İngiliz memleketler arası insani yardım kuruluşu Oxfam’ın “Eşitsizlik Ltd.” raporuna nazaran, dünyada en varlıklı 5 kişinin serveti 2020’den bu yana 2 katına çıkarken 5 milyar insan ise bu mühlet içerisinde daha da fakirleşti. Mevcut eğilimler devam ederse, dünya yaklaşık on yıl içinde birinci trilyonerine sahip olacak lakin yoksulluk 229 yıl daha ortadan kaldırılamayacak.
EN GÜÇLÜ 5 İSİM
İş ve siyaset dünyası önderlerinin bir ortaya geldiği Dünya Ekonomik Forumu’yla eş vakitli olarak yayımlanan Oxfam raporu, gelir eşitsizliklerini ve şirketlerin global ölçekteki gücünü ortaya koyuyor. Rapora nazaran son iki yılda milyarderler servetlerini enflasyondan 3 kat süratli artırırken yaklaşık 800 milyon emekçinin fiyatları enflasyona yenik düştü ve her biri yaklaşık bir aylık (25 gün) fiyatını kaybetti.
Oxfam, hükümetlere muhteşem zenginlerle toplumun geri kalanı ortasındaki uçurumu süratli ve radikal bir formda azaltma davetinde bulunuyor.
OXFAM’IN RAPORUNA NAZARAN:
* Dünyada en varlıklı beş kişi (Tesla CEO’su Elon Musk, LVMH’nin işvereni Bernard Arnault, Amazon’un kurucusu Jeff Bezos, Oracle’ın kurucusu Larry Ellison ve Berkshire Hathaway’in CEO’su Warren Buffett), servetlerini 2020’den bu yana yüzde 114 artırarak 869 milyar dolara çıkardı.
* En doruktaki yüzde 1, tüm global finansal varlıkların yüzde 43’üne sahip.
* En güçlü yüzde 1’lik kesim, insanlığın en fakir üçte ikisinin yaydığı ölçüde karbon kirliliği yaratıyor.
* En büyük 148 şirketin kârı 3 yılda ortalama yüzde 52 arttı ve 1.8 trilyon dolar oldu.
* Milyarderler 2020 yılına nazaran 3.3 trilyon dolar daha zenginler ve servetleri enflasyon oranından 3 kat süratli arttı. Yaklaşık 800 milyon personelin fiyatları ise enflasyona yenik düştü ve emekçiler son 2 yılda 1.5 trilyon dolar kaybetti.
KADEMELİ SERVET VERGİSİ MODELİ
Oxfam’ın hükümetlere eşitsizlik uçurumunu azaltmak üzere sunduğu teklifler ortasında, tekelleşmenin önüne geçilmesi ve servet vergisi üzere siyasetler yer alıyor.
Buna nazaran, 5 milyon doların üzeri net servet sahiplerinden yüzde 2; 50 ve 50 milyon dolar üzeri net servet üzerinden yüzde 3; 1 milyar dolar üzeri net servet üzerinden de yüzde 5 vergi alınması halinde yılda 2.5 trilyon dolar kadar gelir yaratılması mümkün.
TÜRKİYE’DEKİ DURUM
Oxfam’ın 21 üyesinden biri olan Bayan Emeğini Kıymetlendirme Vakfı’nın (KEDV) tıpkı prosedürle yaptığı vergi hesaplamasına nazaran, Türkiye’deki 5 milyon dolar üzeri servetten yüzde 2, 50 milyon dolar üzeri servetten yüzde 3 ve 1 milyar dolar üzeri servetten yüzde 5 vergi alınmasıyla her yıl 12.5 milyar dolar gelir yaratılabilir.
patronlardunyasi.com
