Bundan 5 yıl öncesine gidelim.
Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD)’nin 2017 yılında İstanbul’da yaptığı Yüksek İstişare Kurulu (YİK) toplantısına Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan katılmış ve salonu en kalbi hisleriyle “Hasretle, muhabbetle” selamlamıştı.
TÜSİAD’ın dün akşam gerçekleşen YİK toplantısı öncesi klâsik Ankara davetinde Erdoğan yoktu lakin siyasetin ilgisi ağır, iş dünyasının muhabbeti derindi.
Kokteyl salonuna girişte uzun kuyruklar oluşturan konukları TÜSİAD Yüksek İstişare Kurulu Lideri Tuncay Özilhan ve TÜSİAD İdare Konseyi Lideri Orhan Turan karşılıyordu.
Davetin konut sahipliğini TÜSİAD eski liderlerinden oluşan YİK’in üyeleri Cansen Başaran, Sirmone Kaslowski ve Erol Bilecik de paylaşıyordu.
Salonda TÜSİAD’ın kurucu ailelerinden Koç’lardan, Sabancı’lardan, Eczacıbaşı’lardan, Boyner’lerden kimse var mıydı fark edemedim.
2023 yılının bu son YİK toplantısına gösterilen ilginin yoğunluğunu ve geniş bir sermaye kümesini temsil eden TÜSİAD imgesini Lider Turan’ın kimliği ile ilişkilendiriyorum.
29 Mart 2022 günü yapılan TÜSİAD Genel Kurulu’nda lider seçilen Turan iş dünyasının istekli çatı kuruluşu TÜRKONFED başkanlığından geliyor.
Turan’ın İZODER, TKYD, İMSAD üzere mesleksel kuruluşları ve sivil toplum örgütlerinde yaptığı başkanlıklar dahil olmak üzere 27 yıllık “örgütçülük” tecrübesinin meyvesini TÜSİAD topluyor.
Rahatlıkla söyleyebilirim ki; dün akşam 700’e yakın konuğun katıldığı davette ortaya çıkan görünümden sonra evvelki devirlerde TÜSİAD’a yapıştırılan “İstanbul Dükalığı” sıfatı tarih olmuştur.
Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu, Demokrat Parti Genel Lideri Gültekin Uysal, AKP Genel Lider Yardımcısı Nihat Zeybekçi, CHP Genel Lider Yardımcısı Prof.Dr. Yalçın Karatepe, AKP kurucularından ve eski TBMM Liderlerinden Cemil Çiçek, ÂLÂ Parti İstanbul Vilayet Lideri Buğra Kavuncu etraflarında kalabalıkları toplayan siyasetçi konuklardan bazılarıydı.
Siyasilerden öbür isimler de sayabilirim: Sedat Aksakallı, M. Kemal Bozay, Nedim Yamalı, Selim Temurci, İbrahim Çanakçı, Deniz Yavuzyılmaz…
Davetin verildiği Sheraton Oteli’nin Balo salonunun her metrekaresini dolduran politikler, iş insanları dün akşamdan bugün yapılacak panelin ana mevzularına giriş yaptılar.
Bunlardan birkaçını aktarayım.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Asgari fiyat patronu üzmeyecek, çalışanı mağdur etmeyecek bir oran
olacak” tabirini işverenler “Yüzde 40-45” olarak çeviri ediyorlar.
Daha kritik bilgiyi istihdam bilgilerini kıymetlendiren Manpower CEO’su Feyza Narlı paylaşıyor.
İşletmelerde yaptıkları yetenek açığı araştırmasında birinci sefer yüzde 70 üzere yüksek bir oran çıktığını
söylüyor.
İstihdam talebi ve eğitim siyasetleri uyumlu değil.
Asgari fiyatın en fazla 17 bin 500 lira olacağı konuşuluyor.
DİSK başta olmak üzere emekçi temsilcileri ise minimum fiyat 21 bin 500 lira olsa dahi, temmuz ayında ek bir artış sağlanmadığı sürece yoksulluğa mahkum edilen minimum ücretlinin “yaşama tutunmasının”
mümkün olmayacağını savunuyorlar.
Aynı yaklaşımı patron cephesine kabul ettirmek kolay görünmüyor.
Narlı, “İşletmeler için 2024 yılı, 2023 yılından daha güç geçecek. Kredi yükleri ve maliyetler artıyor. Emekçi çıkartan, kapanan firmaların sayısında artış olacak. Bu türlü bir durumda fiyatlar yılda lakin bir
kez artabilir” diye de ekliyor.
Ekonomist Prof. Dr. Yalçın Karatepe dar gelirliler tablosunu kredi kartları borçları üzerinden pahalandırıyor.
Faizlerin artmasıyla, kredi kartları borçlarına uygulanan vergi oranının yüzde 30’a çıktığını söyleyen Karatepe, “Zaten temel muhtaçlıklarını lakin kredi kartı ile borçlanarak karşılayan kesitlere vergi
yükü bindiriliyor” eleştirisi getiriyor.
Vatandaş kredi kartı borçlanarak servet edinmiyor, meskenine patates soğan alıyor.
Ya servet edinenler…
Çok isabetli bir ikaz ortaya çıkıyor.
