Yerel seçimlere kısa bir müddet kala Yüksek Seçim Konseyi’nin (YSK) seçime yönelik tarz ve temellerin belirlendiği kararı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi.
Propaganda özgürlüğü ve mühleti ile uyulması gereken adap ve esaslar
Resmi Gazete’de yayınlanan YSK Kararına nazaran, seçim propaganda özgürlüğü ve mühleti ile uyulması gereken yol ve asıllar şöyle:
“Seçim Takvimi başlangıç tarihi olan 1 Ocak 2024 ile 30 Mart 2024 tarihleri ortasında; seçim vaktinde genel yollar üzerinde, mabetlerde, kamu hizmeti görülen bina ve tesislerde ve ilçe seçim heyetlerince gösterileceklerden diğer meydanlarda toplu olarak kelamlı propaganda yapılması yasak olacak.
Seçim etrafı içindeki miting alanları, 9 Mart 2024 Cumartesi gününe kadar ilçe seçim heyetlerince belirlenecek ve bu alanlar seçime katılacak siyasi partilere ile bağımsız adaylara ilçe seçim heyetlerinde ilan edilerek duyurulacak. Siyasi partiler ve bağımsız adaylar ise duyurudan itibaren iki gün içinde yaralanmak istedikleri miting alanlarını tarihini ve saatini yazılı olarak ilçe seçim heyetine iletmeleri ve ilçe seçim heyetlerince da en geç 12 Mart 2024 Salı günü siyasi partilerin ve bağımsız adayların yararlanacakları miting alanlarının tarihi ve saatini belirlenmesi gerekecek.
Açık yerlerde; güneşin batmasını müteakip ikinci saatin sonundan, güneşin doğmasına kadar olan mühlet içinde toplu olarak kelamlı propaganda ve fakülteler ile öğrenci yurtları etrafında de seçim propagandası ve toplantısı yapılamayacak. Seçim propagandasının kontrol ve nezaret yetkisi, 21 Mart’tan evvel mülki idari amirlerde, 21 Mart saat 23.59’dan 30 Mart saat 18.00’e kadar ise ilçe seçim şuralarında olacak.”
Kapalı yerlerde yapılacak propaganda
Kapalı yerlerde (1 Ocak – 30 Mart) yapılacak propagandanın yol ve temelleri şu biçimde:
“Seçime katılan siyasi partiler ve bağımsız adaylar ismine kapalı yer toplantısı yapılabilecek. Bu toplantılarda yapılacak konuşmalar ise güneşin batmasını müteakip ikinci saatin sonuna kadar hoparlör ile dışarı verilebilecek. Mabetlerde, okullarda, kışla, karargah, ordugah üzere askeri tesisler ile kamu hizmeti gören görülen öteki yerlerde seçim propagandası yapılamayacak. Seçim ofislerinde, çevresel gürültü ile ilgili mevzuat kararlarınca imajlı ve sesli propaganda yapılabilecek. Seçim ofisleri, saat 09.00’dan saat, 23.00’e kadar halka açık faaliyette bulunabilecek. Ofislerdeki reklam ve ilan materyallerinin 30 Mart saat 18.00’e kadar kaldırılması ve seçim ofis faaliyetlerinin son bulması gerekecek.”
Basın irtibat araçları ve internette propaganda
Seçime katılan siyasi partiler ve bağımsız adaylar, yazılı basında ilan ve reklam yoluyla yahut internet sitesi açarak kelamlı, yazılı, ve manzaralı propaganda yapabilecek. Vatandaşların elektronik posta adreslerine, taşınabilir ve sabit numaralarına yazılı, kelamlı ve imajlı bildiri göndermek suretiyle propaganda yapılması yasak olacak.
Ancak siyasi partiler kendi üyelerine yazılı, kelamlı ve manzaralı bildiri gönderebilecek. 21 Mart ile 30 Mart saat 18.00 tarihlerinde kamuoyu araştırmaları ve anketleri yoluyla bir siyasi partinin isminde yahut bir adayın lehinde yahut aleyhinde yahut vatandaşın oyunu etkileyebilecek biçimde yayın yapılması yasak olacak.
