Türkiye İstatistik Kurumu, 2022 yılına ait “Satınalma Gücü Paritesi” datalarını açıkladı.
Avrupa Birliği İstatistik Ofisi tarafından ilan edilen SGP’ye nazaran kişi başına GSYH endeks kıymeti, 27 Avrupa Birliği (AB) ülkesi için ortalama 100 ünite iken Türkiye için 67 ünite oldu ve AB ortalamasının yüzde 33 altında kaldı.
Karşılaştırmalar, 27 AB üyesi ülke, 3 Avrupa Hür Ticaret Birliği (EFTA) ülkesi (İsviçre, İzlanda ve Norveç), 5 aday ülke (Türkiye, Kuzey Makedonya, Karadağ, Sırbistan ve Arnavutluk), 1 potansiyel aday ülkeyi (Bosna Hersek) kapsadı.
Söz konusu 36 ülke ortasında SGP’ye nazaran kişi başına GSYH endeksi en yüksek ülke 256 ile Lüksemburg, en düşük ülke ise 34 ile Arnavutluk olarak belirlendi.
Kişi başına GSYH endeksinde Lüksemburg AB ortalamasının yüzde 156 üzerinde, Arnavutluk ise ortalamanın yüzde 66 altında pahaya sahip oldu.
TÜRKİYE’NİN FİİLİ FERDÎ TÜKETİM SEVİYESİ 77 OLARAK BELİRLENDİ
Ülkelerin gelişmişlik seviyelerinin karşılaştırılmasında kişi başına GSYH temel alınırken, tüketicilerin rölâtif refah seviyelerinin karşılaştırılmasında kişi başına fiili ferdi tüketim endeksleri daha uygun bir gösterge olarak kabul ediliyor. Fiili ferdi tüketim, tüketicilerin satın aldığı mal ve hizmetlere ek olarak devlet yahut kar gayesi olmayan kuruluşlar tarafından sağlanan eğitim, sıhhat üzere hizmetleri de kapsıyor.
Kişi başına fiili ferdî tüketim seviyesi, 27 AB ülkesi ortalaması 100 iken Türkiye için 77 oldu ve Türkiye AB ortalamasının yüzde 23 altında kaldı. Karşılaştırmalarda yer alan 36 ülke ortasında kişi başına fiili ferdî tüketim pahası en yüksek ülke 138 ile Lüksemburg, en düşük ülkeler ise 41 ile Arnavutluk ve Bosna Hersek olarak kayıtlara geçti.
AB’DE 100 AVROLUK SEPET TÜRKİYE’DE 36 AVROYA DOLUYOR
Fiyat seviyesi endeksi, ülkelerin ulusal para ünitelerinin mukayeseli olarak döviz kuruna nazaran alım gücünü gösteriyor. Bir ülkenin fiyat seviyesi endeksi, 100’den büyük ise bu ülke, karşılaştırıldığı ülke kümesi ortalamasına nazaran “pahalı”, 100’den küçük ise bu ülke karşılaştırıldığı ülke kümesi ortalamasına nazaran “ucuz” olarak söz ediliyor.
Türkiye’nin fiili kişisel tüketime ait fiyat seviyesi endeksi, 2022 yılı sonuçlarına nazaran 36 oldu. Bu kıymet, AB ülkeleri genelinde 100 avro karşılığı satın alınan tıpkı mal ve hizmet sepetinin Türkiye’de 36 avro karşılığı Türk lirası ile satın alınabileceğini gösterdi.
Öte yandan, haber bültenindeki istatistiksel tablolar ve sonuçlar, Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) hesaplamaları direkt kullanılarak oluşturuldu. Eurostat tarafından yayımlanan ve bültende yer alan bilgiler, Eurostat ve OECD tarafından ortaklaşa yürütülen Avrupa Karşılaştırma Programı çalışmaları kapsamında hesaplanıyor.
Seçili ülkelerin SGP’ye nazaran 2022 yılı kişi başına GSYH kıymetleri şöyle:
2022 | |
Lüksemburg | 256 |
İrlanda | 235 |
Norveç | 212 |
İsviçre | 159 |
Danimarka | 136 |
Hollanda | 130 |
İzlanda | 126 |
Avusturya | 124 |
Belçika | 120 |
İsveç | 119 |
Almanya | 117 |
Finlandiya | 110 |
Euro Bölgesi 20(1) | 104 |
Malta | 104 |
Fransa | 100 |
İtalya | 97 |
Güney Kıbrıs | 94 |
Çekya | 90 |
Slovenya | 90 |
Litvanya | 89 |
İspanya | 86 |
Estonya | 85 |
Portekiz | 79 |
Polonya | 79 |
Romanya | 76 |
Macaristan | 76 |
Letonya | 73 |
Hırvatistan | 73 |
Slovakya | 71 |
Yunanistan | 67 |
Türkiye | 67 |
Bulgaristan | 62 |
Karadağ | 50 |
Sırbistan | 44 |
Kuzey Makedonya | 42 |
Bosna-Hersek | 35 |
Arnavutluk | 34 |