Nauru hükümeti yaptığı yazılı açıklamada, ülkenin Çin Halk Cumhuriyeti’ni (ÇHC) Çin’in tek legal temsilcisi olarak tanıdığını bildirdi.
Açıklamada, “Nauru hükümeti, Birleşmiş Milletler Genel Şurasının 2758 sayılı kararına uygun olarak, ‘tek Çin’ unsuru doğrultusunda, Çin Halk Cumhuriyeti’ni Çin’in tamamını temsil eden tek yasal hükümet olarak tanır.” tabirine yer verildi.
Nauru’nun, bundan bu türlü Çin Cumhuriyeti’ni (Tayvan) “ayrı bir ülke” olarak tanımayacağı, “Çin’in topraklarının ayrılmaz parçası” olarak kabul edeceği belirtilen açıklamada, Tayvan ile diplomatik ilgilerin kesildiği, resmi bağlantı ve temas kurulmayacağı kaydedildi.
Çin Dışişleri Bakanlığı da Nauru’nun Tayvan ile diplomatik alakalarını keserek Çin’i resmi olarak tanıdığını doğruladı.
TAYVAN’I TANIYAN BM ÜYESİ ÜLKE SAYISI 11’E DÜŞTÜ
Nauru’nun münasebetleri kesmesi sonucu Tayvan’ı diplomatik olarak tanımayı sürdüren Birleşmiş Milletler (BM) üyesi ülke sayısı da 11’e düştü.
En son Orta Amerika ülkesi Honduras, 26 Mart 2023’te Tayvan ile diplomatik münasebetlerini keserek Pekin’i Çin’in temsilcisi olarak tanıdığını duyurmuştu.
Halen Orta Amerika ülkeleri Guatemala, Belize, Güney Amerika ülkesi Paraguay, Karayip ülkeleri Haiti, Saint Vincent ve Grenadinler, Saint Kitts ve Nevis, Saint Lucia, Pasifik ülkeleri Tuvalu, Palau, Marshall Adaları ile Afrika ülkesi Esvatini, Tayvan’ı Çin’in temsilcisi olarak tanıyor.
BM üyesi olmayan Vatikan da Tayvan ile diplomatik bağlantısını sürdürüyor.
ADA’DAKİ BAŞKANLIK SEÇİMİNİN AKABİNDE GELDİ
Nauru’nun Tayvan ile diplomatik bağlantılarını kesmesinin Ada’da düzenlenen başkanlık ve parlamento seçimlerinin akabinde gelmesi dikkati çekti.
Tayvan’da 13 Ocak’ta düzenlenen başkanlık seçimlerini iktidardaki Demokratik İleri Partinin (DPP) adayı, vazifedeki Lider Yardımcısı Lai Ching-te kazanmıştı.
ÇİN-TAYVAN AYRILIĞI
Çin’de İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde Çan Kay-şek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Koumintang) güçleri ile Mao Zıdong önderliğindeki Çin Komünist Partisi (ÇKP) güçleri ortasında çıkan iç savaşta galip gelen Komünistler, 1 Ekim 1949’da Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmişti.
İç savaşı kaybeden Koumintang üyeleri ise Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek, burada süreksiz hükümet kurmuştu.
Bu teşebbüs Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971’e kadar BM Genel Şurasında Çin’i temsil etmişti. 1950’ler ve 1960’larda çok sayıda ülkenin diplomatik bağlantı tercihini Çin Cumhuriyeti’nden Çin Halk Cumhuriyeti’ne çevirmesinin akabinde 1971’de BM Genel Heyeti’nde yapılan oylamada Pekin hükümetinin Çin’in tek yasal temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan’ın milletlerarası örgütlerdeki pozisyonu bilinmeyen hale gelmişti.
Pekin idaresi, “tek Çin” unsurunu vurgulayarak Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik bağlantılar kurmasına, Birleşmiş Milletler (BM) ve öteki milletlerarası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik ilgileri kesmesini kaide koşuyor.
Çin’in kendi topraklarının modülü olduğunu savunduğu Tayvan, 1949’dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan ortasında iç savaşın akabinde ortaya çıkan ayrılık ve egemenlik ihtilafı hala sürüyor.
patronlardunyasi.com