Siyasi partiler belediye hoparlöründen bedeli karşılığında faydalanabilecek
1 Ocak 2024 Pazartesi gününden seçim propagandasını sona erdiği 30 Mart saat 18.00’e kadar halkın huzur ve rahatını bozmamak kaydıyla açık yerlerde güneşin batmasını müteakip ikinci saatin sonuna kadar hoparlörle propaganda yapmak hür olacak. Siyasi partiler istemesi halinde ilçe seçim heyetinin düzenleyeceği programa nazaran varsa belediye hoparlöründen bedeli karşılığında faydalanabilecek.
El ilanları ve broşürlerde Türk bayrağı ve dini ibareler bulunamayacak
Seçime katılacak siyasi partiler ve adayları 1 Ocak 2024 Pazartesi gününden 30 Mart saat 18.00’e kadar kendilerini tanıtır nitelikte broşür, el ilanları, parti bayrağı, poster, afiş, CD ve DVD üzere her türlü yayını dağıtmak özgür olacak. Bu gereçleri dağıtan kimselerin ise 18 yaşını doldurmuş olmaları gerekecek.
Ayrıca siyasi partilerin ve bağımsız adayların üstte sayılanlar dışında armağan ve eşantiyon dağıtmaları yahut bu gereçleri üçüncü bireyler, kurum yahut kuruluşlar aracı kılınmak suretiyle dağıtmaları yasak olacak.
Siyasi partiler ve bağımsız adaylar halkın huzurunu bozmamak, taşıt trafiğini engellememek şartıyla evvelce müsaade alınmaksızın tanıtım yeri ve standa açabilecek. Propaganda için kullanılacak el ilanları ve broşürlerde Türk bayrağı ve dini ibareler bulunamayacak. Siyasi partiler yahut adaylar yapacağı her türlü propagandalarda Türkçenin yanı sıra farklı lisan yahut lehçeler kullanabilecek.
Adaylar belediyelere ilişkin sabit ilan ve reklam yerlerinden yaralanabilecek
Adaylar kendilerini tanıtıcı poster, parti bayrağı ilan, pankart yahut afiş üzere gereçleri asmak ve yapıştırmak hedefiyle seçim etrafı içerisinde belediyelerce direkt kullanılan ve ilçe seçim heyetlerince belirlenen sabit ilan ve reklam yerlerinden müddeti, sayısı ve fiyatı eşit olmak kuralıyla yaralanabilecek.
Merkezi idare bütçe kapsamındaki yönetimler, özel bütçeli yönetimler vilayet özel yönetimleri belediyelerle bunlara bağlı daire ve kuruluşlar iktisadi devlet teşekkülleri ve bunların kurdukları kurumlar ve ortakları ile öbür kamu hukuksal kişiliklerine ilişkin sabit dijital panolarda tanıtım ve propaganda gayeli sesli ya da manzaralı yayın yapılamayacak.
Toplu taşıma araçlarında her türlü propaganda yasak olacak
1 Ocak 2024’ten itibaren kent içi yahut kent dışında toplu taşıma maksadıyla kamu hizmetlerinde kullanılan hava, kara, deniz ve raylı sistem taşıtlarında yer alan reklam yerleri ve araçlarında propaganda içeren her türlü yayın yapılması yasak olacak. Toplu taşıma araçlarına tahsis edilmiş üstü kapalı duraklar ile yolcuların indiği kapalı alanlarda da yasaklar geçerli olacak.
İlçe seçim heyetleri bu yasakların kontrolünü gerçekleştirecek. El ilanları dağıtacak kimseler seçme yeterliliğine sahip olması gerekecek. Merkezi bütçe kapsamındaki yönetimler özel bütçeli yönetimler vilayet özel yönetimleri belediyelerle bunlara bağlı kuruluşlar ve ortakları ile başka kamu hukukî kişiliklerinde memur ve hizmetli olarak çalışanlar ilan dağıtamayacak.
Bakanlar ve milletvekilleri seçim seyahatlerinde makam araçlarını kullanamayacak
Kamuya faydalı dernekler ve bunlarda vazife almış memur ve hizmetliler seçimlerde adaylara ve partiler bağış ve yardımda bulunamayacak.
Bakanlar ve milletvekilleri yurt içinde yapacakları seçim propagandası ile ilgili seyahatlerini, makam arabaları ve resmi hizmete tahsil edilen vasıtalarla yapamayacak. Bakanlar ve milletvekillerinin seçim seyahatlerine hiçbir memur katılamayacak.
Haber Kaynağı: İhlas Haber Ajansı (İHA)