merkezli zelzelelere Malatya’da maruz kalan üniversite öğrencisi Atakan Aydın ve okul arkadaşı Gülce Aksu, bu tecrübelerinden ilham alarak düşük maliyetli ve taşıması kolay bir enkaz dinleme aygıtı geliştirdi.
Avuç içine sığabilen ve yaklaşık 300 gram tartısındaki bu taşınabilir aygıt, titreşim ölçümü yaparak enkaz altında kalan insanları tespit etmeyi amaçlıyor.
Projelerinin ismi “Yaşama Ses Ver”
Cihaz, titreşimleri algılayan sensör ile titreşimleri yükselten bir elektronik devreden oluşuyor. Aygıta takılan kulaklıkla titreşim dinlenebiliyor.
Arama kurtarma uzmanı olmayanların da kullanabilmesi için kolay formda tasarlanan aygıtın üzerinde 7 unsurluk kullanım talimatı da bulunuyor.
Projelerine “Yaşama Ses Ver” ismini veren öğrenciler, aygıtın çok sayıda üretilmesini ve bilhassa afet sonrası birinci 72 saatte daha çok sayıda tarama yapılmasının önünü açmak istiyor.
Yurt odasında aygıtı geliştirdi
İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Elektrik-Elektronik Mühendisliği 4. sınıf öğrencisi Atakan Aydın, 6 Şubat 2023’deki sarsıntıları Malatya’da yaşadığını, ablasının meskeninin ağır hasar aldığını, konutlarına yakın bir binanın yıkılması nedeniyle de çok sayıda kişinin hayatını kaybettiğini anlattı.
sonrası alanda çok fazla arama kurtarma grubu olduğunu ve var güçleriyle çalıştıklarını anlatan Aydın, “Ama ‘asrın felaketi’ dememizin sebebi binlerce bina yıkılması. Ve her bir binaya yetecek kadar ekipman bulunamıyor bu kadar büyük bir yıkıntı içerisinde.” dedi.
Aydın, İzmir’e dönüşünde okul arkadaşı Gülce Aksu ile düşük maliyetli ve kolay taşınabilir enkaz dinleme aygıtı yapmak için harekete geçtiklerini belirterek, sarsıntı sonrası yollar kapansa bile kolay taşınabilmesi sayesinde her enkaza ulaşabilecek, düşük maliyeti nedeniyle de çok sayıda üretilebilecek bir aygıt geliştirmeyi hedeflediklerini lisana getirdi.
“Amacımız büyük bir afette daha çok beşere daha süratli bir biçimde ulaşıp onların bir halde kurtarabilmesini sağlamak” diyen Aydın, aygıtın çalışmalarını kaldığı yurt odasında yaptığını, aygıtın kutusunu da kendisine ilişkin 3 boyutlu yazıcıdan elde ettiğini lisana getirdi.
Aydın, enkaz dinlemede titreşim belirlemenin istendiğini aktararak, şöyle konuştu:
İçinde bir disk var. Biz bu diskle titreşimleri topluyor, elektronik bir devre vasıtasıyla titreşimi yükseltiyoruz. Ve kulakla dinleyebiliyoruz. İki ince pille çalıştığı için sürdürülebilirlik maliyeti yok. Enkaz dinleme aygıtları ithal olarak alındığından binlerce dolarlarken bizim bu aygıtımızın maliyeti 20 doları geçmiyor. Maliyeti düşük tutarak binlerce arama kurtarma yetkilisine ulaştırılacak bir aygıt düşündük. Maraş sarsıntılarında gördüğümüz üzere binlerce bina yıkıldığında siz her bir binaya yetecek sayıda ve yetiştirebilecek kolaylıkta aygıta muhtaçlık duyuyorsunuz. Yani bu aygıtı gömleğinizin cebine, pantolonun cebine, çantaya bile atsanız oraya ulaştırabiliyorsunuz.
Aydın, prototipinde yapılan testlerle aygıtın 3-4 kat aşağısına kadar titreşimleri algılayabildiğini, istenirse bu uzaklığın artırılabileceğini anlattı.
Daha fazla can kurtarılması için patent almadı
Aydın, aygıtın çok sayıda üretilmesini amaçladıklarını vurgulayarak,
Yeterli bir finans kaynağı olursa bundan binlerce adet üretime başlayabiliriz lakin patentini almak istemedik. Bunun patentini almak demek aslında insanların bunu daha çok sayıda üretip daha rahat bir biçimde ulaşımını engellemek demek. Zelzelesi yaşamış biri olarak da bu biçim aygıtların yüksek adette ve kolay erişilebilir olmasının ne kadar kıymetli olduğunu biliyorum.
dedi.
Proje ortağı İYTE Kent ve Bölge Planlama Kısmı 3. sınıf öğrencisi Gülce Aksu da zelzele sonrasında birinci 72 saatin enkazdan canlı kurtarma açısından ehemmiyetini vurgulayarak, bu mühlet içinde ne kadar çok enkazdan dinleme yapılırsa can kurtarma mümkünlüğünün o kadar artacağını söyledi.
