Dünya genelinde yıl başına gerçek martta başlamak üzere güçlenen “güvercin” fiyatlamalar günden güne güç kaybetmeye devam ederken, değerli merkez bankaların faiz indirimlerine piyasa kestirimlerinden daha geç başlayacağına dair artan telaşlarla karışık bir seyir öne çıktı.
Geçen hafta yatırımcıların odağında merkez bankaları yetkililerinin kelamla yönlendirmeleri, ağır makroekonomik takvim ve Orta Doğu’da artan jeopolitik riskler bulunurken, yapay zeka için kullanılan çiplere talebin artacağı beklentisiyle teknoloji endeksleri olumlu ayrıştı.
Yılın birinci günlerinden bu yana, ABD Merkez Bankasının (Fed) martta faiz indirim döngüsünü başlatacağına dair iddialar, ülkede açıklanan bilgilerin ABD iktisadında güçlü duruşa işaret etmesi ve Fed yetkililerinin kelam konusu faiz indirimi için şimdi erken olduğuna yönelik kelamla yönlendirmelerinin tesiriyle zayıflamayı sürdürüyor.
FAİZ İNDİRİMİ DÜŞÜNMEK İÇİN ERKEN YORUMU
Chicago Fed Lideri Austan Goolsbee, enflasyonda devam eden düşüşün faiz oranlarının indirilmesinin tartışılmasını gerektireceğini belirtti. Fed’in kararlarını toplantı bazında alacağını vurgulayan Goolsbee, bankanın birinci faiz indiriminin zamanlaması hakkında direkt yorum yapmadı.
San Francisco Fed Lideri Mary Daly de faiz indirimlerinin yakında gerçekleşeceğini düşünmek için erken olduğunu ve para siyasetini gevşetmeden evvel enflasyonun yüzde 2’ye gerçek istikrarlı düşüş seyrinde bulunduğuna dair daha fazla ispat görülmesi gerektiğini vurguladı.
Fed yetkililerinin hafta boyunca yaptıkları açıklamalarda, martta faiz indirimi için erken olduğu iletisi hakimken, geçen hafta yayımlanan Fed’in “Bej Kitap” raporunda da ülkede ekonomik aktivitenin kasımdan bu yana “çok az” değişiklik gösterdiğine ait değerlendirmeler yer aldı.
TÜKETİCİ HARCAMALARI EKONOMİYİ DESTEKLİYOR
Raporda, artan tüketici harcamalarının son haftalarda ekonomiyi desteklemeye yardımcı olduğu aktarılırken, ülkede perakende satışlar, geçen yılın aralık ayında yüzde 0,6 ve birebir periyotta sanayi üretimi yüzde 0,1 artışla beklentileri aştı.
Öte yandan, geçen hafta açıklanan bilgilere nazaran, işsizlik maaşı müracaatında bulunanların sayısı 13 Ocak ile biten haftada 187 bine gerileyerek Eylül 2022’den bu yana en düşük düzeyini kaydetti.
Analistler, işsizlik maaşı müracaatlarındaki azalışın, ABD’de iş gücü piyasasının yüksek faiz oranlarına karşın güçlü kalmaya devam ettiğini gösterdiğini bildirdi.
Yıl başından bu yana ABD’de açıklanan dataların enflasyonu dayanaklar nitelikte olduğunu anımsatan analistler, bu durumun Fed’in faiz indirimleri konusunda telâşlı olmayacağına işaret ettiğini lisana getirdi.
FAİZ İNDİRİMLERİ SERT OLMAYACAK
Ayrıca memleketler arası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, merkez bankalarının 2024’te faiz indirimine yönelmesinin coğrafik olarak yaygın olacağını fakat indirimlerin sert olmayacağını bildirdi.
Söz konusu gelişmelerle para piyasalarında, Fed’in martta faiz indirimlerine başlayacağına ait iddialar yüzde 47 düzeyine inerken, faiz indirimi tarafındaki fiyatlamalar geçen hafta sonundan bu yana yaklaşık 30 baz puan geriledi.
