Türkiye otomotiv pazarı, yıl içerisinde ikinci el araç fiyatlarının sıfır fiyatını geçtiği, arabanın yatırım aracına dönüştükten sonra Ticaret Bakanlığının uyguladığı önlemlerle olağanlaştığı, bulunurluğun yılın ikinci yarısından çabucak sonra dengelendiği bir yılı geride bırakıyor. Ayrıyeten binek ve hafif ticari toplam pazarının, birinci defa 1 milyon adedi aşması da 2023 yılını otomotiv pazarı manasında değerli bir pozisyona yerleştirdi.
Türkiye’de faaliyet gösteren otomotiv markalarının üst yöneticileri, 2023 yılına ait değerlendirmelerini ve 2024 öngörülerini AA muhabiri ile paylaştı.
“ŞİRKETLERİN FIRSAT BULDUKÇA KAMPANYALAR YAPACAĞI BİR YIL OLACAKTIR”
Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış AŞ Üst Yöneticisi (CEO) Ali Haydar Bozkurt, binek ve hafif ticari otomotiv pazarında araç bulunurluğunda yaşanan artışlarla birlikte yıl kapanmadan, 11 ayda 1 milyon adetlik hududunun aşıldığını anımsatarak, “Pazar, son 11 ayı rekor satışla kapattı ve yılın son ayında da benzeri bir tempo bekleniyor. Böylelikle 2023 yılı, uzun vakittir karşılanamayan araç talebiyle rekor satışları getirmiş görünüyor.” dedi.
Gelecek yıl araç bulunurluğu manasında olağanlaşma sürecinin devam edeceğini belirten Bozkurt, “2024, daha evvelki yıllarda olduğu üzere şirketlerin fırsat buldukça kampanyalar yapacağı bir yıl olacaktır. 2023’te birinci kez 1 milyonun üzerinde bir pazar elde edilmiş olsa da 2024 yılında daha farklı bir tabloyla karşılaşacağımızı öngörüyoruz. Araç fiyatlarında yükseliş, kredi maliyetleri, krediye ulaşmada zorluk ve kısıtlar, pazarın yüzde 30-35 civarında daralmasına yol açabilir. Bu noktada araba ve hafif ticari dahil olmak üzere 750-800 bin civarında bir pazar hacmi gerçekleşebilir.” sözlerini kullandı.
Toyota olarak gelecek yıl pazarın büyüklüğüne nazaran yüzde 10’luk bir hisseye sahip olmayı hedeflediklerini aktaran Bozkurt, “Şu anda eser gamımız çok geniş. Sedan modeller konusunda esasen çok güzel bir pozisyondayız. Bununla birlikte ticari araçlar ve SUV segmentinde de çok güçlendik. Bütün modellerimizde tam hibrit versiyonumuz bulunuyor ve bu manada tek markayız. Tüm beklentilere cevap verecek bir yelpazeye sahibiz.” diye konuştu.
“SON 5 YILA BAKTIĞIMIZDA ASLINDA ‘NORMAL’ BİR PAZAR OLACAĞINI DA BELİRTEBİLİRİZ”
Doğuş Otomotiv İcra ve İdare Heyeti Lideri Ali Bilaloğlu da Türkiye otomotiv bölümünün, çabuk tepki verebilen, içinde bulunduğu durumdan çıkarımlar yaparak gelecek planlarını çevik bir biçimde tekrar kurgulayan bir kesim olmanın verdiği avantajla, 2023’te genel olarak uygun bir performans sergilediğini söyledi.
Yıl sonunda binek araba satışlarının 930 bin, ticari araç satışlarının ise 270 bin düzeylerinde gerçekleşerek, toplam pazarın 1,2 milyon adetle kapanmasını beklediklerini söz eden Bilaloğlu, “2024 yılına bakacak olursak, pazarın bu yılki kadar yüksek olacağını öngörmüyoruz. Dünya iktisadının gidişatına paralel olarak otomotiv pazarının yaklaşık yüzde 30 daralacağını düşünüyorum. Bu da 800 bin civarında bir pazara denk gelir. Hasebiyle son 5 yıla baktığımızda aslında ‘normal’ bir pazar olacağını da belirtebiliriz.” değerlendirmesinde bulundu.
“2024 YILINDA TOPLAM PAZAR HACMİNDE BİR ‘NORMALİZASYON’ OLMASINI BEKLİYORUZ”
Borusan Otomotiv İcra Şurası Lideri Hakan Tiftik de otomotiv dalını etkileyen global sıkıntıların kademeli olarak azalması, son 3 yıldır birikmiş olan talep ve araç bulunurluğunun artması üzere etkenlerin tesiriyle Türkiye otomotiv pazarının 2023’ü beklentilerin üzerinde rekor satış adetleriyle kapattığına dikkati çekti.
Dünyanın önde gelen ekonomilerinin de karşı karşıya olduğu enflasyonist ortamın otomotiv bölümünü de etkilediğini belirten Tiftik, şunları kaydetti:
“Ülke olarak şiddetli bir başlangıç yaptığımız 2023 yılını, birikmiş talebin de tesiriyle rekor düzeylerde kapatıyoruz. Birikmiş talebin büyük ölçüde 2023 yılında karşılanmış olduğunu düşünüyorum, bu doğrultuda 2024 yılında pazardaki arz ve talebin dengelenmesiyle toplam pazar hacminde bir ‘normalizasyon’ olmasını bekliyoruz. Öteki taraftan bilhassa seçim sonrası para siyasetinin daha da sıkılaşması ile talepte bir yavaşlama/gerileme olabilir. Bahsettiğim ‘normalizasyon’ ve yavaşlama tesirleriyle yeni araç pazarının yüzde 20’ler civarında geri gelmesini bekleyebiliriz. Mart ayında yapılacak mahallî seçimler, bölgemizde yaşanan gelişmeler, küresel ekonomilerdeki dalgalanmalar da 2024 yılındaki gidişatı belirleyecek etkenler olacaktır.”
Hakan Tiftik, araba fiyatlarındaki beklentilere ait ise şu değerlendirmede bulundu:
“Türkiye’nin bulunduğu jeopolitik pozisyonu gereği fiyatlar üzerindeki değişimleri bugünden öngörmek çok mümkün değil. Döviz kurları başta olmak üzere pek çok parametreye bağlı bir seyir izleyen fiyatlar konusunda, tüketicilerin finansmana erişimi de büyük kıymet arz ediyor. Bununla birlikte araç bulunurluğunun geçtiğimiz periyoda nazaran rahatlaması, ikinci el piyasasındaki talebi ve fiyatları da direkt etkileyecektir.”
