Türk astronot Alper Gezeravcı, Milletlerarası Uzay İstasyonu’ndaki (ISS) deneylerini sürdürüyor.
Mikro yerçekiminde kurşunsuz lehimleme yaptı
Gezeravcı, 13 deneyin 11’incisi olan Mikro Yerçekimi Ortamında Kurşunsuz Lehimleme Araştırması olan “MİYOKA”yı deneyini yaptı.
TÜBİTAK UZAY’dan Hakan Asan’ın proje yöneticisi olduğu mikro yerçekimi ortamında gerçekleştirilecek kurşunsuz lehimleme deneyi ile Gezeravcı, ISS’te elektronik kart üzerine kurşunsuz bileşen montajını gerçekleştirmesi amaçlandı.
Böylece, uzay vazifesi sonrası dünyaya getirilecek elektronik kartlar TÜBİTAK UZAY tarafından detaylı incelemeye tabi tutularak mikro yerçekiminin kurşunsuz lehimleme sürecine tesirleri bilim dünyasının kullanımına sunulmak üzere raporlanacak.
Deneyle, yeni uzay yaklaşımına dair uygulamalar gerçekleştirilecek. Uzay ve savunma sanayine kurşunsuz lehimleme konusunda kritik bilgiler sağlanacak. Saf kalay üzerinde kalay saçaklanması araştırması yapılacak. Mikro yerçekimi ortamında üretim süreçlerine tarihçe kazandırılacak.
Bugüne kadar 10 deney hayata geçirdi
Gezeravcı, ISS’ye ulaştığı günden bu yana deneyleri hayata geçirmeye devam ediyor.
Astronot Gezeravcı, Türkiye’nin uzay, havacılık ve savunma endüstrisi için yeni jenerasyon materyal geliştirme kabiliyeti kazanmasında kıymetli katkı sunması beklenen Uzay İçin Yeni Jenerasyon Alaşımlar (UYNA) deneyine başladı.
Yer çekimsiz ortamdan etkilenen şimdi fonksiyonu keşfedilememiş genler ve bunların bağışıklık sistemiyle bağını araştıran “MESSAGE” deneyi hayata geçirildi.
Muş Bilim ve Sanat Merkezi öğrencilerinin önerisi olan ve öğretmenleri Birsen Geçer’in proje yöneticisi olduğu Propolisin Antibakteriyel Tesiri (PRANET) deneyini de yapan Gezeravcı, TÜBİTAK MAM’dan Prof. Dr. İskender Gökalp ile Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Bakan Yardımcısı Ahmet Yozgatlıgil’in proje yöneticisi olduğu uzay araçlarının itki sistemlerinin daha verimli hale getirilmesini amaçlayan “gMetal” deneyine de yaptı.
Gezeravcı ayrıyeten, Tuz Gölü’nde yetişen endemik Schrenkiella Parvula isimli halofit bitkinin uzay ortamına karşı verdiği fizyolojik ve moleküler yansıları araştıran “EXTREMOPHYTE” deneyini sürdürüyor.
Gelecekte uzayda yaşayacak yüksek sayıda insanın gereksinim duyacağı besinlerin sağlanması ve kapalı ömür ortamlarındaki çevresel denetimlere dayanak vermesi için yeni bitkiler geliştirmeye yönelik birinci adım olan “CRISPR-GEM” ve mikroalg tiplerinin uzayda ömür dayanak sistemlerinde kullanılmalarının mümkün olup olmadığının araştırıldığı “UzMAn” deneylerine de devam ediliyor.
Gezeravcı, uzay ortamında alglerin, karbondioksitten oksijen rejenerasyonu, ek besin temini, su düzgünleştirme, hayat takviye alanlarında kullanılmasını araştıran “ALGALSPACE” ve uzayda yaşamaya karşı oluşan hayati yansımaların “vokal kord” kaynaklı değişimlerle tespiti ve düşük yer çekimsizliğin sebep olduğu rahatsızlıkların ses frekanslarıyla tanımlanmasını sağlayacak “VOKALKORD” deneylerini de sürdürüyor.
“OKSİJEN SATURASYONU” deneyiyle de yapay zeka takviyesiyle verilen havanın oksijen düzeyi hesaplanarak düşük yer çekiminin sebep olduğu farklılıklar ve rahatsızlıkların tanımlanması hedefleniyor.
