Gazze’de ivedilikle insani ateşkes talebinde bulunulan karar tasarısı, 193 üyeli Genel Konseyinin Özel Acil Filistin oturumunda oylandı.
İnsani ateşkes tasarısı kabul edildi
Mısır tarafından ortaya koyulan ve Türkiye de dahil yaklaşık 100 ülkenin eş sunucusu olduğu karar tasarısı, 23 “çekimser” ve 10 “hayır” oyuna karşı 153 oyla kabul edildi.
“Hayır” oyu kullanan ülkeler Avusturya, Çekya, Guatemala, İsrail, Liberya, Mikronezya, Nauru, Papua Yeni Gine, Paraguay ve ABD oldu.
Kararda, BM Kuralı ile BM Genel Heyeti ve Güvenlik Kurulu’nun Filistin konusunda kabul ettiği tüm kararlara atıfta bulunuldu.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in BM Kaidesi’nin 99. hususunu işleterek Konsey’e gönderdiği mektup ile BM Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini’nin Genel Kurul’a gönderdiği mektuba atıfta bulunulan kararda, Şeridi’ndeki dehşetli insani durum ve Filistin halkının çektiği acılara işaret edilerek tüm sivil toplumların korunması gerektiği belirtildi.
Acilen insani ateşkes daveti yapılan kararda, tüm taraflara bilhassa sivilleri muhafaza konusunda milletlerarası hukuk uyarınca yükümlülüklerini yerine getirme daveti yapıldı.
Kararda, tüm esirlerin hemen ve şartsız hür bırakılması ve insani yardıma erişim sağlanması talep edildi.
BM Genel Heyeti’nde 27 Ekim’de Gazze’de insani ateşkes talebinin yer aldığı karar 121 oyla kabul edilmişti. Mevcut karar için evet oyu kullanan ülke sayısının 153’e yükselmesi dikkati çekti.
ABD ve Avusturya’nın değişiklik talepleri reddedildi
BM Genel Kurumu oturumunda, ABD ve Avusturya’nın karar tasarısına ait değişiklik talepleri ise üye ülkelerce reddedildi.
ABD, karar tasarısına Hamas tarafından gerçekleştirilen “terör saldırılarının” ve rehin almanın kınanması unsurunun eklenmesini isterken, Avusturya da tüm esirlerin özgür bırakılması hususuna, “Hamas ve diğer kümeler tarafından alıkonan” tabirini eklemek istemişti.
Guterres 99. Unsur’u işletmişti
Genel Sekreter Guterres, vazife mühleti boyunca yetkisini birinci sefer kullanarak Gazze’deki insani felaketin önlenmesi için BM Kaidesi’nin 99. Unsuru’nu işletmiş ve 6 Aralık’ta BMGK’ye mektup göndermişti.
Guterres, “Güvenlik Kurulu üyelerini insani felaketin önlenmesi için baskı yapmaya çağırıyorum ve insani ateşkesin ilan edilmesi talebimi tekrarlıyorum. Bu çok acil.” ifadelerini kullanmıştı.
Genel Sekreterin atılımının akabinde BMGK 8 Aralık’ta acil olarak toplanmış, Birleşip Arap Emirlikleri ve ortalarında Türkiye’nin de bulunduğu 90’dan fazla ülkenin eş sunucusu olduğu ve Gazze’de insani ateşkes talep edilen karar tasarısı, düzenlenen acil oturumda oylanmıştı.
Karar tasarısı ABD tarafından veto edilmişti.
BMGK’de 7 Ekim’in akabinde çok sayıda oturum düzenlenmiş ve birçok karar tasarısının veto edilmesinin akabinde Gazze’de çatışmalara “acil ve uzatılmış orta verilmesi” talep edilen 2712 sayılı karar 15 Kasım’da kabul edilmişti.
Genel Şura 27 Ekim’de de karar kabul etmişti
BM Genel Heyeti’nin 27 Ekim’de kabul ettiği kararda ise Gazze’de “acil, kalıcı ve daima bir insani ateşkes davetinde bulunarak çatışmaların durdurulması” istenilmişti.
Karar, 44 “çekimser” ve 14 “hayır” oyuna karşı 121 oyla kabul edilmişti.
BM Genel Konseyinde her ülkenin bir oy hakkı bulunuyor. BM Güvenlik Kurulunun tersine, hiçbir ülkenin veto hakkı bulunmuyor.
Uluslararası barış ve güvenliği etkileyen değerli mevzularda, karar tasarısının geçmesi için 3’te 2 çoğunluk gerekiyor.
Bağlayıcılığı olmasa da Genel Heyet kararlarının siyasi tartısı bulunuyor ve memleketler arası topluma güçlü ileti veriyor.
