İlk tam Güneş tutulması en son Aralık 2021’de gerçekleşti. 2017 Ağustos’tan bu yana ABD’den görülen birinci Güneş tutulması bu yıl gerçekleşecek.
Tam Güneş tutulması dünyanın her yerinden görülmeyecek. Lakin pek çok ülke Güneş’in sadece bir kısmının kapanacağı ‘kısmi Güneş tutulması’nı izleyebilecek.
TAM GÜNEŞ TUTULMASI HANGİ ÜLKELERDEN İZLENECEK?
Tam Güneş tutulması 8 Nisan’da gerçekleşecek. Meksika’dan başlayacak olan Güneş tutulması Teksas’tan New England’a kadar ilerleyecek. Tam Güneş tutulması Kanada’da sona erecek.
Tamlık yolu üzerindeki rastgele bir pozisyonda beşerler evvel kısmi bir tutulma, akabinde tam tutulma ve akabinde yine kısmi tutulma görecekler.
Tamlık yolundaki pozisyonunuz ne olursa olsun, tam tutulma yaklaşık dört dakika boyunca görülebilir olacak.
Güneş ve Ay eksiksiz bir biçimde birebir hizada olduğunda, Güneş’in merkezi ile Ay’ın merkezi birbirinin önünden geçer; işte o vakit tam Güneş tutulması gerçekleşir.
TAM GÜNEŞ TUTULMASI NEDİR?
Güneş tutulması, Ay’ın yörünge hareketi sırasında Dünya ile Güneş ortasına girmesi ve münasebetiyle Ay’ın Güneş’i kısmen ya da tümüyle örtmesi sonucunda gözlemlenen tabiat olayıdır. Tutulmanın olması için Ay’ın yeni ay evresinde olması ve Dünya’ya nazaran Güneş ile kavuşum halinde olması, yani yörünge düzleminin Dünya’nın Güneş etrafındaki yörünge düzlemi ile çakışması gerekir.
Tam Güneş Tutulması
Bu harika olayda Ay, Dünya ile Güneş ortasına girerek Güneş’i tümüyle örter. Güneş’in parlak ışığı bir an için kaybolur ve gökyüzünde karanlık bir gölge belirir. Bu karanlığın içinde, Güneş’in taç küresi çıplak gözle görülebilir hale gelir. Tam güneş tutulması, Dünya üzerinde dar bir şeritten gözlemlenebilir ve bu an, tabiatın yarattığı en etkileyici görsel şölenlerden biridir.
Halkalı Güneş Tutulması
Ay’ın Güneş’i tam olarak örtemediği durumlarda, gökyüzünde bir halka halinde görünen güneş tutulması gerçekleşir. Bu olayda Ay, Güneş’in önünden geçerken, Güneş’in parlak diski bir halka üzere görünür. Halkalı güneş tutulması da epeyce az bir olaydır ve aşikâr bölgelerden gözlemlenebilir.
Parçalı Güneş Tutulması
Ay’ın Güneş’i kısmen örttüğü durumlarda ise modüllü güneş tutulması gerçekleşir. Bu olayda Güneş’in bir kısmı karanlıkta kalırken, öteki kısmı hala ışık saçmaktadır. Modüllü güneş tutulması, tam ve halkalı güneş tutulmasına nazaran daha sık görülür ve daha geniş bir bölgeden gözlemlenebilir.
GÖZLERE HASAR VERİR Mİ?
Çok kısa bir müddet bile olsa Güneş’e direkt bakmak, göz retinasında kalıcı hasara ve hasebiyle körlüğe varan görüş kalıcı görüş bozukluklarına neden olabilir. Retina acıya hassas olmadığından, bu hasarın oluşma hissi algılanmaz.
Olağan şartlar altında Güneş, direkt bakılamayacak kadar parlaktır. Lakin tutulma sırasında Güneş kısmen örtüldüğünde, parlaklığı azalıp direkt bakılabilir olduğu yanılsaması çarçabuk oluşabilir. Bilhassa çocuklar ve tecrübesiz gözlemciler bu yanılgıya çarçabuk düşebilirler. Göz bebeği en parlak objeye değil, ortamdaki toplam ışığa nazaran reaksiyon verir.
