TÜİK’in Gelir ve Hayat Şartları Araştırması 2023 yılı sonuçlarına nazaran; en yüksek muadil hanehalkı kullanılabilir fert gelirine sahip yüzde 20’lik kümenin toplam gelirden aldığı hisse bir evvelki yıla nazaran 1,8 puan artarak yüzde 49,8’e çıkarken, en düşük gelire sahip yüzde 20’lik kümenin aldığı hisse 0,1 puan azalarak yüzde 5,9 oldu.
En son yapılan araştırma sonuçlarına nazaran Gini katsayısı bir evvelki yıla nazaran 0,018 puan artış ile 0,433 olarak iddia edildi. Tüm toplumsal transferler hariç tutulduğunda Gini katsayısı 0,520, emekli ve dul yetim maaşı dahil öteki tüm toplumsal transfer gelirleri hariç tutulduğunda ise 0,445 olarak kestirim edildi.
Gelir dağılımı eşitsizliği ölçütlerinden olan Gini katsayısı, sıfıra yaklaştıkça gelir dağılımında eşitliği, teğe yaklaştıkça gelir dağılımında bozulmayı tabir ediyor.
Toplumun en yüksek gelir elde eden yüzde 20’sinin elde ettiği hissenin en düşük gelir elde eden yüzde 20’sinin elde ettiği hisseye oranı halinde hesaplanan P80/P20 oranı 7,9’dan 8,4’e, gelirden en fazla hisse alan yüzde 10’unun elde ettiği gelirin en az hisse alan yüzde 10’unun elde ettiği gelire oranı halinde hesaplanan P90/P10 oranı ise 14,2’den 15’e yükseldi.
Toplam gelir içerisinde en yüksek hissesi, yüzde 48,5 ile bir evvelki yıla nazaran 2,3 puan artan maaş ve fiyat geliri aldı. İkinci sırayı yüzde 22,1 ile evvelki yıla nazaran 1,1 puan artan müteşebbis geliri alırken üçüncü sırayı yüzde 17,6 ile evvelki yıla nazaran 2,6 puanlık azalış gösteren toplumsal transfer geliri oluşturdu.
Tarım gelirinin müteşebbis geliri içindeki hissesi yüzde 20,5 olurken, emekli ve dul-yetim aylıklarının toplumsal transferler içindeki hissesi ise yüzde 88,4 olarak gerçekleşti.
EN DÜŞÜK GELİR VAN, MUŞ, BİTLİS, HAKKARİ BÖLGESİNDE GERÇEKLEŞTİ
Araştırma sonuçlarına nazaran, Türkiye’de yıllık ortalama muadil hanehalkı kullanılabilir fert geliri 2023 yılında 83 bin 808 TL iken, İBBS 2. Seviye bölgeleri prestijiyle en yüksek olduğu bölge 114 bin 634 TL ile TR10 (İstanbul) bölgesi oldu. Bu bölgeyi, 108 bin 036 TL ile TR51 (Ankara) bölgesi ve 101 bin 372 TL ile TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) bölgesi izledi.
En düşük yıllık ortalama muadil hanehalkı kullanılabilir fert geliri ise 39 bin 173 TL ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgesinde gerçekleşti.
GELİR EŞİTSİZLİĞİ EN AZ ZONGULDAK, KARABÜK, BARTIN BÖLGESİNDE OLDU
Son yapılan araştırma sonuçlarına nazaran P80/P20 oranı Türkiye’de 8,4 iken, bu bedelin en düşük olduğu İBBS 2. Seviye bölgesi 5,3 ile TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) olurken bu bölgeyi 5,4 ile TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) ve 5,5 ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgeleri izledi.
P80/P20 oranının en yüksek olduğu İBBS 2. Seviye bölgeleri ise 9,4 ile TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan), 8,4 ile TR10 (İstanbul) ve TR51 (Ankara) oldu.
Bir evvelki yıla nazaran son yüzde 10’luk kümede olanların yüzde 66,5’i birebir gelir kümesinde kaldı
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine nazaran sıralı yüzde 10’luk gelir kümeleri prestijiyle fertlerin bir evvelki yıla nazaran yüzdelik geçişleri incelendiğinde; bir evvelki yılda birinci yüzde 10’luk kümede olan fertlerin 2023 yılında yüzde 49,2’sinin, son yüzde 10’luk kümede olan fertlerin ise yüzde 66,5’inin gelir kümesi değişmedi.
Ayrıca 2022 yılında birinci yüzde 10’luk kümede olan fertlerin yüzde 29,9’unun 2023 yılında gelir kümesi birden fazla yükseldi. Son yüzde 10’luk kümede olan fertlerin ise yüzde 13,1’inin gelir kümesi birden fazla düştü.
patronlardunyasi.com
