teknolojinin gelişmesine paralel kripto ve dijital varlıkların değeri ve kullanım alanı de artıyor.
Bu kapsamda Türkiye’de de hatırı sayılır bir yatırımcı kitlesi bulunan kripto varlıklar için yasal düzenleme geliyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, hazırlıkları devam eden kripto varlıklar konusundaki yasal düzenlemeye ait değerlendirmede bulundu.
“Teknik çalışmalarında son etaba geldik”
Kripto varlıklara ait yasal düzenlemenin teknik çalışmalarında son kademeye geldiklerini tabir eden Şimşek, bilhassa salgın süreci ve sonrasında kripto varlık alım-satım platformlarına ağır ilgi oluştuğunu söyledi.
“İşlem yapan tarafların risklerinin azaltılması ismine adım atıyoruz”
Şimşek, bu ilginin hem kimi platformlardaki berbata kullanımlar hem de çok fiyat hareketleri sebebiyle çeşitli riskleri de beraberinde getirdiğine dikkati çekerek, “Dolayısıyla ülkemizde milletlerarası uygulamalara emsal biçimde kripto varlıklarla süreç yapan tarafların risklerinin azaltılması ismine adım atıyoruz. Bu birebir vakitte gri listeden çıkmak için FATF kapsamında atmamız gereken adımlardan birini de oluşturuyor.” diye konuştu.
Şimşek, Merkez Bankası ve MASAK’ın halihazırda bu bahiste yaptığı düzenlemeleri olduğuna işaret ederek, “Bu düzenlemelerle platformlarda gerçekleşen süreçler ve transferler üzere bahislerde bilgi sahibi olabilme imkanını edindik lakin olağan bundan daha fazlasını yapmamız gerekiyor.” ifadelerini kullandı.
Uluslararası kuruluşların da bahisle ilgili çalışmalarını ağırlaştırdığına işaret eden Şimşek, dünya genelinde bu mevzuda tek bir düzenlemenin olmadığını ABD ve Avrupa ülkelerinin farklı uygulamalara gittiğini anlattı.
Şimşek, dünyadaki gelişmeleri yakından ve temkinli biçimde izlediklerini belirterek, “Gelinen etapta yurt dışı uygulamalara baktığımızda kripto varlıklarla ilgili olarak ülkelerin kendi finansal ve hukuk sistemlerine uygun yaklaşımları benimseyerek ilerlediklerini görüyoruz. Bu manada ülkemizde de düzenlemeyle ilgili adımlar atılması gerektiği ortaya çıkıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
“Kripto varlıklar için kapsayıcı tarif yapıldı”
Şimşek, yasal çalışmanın temel gayesinin, platformları ve burada gerçekleşen süreçleri düzenleme altına almak olduğunu belirterek, şöyle konuştu:
Kripto varlık alım satım platformlarına SPK tarafından lisans verilecek, finansal kuruluşlara emsal olarak minimum faaliyet koşulları mecburiliği getirilecek. Bunlar kurucu ve yöneticilere ait kurallar, organizasyonel yükümlülükler, sermaye kaidesi, bilgi süreç altyapısı yükümlülükleri biçiminde olacak. Faaliyet kurallarının ayrıntıları ikincil düzenlemeyle belirlenecek.
Tabi bu düzenlemeleri yaparken birtakım tarifleri da yapmak gerekiyor. Memleketler arası düzenlemelerle uyumlu olacak halde kripto varlık, cüzdan, kripto varlık hizmet sağlayıcı, kripto varlık saklama hizmeti ve kripto varlık alım-satım platformu tariflerine yer verildi.
Taslağımızda kripto varlıklar geniş manada tanımlandı. Buna nazaran, kripto varlık, ‘Dağıtık defter teknolojisi yahut benzeri bir teknoloji kullanılarak elektronik olarak oluşturulup saklanabilen, dijital ağlar üzerinden dağıtımı yapılan ve paha yahut hak tabir edebilen gayrimaddi varlıklar’ olarak tanımlandı.
Belirli sonlar dahilinde yapılacak tariflerin ileride ortaya çıkabilecek farklı kripto varlıkları kapsamayabileceği kıymetlendirilerek, tarifin en kapsayıcı formda oluşturulması amaçlandı.
