TBMM Genel Kurulu’nda 2024 Yılı Merkezi İdare Bütçe Kanunu Teklifi, 2022 Yılı Merkezi İdare Kesin Hesap Kanunu Teklifi ile Sayıştay raporlarının görüşmeleri devam ediyor. Bugün Genel Kurul’da 2024 yılı Merkezi İdare Bütçe Kanunu Teklifi’nin 16’ncı unsuru üzerine konuşan YETERLİ Parti Küme Başkanvekili Erhan Usta, şunları söyledi:
“Merkezi idare bütçesinin, 2024 bütçesinin daha doğrusu, son hususu bu. Yaklaşık bir ay Plan Bütçe Komisyonu’nda, on beş gündür de Genel Kurul’da bütçeyi tartışıyoruz. Yani “Verimli bir bütçe oldu mu’ sorusunu ben aslında hani kendi kendime sormak istedim. O denli baktığımızda, bu bütçe görüşmelerinin maalesef çok verimli olduğunu söz etmek mümkün değil. Bunun birkaç nedeni var yani burada bir kez sayın bakanlar elbette geldiklerinde kendi faaliyetlerini anlatacaklar yahut geleceğe ait yapacaklarını anlatacaklar ancak onlar bazen o denli bir anlattılar ki yani sahiden “Hangi ülkeyi tanım ediyorlar” diye insan kendi kendisine sormadan edemedi. Elbette daima bir muhalefet üzere kendi kusurlarını söylemelerini beklemiyoruz ancak vakit zaman, hele hele yani son iki yılda yaşadığımız ekonomik sorunları, bütçe sorunlarını falan da göz önüne alınca yani bir özeleştiri yapılması gereği çok net bir biçimde ortadayken bu özeleştiri yapılmadı. Bunu yalnızca Sayın Mehmet Şimşek yaptı o da burada yapmadı, o da dışarıda yaptı. Yani onun dışında hiçbir bakan maalesef bu özeleştiriyi yapmadı.”
Muhalefet partilerin tenkitlerinin ve tekliflerinin AKP tarafından dikkate alınmadığını belirten Usta şöyle devam etti:
“Bütçenin Genel Kurul’da aslında değişiklik olmasını beklemiyoruz lakin Plan Bütçe Komisyonu’nda bile teknik bir değişiklikten sonra bir genel müdürün başkanlığa dönüştürülmesinin dışında, hiçbir değişiklik olmadı bedelli arkadaşlar. Münasebetiyle bunların olmaması tabi buradaki söylenen her şeyin çok da manasının olmadığı üzere bir noktaya bizi maalesef götürüyor. Artık, maliye siyasetinin geneliyle ilgili Sayın Hazine ve Maliye Bakanımız da buradayken birkaç kıymetlendirme yapmak istiyorum. Hepimizin bildiği üzere biz daima şundan şikayet ediyorduk son iki yıla kadar. Meclis’in bütçe hakkı gasbediliyor yani. Hükümet çok önemli bir biçimde Meclis’in kendisine verdiği ödeneklerin üzerinde ödenek kullanıyordu, harcama yapıyordu, bu da Meclis’in bütçe hakkının gasbedilmesiydi. Son iki yılda şöyle yahut bu türlü lakin en azından parlamentonun hakkı hukuku açısından uygun bir şey yapıldı, ek bütçe gereksinimleri doğdu, ek bütçeye gidildi. Tabi buradaki ek bütçeye muhtaçlığın çok yüksek olması da farklı bir şey, yani geçmiş yıllarda bu kadar değildi. Örnek olsun diye söylüyorum, 2022 yılında yepyeni bütçesinin yüzde 68’i üzerinde bir harcama yapılıyor. Bunlar evet, ödenekleri var mı? Var, zira ek bütçe kanunuyla çok önemli bir ödenek alınmıştı, ek ödenek alınmıştı. Gelirler özgün bütçede söyleyenin yüzde 90’ı 90 üzerinde gerçekleşmiş. Yani bunlar, tabi akla şu soruyu getiriyor, 2022 biraz istisnai bir yıl diyebilirsiniz, o 2021’deki o macera kararlardan sonra 2022’de her şey altüst oldu tahminen lakin yani tekrar bu türlü olmakla birlikte sekiz aylık bilgiyle haydi, bu orjinal bütçeyle çok önemli yüzde 90 sapma var ancak sekiz aylık bilgiyle eylül ayında yapılan varsayımla yıl son ortasında da çok önemli sapma var. Bunların nedenlerinin üzerine gitmek lazım. Bilhassa son iki yılda, bu yıl da muhtemelen o denli bir şey olacak.
BU MİNİMUM FİYAT NE OLACAK?
Şimdi, bu cümleden olmak üzere biraz minimum fiyat konusuna değinmek istiyorum zira benim gördüğüm kadarıyla bu minimum fiyatın karar vericisi tabi Sayın Cumhurbaşkanı olmakla birlikte lakin temel herkes Sayın Mehmet Şimşek’in gözünün içine bakıyor “Bu minimum fiyat işi ne olacak?” diye. Artık, evvel şunu söyleyeyim, Sayın Bakan da bu ifadeyi çok kullanıyor hani “Enflasyon farkı veriyoruz, enflasyona işte emekliyi, ücretliyi, memuru ezdirmiyoruz” diyorsunuz. Bu, yanlış bir tabir Sayın Bakan. Yani şöyle düşünün. Ocak ayında başlıyoruz, sıfırla başlıyoruz yahut 100’le başlıyoruz diyelim ocak ayında. Olağan artışımızı aldık, ondan sonra temmuza kadar maaşımız 100 olarak devam ediyor, değil mi? Lakin enflasyon altı ay beklemiyor, enflasyon ocaktan itibaren şubat, mart diye bu türlü artarak gidiyor. Temmuza geldiğimizde diyelim ki öngörülen enflasyona nazaran yüzde 30’luk bir fark oluştu. Temmuzda o farkı veriyorsunuz fakat ocak ile temmuz ortasındaki her ay oluşan o enflasyondan, maaşın sabit kalmasından kaynaklanan bir refah kaybı var. Orada her kezinde bir üçgen oluşuyor, refah kaybıüçgeni. Temmuzda telafi edebilirsiniz lakin altı aylık kayıp ne olacak, altı aylık alım gücü düşüklüğü? Hasebiyle bunlarıöngörerek ocak ayı ayarlamalarının yapılması lazım. Artık, taban fiyatta sizden beklentimiz şu: Olağan taban fiyat şu anda 11 bin 400 liranın üzerine hangi sayısı verirseniz verin bana nazaran bir manası yok, bir kez kimi düzeltmemiz lazım. Açlık sonunun altında bir taban fiyatı kabul etme imkanı yok. Bakın, geçen yıl kümülatife baktığımızda taban fiyat açlık hududunun toplamda 18 bin 610 lira altında olmuş yani çalışanların taban fiyatı topladığınızda aldığı para on iki aylık açlık hududu 18 bin 610 lira, bir sefer bunu telafi eder misiniz, etmez misiniz bilmiyorum. Lakin şu laf çok tehlikeli: “Biz taban fiyata ocakta bir kez vereceğiz’. Ya, bu kadar yüksek enflasyon periyodunda taban fiyatın bir sefer verilmesi diye bir şey olmaz.”