Enflasyonla gayret kapsamında faiz indirimlerinin ötelenebileceği tarafındaki fiyatlamalarının güçlenmesiyle dolar, öteki para üniteleri karşısında güç kazanırken, tahvil piyasalarında satıcılı seyir tesirli oldu.
Yükseliş eğilimini üst üste üçüncü haftaya taşıyan dolar endeksi, haftayı yüzde 0,8 artışla 103,3’te tamamladı. ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi, hafta başına kıyasla 19 baz puan artarak yüzde 4,13’e çıktı.
Yükselen tahvil faizleri ve güçlenen dolar, altının ons fiyatında satış baskısının artmasına yol açtı, altının ons fiyatı geçen haftayı 1 azalışla 2 bin 29 dolardan tamamladı.
Öte yandan, Orta Doğu’da jeopolitik risklerin canlı kalması emtia fiyatlarında oynaklığa neden olurken, geçen hafta Brent petrolün varil fiyatı yüzde 0,2 yükselişle 78,3 dolara çıktı.
NEW YORK BORSASINDA TEKNOLOJİ RALLİSİ
ABD’de ağır şirket bilançoları ve makroekonomik bilgilerin takip edildiği haftada New York borsaları olumlu seyir izlerken, kelam konusu seyirde teknoloji payları tesirli oldu.
Yarı iletken üreticisi TSMC’nin yapay zeka uygulamalarında kullanılan üst seviye çiplerine yönelik talebin şirketin 2024 gelirlerinde yüzde 20’den fazla yükseliş sağlayabileceğine yönelik beklentiler, piyasalarda teknoloji payları öncülüğünde risk iştahını destekledi.
Teknoloji payları Tayvan merkezli yarı iletken üreticisi TSMC’nin optimist görünümünün akabinde yararlarını artırırken, geçen hafta Nvidia’nın payları yaklaşık yüzde 9 ve AMD’nin payları yüzde 19’u yükseldi.
Yatırımcılar kurumsal taraftan gelen haberleri takip etmeyi sürdürürken, sigorta şirketi The Travelers Companies’in payları, şirketin geçen yılın son çeyreğinde karının iki katından fazla artmasının akabinde geçen haftayı yüzde 8’e yakın kıymet çıkarıyla kapattı.
Geçen hafta ABD’li teknoloji devlerinden Apple’ın payları de şirketin Çin’de iPhone indirimleri sunmasının akabinde haftayı yüzde 3 artışla kapattı.
Ülkede devam eden bilanço döneminde ABD büyük bankalarının finansal sonuçlarıyla pay bazlı oynaklıklar arttı. Buna nazaran, Goldman Sachs’ın payları bankanın geçen yılın son çeyreğinde net kar ve gelirinin beklentilerin üzerinde gelmesi sonrası yatay seyir izledi.
Morgan Stanley’nin payları de tıpkı periyotta bankanın gelirinin beklentilerin üzerinde gerçekleşmesine karşın net karının azalmasıyla geçen hafta yüzde 5’in üzerinde azalış kaydetti.
KRİPTO PARA PİYASASI
Kripto para piyasaları tarafında ise geçen hafta Spot borsa yatırım fonu (ETF) beklentilerinin gerçeklemesiyle evvelki hafta 49 bin dolara yaklaşan Bitcoin, bu düzeyden gelen kar satışları sonrası, 41 bin 600 dolardan süreç görüyor.
Bununla birlikte, dün ABD Temsilciler Meclisi, federal hükümetin kapanmasını önleyecek süreksiz bütçe tasarısını onayladı.
Söz konusu gelişmelerle geçen hafta, New York borsasında Nasdaq endeksi yüzde 2,26, S&P 500 endeksi yüzde 1,17 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,72 artışla haftayı tamamladı.