“Tedbir ve yaptırımlarla ilgili genel çerçeveyi belirliyoruz”
Kripto varlık ihracı konusunda taslakta iki farklı konunun düzenlendiği bilgisini veren Şimşek, “Sermaye piyasası araçlarının Merkezi Kayıt Kuruluşundaki (MKK) kaydi sistem yerine kripto varlık olarak ihracına imkan verecek biçimde düzenleme yapma konusunda SPK’ye yetki tanınacak. Blokzincir ve gibisi teknolojileri geliştiren bireylerin, pahası bu teknolojilerden ayrıştırılamayan nitelikteki blokzincir teknolojisi altyapısını oluşturan kripto varlıklarının satışının kitle fonlaması sistemiyle yapabilmesine yönelik düzenleme yetkisine yer verilecek.” dedi.
Şimşek, düzenlemenin bu etapta vergiyi odak noktası olarak almayacağını ve hususun ayrıyeten çalışılacağını lisana getirdi.
Halihazırda platformlar nezdinde birçok kripto varlığın süreç gördüğüne işaret eden Şimşek, prensip olarak platformlarda listelenecek kripto varlıklara müdahale edilmemesine yönelik siyaset benimsediklerini söyledi.
Şimşek, platformlarda süreç görecek kripto varlıkların belirlenmesine ait yazılı prosedür oluşturma zaruriliği getirileceğini söz ederek, “Bu hususta gerektiğinde müdahale de edilebilmesi bakımından ek prensip ve temelleri düzenleme yetkisi SPK’ye verildi. Taslakta yatırımcıların varlıklarının suistimal edilmesi riskine karşı saklama konusu da dikkate alındı. Saklama temelleri ve saklama yapabilecek kuruluşların belirlenmesi konusunda SPK tarafından düzenleme yapılacak. Ayrıyeten, önlem ve yaptırımlarla ilgili genel çerçeveyi belirliyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
“FATF’ın ‘kısmi uyumlu’ kategorisinden çıkacağız”
Düzenlemenin, Türkiye’nin FATF’ın gri listesinden çıkmasına katkı sağlayıp sağlamayacağı konusuna da açıklık getiren Şimşek, ülkenin kripto varlıklarla ilgili “kısmi uyumlu” olarak değerlendirildiği kısmın, FATF’ın ülkenin genel aksiyon planı uygulama eksiklikleriyle ilgili değerlendirmesi kapsamında değil, teknik standartlarla ilgili olduğuna dikkati çekti.
Şimşek, Türkiye’nin 40 teknik standart içinde 15 no’lu “Yeni Teknolojiler” standardında “kısmi uyumlu” kategoride bulunduğuna dikkati çekerek, “Bu standart dışında geri kalanların tamamında ya ‘uyumlu’ ya da ‘büyük ölçüde uyumlu’ kategorideyiz. Kripto varlıklarla ilgili düzenleme taslağımızın yasalaşması ve kripto varlık hizmet sağlayıcıların lisanslanmaya başlamasıyla birlikte FATF’ın 15 no’lu teknik standardı kapsamında getirilen tenkitleri bertaraf edip ‘kısmi uyumlu’ kategorisinden çıkacağımız bedellendirilmektedir. Öte yandan bu mevzu teknik standartla ilgili olup gri listeden çıkmamız için aranan tek koşul elbette yalnızca 15 no’lu standart değildir.” dedi.
“Yaklaşımımız kısıtlayıcı değil”
Şimşek, düzenlemenin temel gayelerine ait de şunları kaydetti:
Kripto varlık düzenlemesiyle temel maksadımız bu alanı daha inançlı hale getirmek ve ortaya çıkabilecek riskleri bertaraf etmek. Yaklaşımımız kısıtlayıcı değil, belirsizlikleri ortadan kaldırmak ve muhtemel riskleri denetim altına almak üzerine heyeti. Tıpkı vakitte da blokzincir teknolojisi ve kripto varlık ekosisteminin gelişmesinin önünü de açmayı amaçlıyoruz.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)
