Faaliyet şartlarında olumsuz seyrin hafiflemesiyle uyumlu bir biçimde, üretimdeki azalış son altı ayın en düşük suratında ölçüldü.
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin Ocak 2024 periyodu sonuçları açıklandı.
Eşik bedel olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm sayıların dalda güzelleşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına nazaran, 2023 Aralık’ta 47,4 olan manşet PMI, Ocak 2024’te 49,2’ye yükselerek faaliyet şartlarındaki bozulmanın hafiflediğine işaret etti. Manşet PMI son dört ayın en yüksek kıymetine ulaşsa da üst üste yedinci ay 50 eşik kıymetin altında kaldı.
Faaliyet şartlarında olumsuz seyrin hafiflemesiyle uyumlu bir biçimde, üretimdeki azalış son altı ayın en düşük suratında ölçüldü. Anket iştirakçilerine nazaran ocak ayında talep kırılganlığını korumakla birlikte birtakım güzelleşme işaretleri de gösterdi. Yeni siparişlerde daralma eğiliminin yedinci aya ulaşması, talepte devam eden kırılganlığı doğrulayan bir başka gelişme oldu. Yeni ihracat siparişleri de yavaşladı, fakat kelam konusu yavaşlama hayli ölçülü seviyede gerçekleşti. Yeni siparişlerdeki zayıflamaya bağlı olarak firmalar satın alma faaliyetlerini ve stoklarını da azalttı. Bununla birlikte, istihdam aralık ayındaki hudutlu artışın akabinde yeni yılın birinci ayında yatay seyretti.
ENFLASYON SON BEŞ AYIN EN YÜKSEK SEVİYESİNDE
Ocak’ta girdi maliyetleri enflasyonu bariz bir biçimde ivmelenerek geçen yılın Ağustos ayından bu yana en yüksek seviyede gerçekleşti. İştirakçilerin değerli bir kısmı minimum fiyat artışının tesirlerine işaret ederken hammadde maliyetlerindeki yükseliş ile liradaki kıymet kaybının da fiyat baskılarına katkı yaptığı belirtildi.
Bunun sonucu olarak, imalatçılar kendi satış fiyatlarını da bariz bir süratte artırdı ve enflasyon son beş ayın en yüksek düzeyine ulaştı. Aralıkta yavaşça kısalan tedarikçilerin teslim mühletleri Ocak ayında uzama kaydetti. Birtakım anket iştirakçilerine nazaran teslimat sürelerindeki artış Kızıldeniz’deki gelişmelerin yol açtığı sevkiyat gecikmelerinden kaynaklandı.
VERİLER YILA GÜZEL BİR BAŞLANGIÇ YAPILDIĞINI GÖSTERİYOR
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anket bilgileri hakkında değerlendirmede bulunan S&P Küresel Market Intelligence İktisat Yöneticisi Andrew Harker, şunları söyledi:
“Ocak ayına ait PMI dataları, kesimde yavaşlama eğiliminin hafiflediği istikametinde olumlu sinyaller verdi. PMI ile resmi sanayi üretim dataları ortasındaki tarihi bağlantı, yıla yeterli bir başlangıç yapıldığını gösteriyor. Bununla birlikte imalatçılar için hala birtakım zorluklar kelam konusu. Maliyet enflasyonundaki süratli ivmelenme, en son eser fiyatlarının yüksek oranda artmasına yol açarak talebi sınırlayıcı tesir yaptı. Öte yandan, Kızıldeniz’deki nakliye problemleri, 2023’ün sonlarında güzelleşme gösteren tedarik zincirlerinde tekrar aksamalara yol açtı.”
TALEP VE ÜRETİM BASKI ALTINDA
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI raporu ham unsur maliyetlerindeki yükseliş ve liradaki bedel kaybının yanı sıra taban fiyat artırımının da tesiriyle yılın başında enflasyonun keskin bir formda hızlandığına işaret etti. Talep ve üretimin baskı altında kaldığı ocak ayında büyüme sadece kimyasal, plastik ve kauçuk kesimi ile hudutlu oldu. İstihdam tarafında ise daha olumlu gelişmeler öne çıktı ve on kesimden beşi çalışan sayılarını artırdı. Ocak ayında girdi maliyetleri imalat sanayi genelinde besbelli artışlar kaydetti. Metalik olmayan mineral eserler hariç tüm dallarda enflasyon ivme kazandı. En keskin fiyat artışı kara ve deniz taşıtlarında kaydedilirken en düşük enflasyon ise ana metallerde gerçekleşti. Ocakta satış fiyatlarındaki en süratli artış da tekrar kara ve deniz taşıtlarında gerçekleşti ve bu kesimde enflasyon son beş ayın en yüksek düzeyine ulaştı. En yavaş artış ise metalik olmayan mineral eserlerde ölçüldü. Kesin eser fiyatları tüm bölümlerde aralık ayına nazaran daha süratli arttı.
İmalatçılar 2024 yılının başında güçlü bir talep ortamıyla karşı karşıya kaldı. Kimyasal, plastik ve kauçuk eserleri hariç tüm bölümlerde yeni siparişler yavaşlama kaydederken en sert düşüşün yaşandığı dal ise giysi ve deri eserleri oldu. Dış talep tarafında ise daha olumlu bir tablo ortaya çıktı. Dört dalda yeni ihracat yeni siparişleri artış gösterirken en süratli genişleme makine ve metal eserlerinde gerçekleşti. Ocak ayında toplam yeni siparişlerde olduğu üzere üretimde de büyüme kimyasal, plastik ve kauçuk kesimi ile sonlu kaldı. Üretimdeki en bariz yavaşlama ise metalik olmayan mineral eserlerde kaydedildi. Takip edilen on bölümden yarısı yeni yıla istihdamını genişleterek başlangıç yaptı. Besin eserleri son dört ayda birinci defa çalışan sayılarını artırdı. Buna karşılık en besbelli istihdam kaybı ise giysi ve deri eserleri firmalarında görüldü.
10 BÖLÜMDEN YEDİSİNDE TESLİMAT MÜHLETLERİ UZADI
Ocak ayında Kızıldeniz’de yaşanan sıkıntılara bağlı olarak ortaya çıkan gecikmelerin tesiriyle, rapor kapsamındaki on daldan yedisinde tedarikçilerin teslimat müddetleri uzadı. Teslimat müddetlerinde en besbelli artış kimyasallar, plastik ve kauçuk eserlerinde görüldü. Teslimatlardaki gecikmeler, satın alma faaliyetlerindeki genele yayılı azalmaya karşın gerçekleşti. Takip edilen on bölümden sekizinde satın alma hacmi geriledi.
patronlardunyasi.com
