Ekonomi gazetesi muharriri Alaattin Aktaş enflasyona ait kıymetlendirme yaptığı yeni yazısında 2024 yazına ait beklentilerini lisana getirdi.
Aktaş şunları kaydetti:
Cumhurbaşkanı Erdoğan da kısa bir müddet evvel yıllık enflasyonun baz tesiriyle haziran ayına kadar yüksek kalacağını, sonrasında ise süratle gerileyeceğini söyledi. Bu cümleyi karşıtından okursak mana açık:
“Enflasyon hazirandan sonra baz tesiriyle düşecek.”
Erdoğan tıpkı konuşmasında enflasyonun düşüşüne katkı verecek bir uygulama olarak para siyasetine değinirken “Bir de para siyaseti gecikmeli çalışıyor” dedi.
Yani şu devir uygulanan para siyaseti enflasyonu düşürücü istikamette tesir yapacak lakin bu tesir biraz gecikmeli olarak ortaya çıkacak. Yeterli de biz Eylül 2021’den itibaren şimdikinin tam karşıtı bir para siyaseti uygulamaya başlamış ve onun da enflasyonu düşürmesini beklememiş miydik?
Taban tabana zıt iki para siyaseti tıpkı sonucu doğurup enflasyonu düşüremeyeceğine nazaran ve geçerli görüş hala uygulanan olduğuna nazaran demek ki geçmişte yanlış yapılmış.
2021’deki tercih “biraz maliyetli” oldu lakin olsun; en azından denedik!
Enflasyonla çabada durumumuz şafak sayan asker üzere oldu…
Biz ay sayıyoruz… 2024’ün yaz ayları gelsin, dört gözle beklediğimiz baz tesiri devreye girsin ve yıllık enflasyon düşsün.
“ŞİMDİKİ ARTIRIMIN ÜZERİNDE DURMANIN MANALI OLDUĞUNU DÜŞÜNMÜYORUM”
Aktaş, HalkTV’de de katıldığı canlı yayında aktüel iktisat gündemine ait değerlendirmelerde bulundu.
Aktaş, konuşmasında taban fiyat görüşmelerine ait “‘Bir defa artırım vermek beni rahatsız etti, ikinci yarıda tekrar artırım veririz’ açıklamasını duymak benim için şaşırtan olmaz. Şimdiki artırımın üzerinde durmanın manalı olduğunu düşünmüyorum” sözlerini kullandı.
“(Asgari ücretliler) Cumhurbaşkanı’nın ne söyleceğini beklesin. Minimum fiyat görüşmeleri yapılacak, görüşülecek üzere bir şey düşünülüyor. Sonuçta en son hükümetin söylediği olur. Temsilcilerin pek bir talihi yok. Türk-İş’in yaptığı şey fuzili yer işgal etmek. Komite’de ‘sözüm ona pazarlık’ yapılacak. Sonra Cumhurbaşkanı diyecek ki ‘benim gönlüm bu taban fiyata pek razı olmadı’ ve artırım gelecek. Bu türlü bir oyun oynanacak. Taban fiyat bir sefer belirlenecek mi emin değilim. Her ne kadar yılın ikinci yarısında seçim geride kalacak olsa da, bu Cumhurbaşkanı’nın başından ne geçeceğine bağlı.
“ÜZERİNDE DURMANIN MANALI OLDUĞUNU DÜŞÜNMÜYORUM”
Deniliyor ki bu yıl biz enflasyonu 65’te kapatacağız. Mayıs sonunda tavan olacak. Merkez Bankası’nın öngörüsü, enflasyon yüzde 74’lük bir orana erişecek. Mayıs ayında bunun olması için birinci 5 ayda artışın yüzde 32 olması gerekiyor. Hükümet diyor ki biz 5 ayda bunu varsayım ediyoruz. Artık siz yüzde 40 artırım verdiniz. 5 ayda da yüzde 32 enflasyon oldu. Nasıl olacak pekala yılın sonunda 36’lara indireceğiz diyorlar? Fakat onun çok da gerçekleşebilir bir tarafının olmadığını da görüyoruz.
‘Bir defa artırım vermek beni rahatsız etti, ikinci yarıda tekrar artırım veririz’ açıklamasını duymak benim için şaşırtan olmaz. Şimdiki artırımın üzerinde durmanın manalı olduğunu düşünmüyorum. Yüzde 40 yahut 50 civarında bir artırım yapılacak. Daha düşük ya da daha yüksek bir oran beklemiyorum.
“BU ARTIRIM DEĞİL, 6 AYLIK OLUŞAN KAYBIN TELAFİ EDİLMESİ”
Aslında yaz enflasyonu olması gerekenden çok düşük açıklandı. Hesabının farklı yapılmasından kaynaklanan bir sorun var. Çalışan ve emekliler enflasyon farkını yanlışsız derecede alamıyor. Aslında bu bir artırım değil, 6 aylık oluşan kaybın telafi edilmesi. Ortadaki o fark da kayıp oluyor.
Mehmet Şimşek’in açıklamasını da çok önemsemiyorum açıkcası. Bu tıp kararları Şimşek mi veriyor? Hayır Cumhurbaşkanı veriyor. Kararı veren en nihayetinde kendisi olmayacak. Önümüzdeki devirdeki artırım kararını, anketlerin vereceği sonuçlara nazaran verecek kişi de Cumhurbaşkanı olacaktır.
“‘ENFLASYONA EZDİRMEYECEĞİZ’ KELAMI BOŞA ÇIKMIŞ OLUR”
Şimdi emeklilerde bu yılın ikinci yarısında oluşan enflasyon farkı verilecek. Artırım enflasyon farkından düşülecek ve devlet memurları için söylüyorum bunu yüzde 15’lik bir artırım öngörülmüştü o uygulanacak. Artık Merkez Bankası’nın varsayımı bile enflasyon varsayımı 36 iken toplamda yüzde 26.5’luk bir artırım öngörüsüyle ortaya çıkmak enflasyonun altında artırım vermek demek. Bu bu türlü olursa ‘enflasyona ezdirmeyeceğiz’ kelamı boşa çıkmış olur.
“BU BÜYÜME SOKAKTAKİ VATANDAŞA YARAYAN BIR BÜYÜME DEĞİL”
Büyüme konusunda birinci bakışta hiç de kötü değil. Son bir yıllık periyoda getirildiği vakit yüzde 4.3’lük büyüme öngörülüyordu. Buna erişilebilecek üzere duruyor. Lakin büyüme gelir dağılımında bir eşitlik yaratamadıktan sonra bir kıymeti yok. Bu büyüme şu an size, bana, sokaktaki vatandaşa yarayan bir büyüme değil.”
