kaçaklarının önüne geçmek için kullanılan araçlara bir yenisi daha ekleniyor.
Vergi Müfettişleri Derneği Lideri Fatih Mustafa Olcay, vergi sisteminde dijitalleşme, ve blokzincir teknolojisi kullanılması üzere gelişmelere ait değerlendirmelerde bulunarak dünyadaki uygulamalar ve Türkiye’deki amaçları aktardı.
Olcay, vergiye istekli ahengin artırılması, vergi kayıp ve kaçağının engellenmesi ve kara para aklanmasıyla uğraş edilmesi ismine gerçekleştirilen kontrol faaliyetlerinin değer taşıdığını söyledi.
Yapay zeka kabiliyeti kontrole müsait
Olcay, vergiyle ilgili yapay zeka uygulamalarının temelinde, öğrenme ya da sorun çözme üzere insan zekası gerektiren vazifeleri yerine getirebilme kabiliyetinin yer aldığını belirtti.
OECD’nin raporu kavramı öne çıkardı
OECD Vergi Yönetimi Forumu tarafından 2020’de hazırlanan raporda, vergi yönetiminin dijital dönüşümünün bugünkü kademesini tabir eden “Vergi Yönetimi 3.0” kavramına yer verildiğini söyleyen Olcay, kavramın, yapay zeka temelli ortaya atıldığına işaret ederek şöyle konuştu:
Yapay zekanın vergi yönetimi kapsamlı kullanımında yabancı ülke uygulamalarında chatbot (sohbet robotu) diye tabir edilen, mükelleflerin vergiyle ilgili sorularına yanıt verebilen, makine öğrenmesi temelli araçlar kullanılıyor.
“The Connect” İngiliz Vergi Dairesi’nde kullanılıyor
Olcay, İngiliz Vergi Dairesinin vergi kaçakçılığının tespitinde kullanılan uygulamasına (The Connect) değinerek, bunun tapu kayıtları, banka süreçleri, araç ruhsatları ve sigorta poliçeleri üzere çeşitli kaynaklardan gelen bilgilerin başka bilgi tabanlarıyla çapraz sorgulamasını sağlayan bir tahlil yapılmasına yaradığını söyledi.
Türkiye’de kullanılan portallar
Türkiye’de vergi sisteminde e-Yoklama, e-Defter, e-Fatura, KDV İadesi Risk Tahlil Sistemi, e-Arşiv Fatura, Düzmece Evrak Risk Tahlil Programı üzere araçların kullanıldığını belirten Olcay, şu tabire kullandı:
Denetimde risk odaklı bir çerçeve geliştirilerek Vergi Kontrol Heyeti Başkanlığı (VDK) bünyesinde de dijital araçlarla kontrollere odaklanılıyor. Yapay zeka araçlarının hissesi arttığı ölçüde vergi kontrollerinde çok odaklı ve tek merkezli takip anlayışı oturacak, vergi incelemelerinde aktiflik artacak.
Vergi tahsilinde blok zincirine dayanan sistem
Olcay, blok zincirine dayanan sistemle vergi tahsilinde otomatikleşme sağlanacağına işaret ederek, şöyle konuştu:
Devlet vergiyi aracılara gereksinim duymadan tahsil edebilecek. Süreç maliyetleri düşecek. Bilhassa KDV üzere mükellef temas zinciri çok olan vergilerde blok zincirle vergi kayıp ve kaçağı kıymetli ölçüde düşecek.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)