Salondaki tipime bankacılarla devam ediyorum.
DEİK Türkiye-İsrail İş Kurulu eski Lideri Hasan Akçakayalıoğlu ile tutuklanan bankacı Seçil Erzan’ın
fon dolandırıcılığını bankacı gözüyle değerlendirmesini istiyorum.
“Aç gözlülük, ne yaptığını bilmezlik” diyor özetle…
Aile şirketi Ekspo Factoring İdare Heyeti Lideri Akçakayalıoğlu, Maliye’nin “hayali fondan” gelirilerin vergilendirilmesi gerektiğini hatırlatıyor.
Futbolcular bugünlerde avukatlarıyla çok meşguller. Bana kalırsa muhasebecilerini de ihmal
etmemeliler.
Mağdur, müşteki muhabbeti çok uzadı. Ülkeye verdikleri ekonomik ve etik ziyana odaklanalım.
Akçakayalıoğlu’nu görmüşken, İsrail’in yüzde 73’ü halka açık en büyük ticari bankası Hapoalim’in Türkiye’den çıkışını da hatırlayalım.
Halit Cıngllıoğlu’nun İdare Heyeti Lideri olduğu Demirbank 2008 yılında TMSF bünyesine
alınmıştı. Cıngıllıoğlu Ailesi, Bank Hapoalim’in hakim ortak olduğu Bank Pozitif’i kurdu.
Fona devredilen Demirbank’ta uzun mühlet genel müdür olarak vazife yapan Hasan Akçakayalıoğlu, C
Faktoring A.Ş. ve Demir Kyrgyz International Bank’ın idare heyeti başkanlığının yanı sıra Bank
Pozitif’in de idare heyeti lideriydi.
Cıngıllıoğlu Ailesi Bank Pozitif’teki paylarının tümünü 2021 yılında Bank Hapoalim’e devretmişti.
Geçtiğimiz nisan ayında da Hopoalim bankayı dijital ödeme platformu PayFix’e satıp Türkiye’den çıktı.
Bu evre İsrail’de 6 Ekim’de başlayan iç savaş sonrasına kalsaydı zordu.
Deprem bölgesinde faaliyet gösteren işletmelerin halini de merak ediyorum. Salonun tahminen de 4’te 3’ü
Anadolu vilayetlerinden gelen iş insanlarıyla dolu.
6 Şubat sarsıntısının yerle yeksan ettiği Hatay’daki Ekinciler Demir Çelik A.Ş’nin İdare Şurası Lider Yardımcısı Faruk Ekinci’ye “Bölgede imar faaliyeti artıyor. Demir satışlarınız ne durumda” diye soruyorum.
Ekinci demir çelik sanayisinde kapasite kullanım oranının yüzde 56’da kaldığını, inşaat demiri ithalatının haksız rekabet yarattığını söylüyor. Bilhassa Rusya’dan ihracat kaydıyla ithal edilen demir çelik ile rekabet bahtları olmadığını vurguluyor.
Demir çelik tesislerinde kullanılan güç maliyetinin yüksekliğine de değinen Ekinci, Almanya örneğini vererek EPDK’nın dalın güç faturasına tavan fiyat sınırlaması getirmesi gerektiğini söylüyor.
Sektörde herkes tıpkı zorluklar içinde değil. Türkiye Varlık Fonu İdare Şurası üyesi de olan Fuat
Tosyalı’nın şirketi Tosyalı Holding’in kağıt üzere saç üretmeye başladığını belirtiyor.
Tosyalı Holding tarafından Sarıseki ‘deki İskenderun 2 Organize Sanayi Bölgesi’nde hayata geçirilen 2,5 milyar dolarlık yassı çelik üretim tesisi yatırımının büyük kısmı tamamlandı.
Sarıseki Tesisi ile daha düşük elektrik gücü tüketimi sağlayan Quantum Furnace teknolojisinin Türkiye’deki birinci kullanıcısı Tosyalı İskenderun olacak.
Salonda etrafı en kalabalık siyasilerden biri de AKP Genel Lider Yardımcısı Nihat Zeybekçi’ydi. Eski İktisat Bakanlarından da olan Zeybekçi’nin iş dünyasında popülaritesi yüksekti.
İş insanları karşılarında “aracısız” iktidarın üst seviyede bir temsilcini bulmuş kaçırır mı? Her biri dert
anlatma yarışına girdi.
2009-2011 yılları ortasında Yapı Kredi Bankası İdare Konseyi Başkanlığı ve Koç Holding Bankacılık ve
Sigorta Kümesi Başkanlığı misyonlarını üstlenen Tayfun Bayazıt ve eski Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlarından Tevfik Altınok ile selamlaşmamız, Türkiye’de gelecek umudu görmeyip yurt dışına
giden gençlerin sıkıntılarına takılıp kalıyor.
Bugün de Ankara Sheraton Oteli’in konferans salonunda olacağız.
TÜSİAD tarafından yıl boyunca Anadolu’nun farklı vilayetlerinde, farklı ekonomik ve toplumsal topluluklarla Nisan-Ekim 2023 devrinde gerçekleştirilen “Cumhuriyetin İkinci Yüzyılına Girerken” ana temalı
çalıştay dizisinin çıktılarını dinleyeceğiz.