22 Ocak ile başlayan haftada pazartesi günü CB öncü göstergeler endeksi, salı Richmond Fed sanayi endeksi, çarşamba imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), perşembe Gayrisafi Yurt içi Hasıla (GSYH) ve cuma ferdî gelir sarfiyat dataları açıklanacak.
GÖZLER ECB KARARINDA
Enflasyon ve resesyon ikilemi denildiğinde birinci akla gelen bölge olan Avrupa’da geçen hafta açıklanan bilgilerden alınan karışık sinyallerin tesiriyle negatif seyir izlenirken, gözler gelecek hafta Avrupa Merkez Bankasının (ECB) açıklayacağı faiz kararına çevrildi.
Bölge genelinde geçen hafta açıklanan enflasyon bilgilerine nazaran, Avro Bölgesi’nde Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Aralık 2023’te yıllık yüzde 2,9 ile beklentiler doğrultusunda artarken, İngiltere’de ise yüzde 4 artışla beklentileri aştı.
Para piyasalarında, enflasyon bilgileri sonrası ECB’nin birinci faiz indirimine nisanda gidebileceği beklentisi nispeten zayıflasa da güçlü duruşunu korurken, İngiltere Merkez Bankasının (BoE) ise faiz indirimlerine haziranda başlayacağı fiyatlanıyor. Kelam konusu bilgilerin öncesinde, BoE’nin mayısta faiz indirim döngüsünü başlatacağı öngörülüyordu.
Analistler, para piyasalarındaki fiyatlamalarda ECB’nin gelecek hafta düzenleyeceği toplantıda faizleri sabit bırakacağına kesin gözüyle bakıldığını belirtti.
Geçen hafta açıklamalarda bulunan ECB Lideri Christine Lagarde, enflasyonda yüzde 2 amacına ulaşmada yanlışsız yolda olduklarını fakat şimdi zafer ilan edilemeyeceğini tabir ederek, “Faizi bu yaz indirebiliriz.” değerlendirmesinde bulundu.
Öte yandan geçen hafta ECB’nin 13 ve 14 Aralık’ta Frankfurt’ta gerçekleştirdiği ve 3 temel siyaset faizini sabit tutması kararı alınan para siyaseti toplantısı tutanakları açıklandı.
Tutanaklar, ECB İdare Kurulu üyelerinin düşen enflasyona karşın sıkı duruşun sürdürülmesinden yana olduğunu ortaya koydu.
Tutanaklarda, enflasyonun yakın vadede yüksek seyretme ihtimali olduğu ve fiyatlar ile enflasyonun temel dinamiklerine ait belirsizliklerin devam ettiği belirtilerek, “Bu durum, vazifenin tamamlandığından emin olmak için şimdi çok erken olduğunu göstermektedir.” tabiri yer aldı.
Söz konusu gelişmelerle geçen hafta Almanya’da DAX endeksi yüzde 0,89, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,25, İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 0,61 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 2,14 bedel kaybetti.
Gelecek hafta Avro Bölgesi’nde salı günü tüketici itimat endeksi, çarşamba Almanya ve Avro Bölgesi’nde imalat sanayi PMI, perşembe ECB’nin faiz kararı ile ECB Lideri Lagarde’ın konuşması takip edilecek.
ASYA BORSALARI JAPONYA HARİÇ GERİLEDİ
Asya borsaları geçen hafta bölge genelinde açıklanan makroekonomik bilgilerin karışık sinyaller vermesiyle Japonya hariç satış yüklü bir seyir izlerken, gelecek hafta gözler Japonya Merkez Bankasının (BoJ) para siyaseti kararına çevrildi.
Çin iktisadı yıllık bazda yüzde 5,2 büyüyerek beklentilerin gerisinde kaldı. Büyüme oranı, Çin hükümetinin 2023 için “yüzde 5 civarında” olmasını öngördüğü büyüme amacının üzerine çıkmış oldu.
