Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (ZBEÜ) Afet Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin kurucusu, Geomatik Mühendisliği’nden Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu, radar uydu bilgilerini ve geliştirdikleri sarsıntı tehlike yazılımını kullanarak bölgede inceleme yaptı.

Prof. Dr. Kutoğlu, sarsıntıların tıpkı sınır üzerinde gerçekleştiğini, fakat bu sınırın mevcut fay haritalarında bulunmadığını belirterek, “Bu yeni bir çizgi, mevcut fay haritalarında gözükmüyor. Fay 30 ile 40 kilometre üzerinde bir uzunluğa sahip. Bunun da 6.5’ten büyük 7’ye varan bir zelzele üretme potansiyeli kelam konusu” dedi.

Prof. Dr. Kutoğlu, bölgedeki hareketliliğe dikkat çekerek, “6 Şubat zelzelesinden sonra bölgede önemli bir hareketlilik yaşanıyor. Hasebiyle bu sarsıntılarda güçlerini öbür faylara aktarmış olmaları da kelam konusu. Bu manada tarihî zelzelelere baktığımızda bunlardan bir gerginlik haritası çıkarttığımızda en gergin fayların ve büyük zelzele oluşturmaya en yakın fayların, Çardak fayından kuzeye gerçek, Malatya üzerinden geçen fay olduğunu görüyoruz” diye konuştu.

Prof. Dr. Kutoğlu, Orta ve Doğu Anadolu’da 4 noktaya dikkat çekerek, “Adana’da 1164 yılında sarsıntı meydana gelen bir fay var. Bu yarar 1164 yılından beri güç birikiyor. Hasebiyle gerginliğin üst seviyede olduğunu görüyoruz. Kuzeye çıktığımızda, Erzurum’da 1268 yılında meydana gelmiş 6.6 büyüklüğünde bir sarsıntı var. Bu fay sınırının da bölgede en gergin faylardan biri olduğunu görüyoruz. Yedisu Fayı olarak bilinen fayın da 1800’lü yıllardaki zelzele münasebetiyle öbür faylara nazaran daha gergin olduğunu biliyoruz. Amasya-Çorum üzerinden geçen bir fay sınırı var. Burada da geçen ay 4.3 büyüklüğünde bir zelzele olmuştu. Burada 1598 yılında 6.6 büyüklüğünde bir sarsıntı olduğunu görüyoruz. Yeniden haritada gerginliğin Çorum’dan çok Amasya tarafında daha fazla olduğunu görüyoruz. Amasya tarafı daha gergin ve 1598 yılından beri bir zelzele üretmemiş. Bölge prestijiyle baktığımızda Erzurum-Erzincan, Adana, Malatya ve Amasya-Çorum tarafları başka bölgelere nazaran yakın tehlike altında gözüküyor” dedi.

Deprem riski nedir?

Deprem riski, bir bölgede sarsıntının meydana gelme mümkünlüğü ve bu zelzelenin neden olabileceği hasar büyüklüğünün bir ölçüsüdür. Sarsıntı riski, zelzelenin büyüklüğü, derinliği, fay sınırının yeri ve özellikleri, bölgenin topografyası ve nüfus yoğunluğu üzere faktörlerden etkilenir.

Deprem riskini azaltmak için neler yapılabilir?

Deprem riskini azaltmak için alınabilecek tedbirler şunlardır:

Depremlere sağlam binalar inşa etmek

Deprem ikaz sistemleri kurmak

Afet planları yapmak

Afetlere hazırlıklı olmak

Deprem ikaz sistemleri nasıl çalışır?

Deprem ikaz sistemleri, sarsıntının meydana geldiği anda yahut çabucak öncesinde ihtar sinyalleri göndererek insanların kendilerini müdafaasını sağlar. Sarsıntı ihtar sistemleri, sensörler, bilgi toplama ve sürece merkezleri, ve ikaz sinyallerini gönderen aygıtlardan oluşur.

Afet planları nelerdir?

Afet planları, bir afet meydana geldiğinde insanların ne yapması gerektiği konusunda yol gösteren evraklardır. Afet planları, afet öncesi, afet anı ve afet sonrası olmak üzere üç evreyi kapsar.

Afetlere hazırlıklı olmak ne demektir?

Afetlere hazırlıklı olmak, bir afet meydana geldiğinde insanların kendilerini ve sevdiklerini koruyabilmek için gerekli tedbirleri almak demektir. Afetlere hazırlıklı olmak için alınabilecek tedbirler şunlardır:

Afet çantası hazırlamak

Afet anında yapılacakları öğrenmek

Afetlere karşı farkındalığı artırmak