Analistler, ülkede gerçek GSYH büyümesinin, nominal GSYH büyümesinden daha yavaş olmasının, Çin’in potansiyelinin altında kaldığına işaret ettiğini kaydederek, bu durumun deflasyon kaygılarını desteklemeyi sürdürdüğünü söz etti.
Ülkede sanayi üretimi aralıkta aylık yüzde 6,8 ile öngörüleri aşarken, işsizlik oranı yüzde 5,1’e çıktı.
Buna rağmen konut fiyatlarındaki gerilemenin devam etmesi halihazırda problemli olan gayrimenkul bölümünün ekonomiyi negatif etkilemeyi sürdürebileceği dehşetlerini besliyor.
Çin’de ekonomik aktivitenin yavaşladığına ait sinyaller güç kazanmaya devam ederken, Çin Merkez Bankası (PBoC) geçen hafta orta vadeli borç verme faizi olarak da bilinen bir yıllık siyaset kredilerinin oranını değiştirmeyerek yüzde 2,50’de sabit tuttu.
Analistler, piyasa beklentilerinin bankanın faiz indirimi yapacağı istikametinde olduğunu anımsatarak, gelecek aylarda bankanın mecburî karşılık oranını azaltabileceğine ait iddiaların arttığını söyledi.
Japonya tarafında ise açıklanan bilgilere nazaran, kasımda sanayi üretimi aylık yüzde 0,9 azalırken, birebir devirde kapasite kullanım oranı da yüzde 0,3’e geriledi.
Ülkede Aralık 2023’te yıllık TÜFE yüzde 2,6 arttı. Kasımda enflasyon yüzde 2,8 düzeyinde bulunuyordu.
BoJ’un gelecek hafta alacağı para siyaseti kararları yatırımcıların odağında bulunurken, ülkede açıklanan datalar BoJ’un olağanlaşma adımlarını öngörülünden daha geç atabileceği ihtimalini destekliyor.
Böylece yükseliş eğilimini üst üste üçüncü haftaya taşıyan dolar/yen paritesi, haftayı yüzde 2,2 artışla 148,1 düzeyinden tamamlayarak yaklaşık son 2 ayın en yüksek haftalık kapanışını yaptı.
Bu gelişmeler ışığında, haftalık bazda Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 5,76 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,72, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 2,10 bedel kaybederken, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,09 artış kaydetti.
22 Ocak ile başlayan haftada salı günü BoJ’un faiz kararı, çarşamba Japonya’da dış ticaret istikrarı ve cuma Japonya’da Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) bilgileri izlenecek.
YURT İÇİNDE GÖZLER MERKEZ BANKASI’NIN FAİZ KARARINDA
Yurt içinde, geçen hafta dalgalı seyir izleyen BIST 100 endeksi, haftayı yüzde 0,13 artışla 7.996,70 puandan tamamlarken, gelecek hafta Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) Para Siyaseti Şurası (PPK) toplantısında açıklayacağı faiz kararı yatırımcıların odağına yerleşti.
Öte yandan, geçen hafta Memleketler arası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Türkiye’nin kredi notu görünümünü yükseltmesinin akabinde 17 Türk bankasının kredi notu görünümlerini de “durağan”dan “pozitif”e çevirdi.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), bankalar ile finansal kiralama, faktöring finansman, tasarruf finansman ve varlık idare şirketlerinin 1 Ocak 2025’ten itibaren enflasyon muhasebesi uygulamasına geçeceğini duyurdu.
Dolar/TL, haftayı bir evvelki kapanışın yüzde 0,3 üzerinde 30,2009’dan tamamladı.
Analistler, BIST 100 endeksinde teknik açıdan 8.000 ve 8.100 düzeylerinin direnç, 7.900 ve 7.800 puanın ise dayanak olarak öne çıkabileceğini söz etti.
Gelecek hafta yurt içi data gündeminde, salı günü tüketici itimat endeksi, perşembe gerçek kesim inanç endeksi, kapasite kullanımı ile TCMB’nin faiz kararı öne çıkıyor.
patronlardunyasi.com
