Türkiye’ye yasa dışı yollardan giren Afganlardan kimileri, İran askerlerince dövüldükten sonra Türkiye sonuna bırakıldıklarını öne sürdü.
Kimi vakit araçlarla kimi vakit da kilometrelerce yürüyerek evvel İran’a, oradan da yasa dışı yollarla Türkiye’ye giriş yapan Afganistan, Pakistan ve Bangladeş asıllı sistemsiz göçmenler, yol güzergahında akıllı telefonlardaki uygulamalar aracılığıyla birbirleriyle haberleşiyor.
Sınır çizgisinde alınan tedbirler hasebiyle yakalanmamak için dere yataklarından görüş aralığının olmadığı vakitlerde kümeler halinde Türkiye’ye giriş yaptıklarını anlatan göçmenler, yüksek fiyatlar ödedikleri insan kaçakçılarıyla “imo” uygulaması üzerinden sesli bildiri yoluyla haberleştiklerini, “WhatsApp”tan paylaşılan pozisyon bilgileriyle istikametlerini bulduklarını belirtiyor.
Türkiye’ye yasa dışı yollardan giriş yaparak Van’a gelen Afganistanlılardan Gülap Cemili, ülkelerindeki dertler nedeniyle İran’a göç ettiklerini, yakalandıkları İran askerlerinin makûs muamelesine maruz kaldıklarını söyledi. İran askerlerinin kendilerine azap yaptığını öne süren Cemili, “Bazı arkadaşlarımızı öldürdüler. Kimilerimizin kıyafetlerini, paralarını aldıktan sonra Türkiye sonuna attılar.” tezinde bulundu. Cemili, “Türkiye’ye geçtikten sonra insan kaçakçılarının eline düştük, bizlerden bin dolar aldılar. Birtakım noktaları yürüyerek geçtik, bazen de araçla ilerledik. İnsan kaçakçıları bizlere telefonlarımızda bulunan ‘WhatsApp’ uygulaması ile pozisyon atıyorlar. Pozisyona nazaran istikametimizi buluyoruz. Telefonlarda bulunan ‘imo’ uygulaması üzerinde de sesli bildiriyle konuşuyoruz.” tabirlerini kullandı.
“İran askerleri bizi döverek Türkiye hududuna bıraktı. Kaçakçılar bize WhatsApptan pozisyon attı ve ‘bu pozisyona gideceksiniz’ dediler. Onlar bizimle gelmiyor, imo programı üzerinden ses kaydı gönderiyorlar, görüşmeleri tespit edilmesin diye numaradan aramıyorlar. Herkes perişan durumda, ne yapacağımızı bilmiyoruz artık. Afganistan’da savaş var. Okulumuzu bombaladılar. Orada duralım, savaşalım lakin kimle savaşalım o belirli değil, kardeş kardeşi öldürüyor. Biz de mecbur kaldık İran’a geldik. İran da ‘burası sizin ülkeniz değil’ diyerek dövdüler ve ‘Türkiye’ye gidin’ dediler. Müslüman Müslüman’a bu türlü bir şey yapmaz. İnsanların başına silah dayıyorlar.”
Beraberindeki Pakistan ve Bangladeş uyruklular ile Bitlis’in Tatvan ilçesine gelen Afganistanlı Muhammed Tenha, Afganistan’da büyük kahırların yaşandığını, yakınlarının birçoğunu kaybettiğini aktardı. “4 gündür ekmek yemedim. 45 gündür yürüyoruz. Buraya vardık. İran’da bizi tuttular, 3-4 gün karakolda kaldım. Sonra bir evrak verdiler ve ‘5 gün içinde İstanbul’a mı Afganistan’a mı nereye gidersen git. Şayet 5 gün sonra seni tutarsak çok ziyan veririz’ dediler. Ondan sonra bizi özgür bıraktılar. Huduttan Türkiye’ye geldik. İstanbul’a gitmek için İran’da göçmen kaçakçılığı yapan şahıslara para verdik. Ben 1200 dolar, bir arkadaşım 1500 dolar verdi. Evvelden arkadaşlarla telefonla konuşuyorduk lakin polisler İran’da paramızı ve telefonlarımızı alıp ateşe verdiler. Bizi burada bırakıp gittiler. Bugün bir kamyonda 220 kişi uyuduk. Van’dan buraya kamyonla geldik.”
Afganistanlı Şahidullah Afgan ise “Eşref Gani’ye oy verdim dediğim için ‘hangi parmağınla oy kullandın’ dediler ve parmaklarımı kestiler. Kaçarak Türkiye’ye geldim.” dedi.
Hassen Kosar ise Pakistan ve İran askerlerinin yakaladıkları göçmenlere zulüm yaptığını öne sürdü. İran askerlerine görünmemek için gece bâtın yollardan geldiklerini anlatan Kosar, “Kaçakçılara 1200 dolar verip geldim. Ülkemizde savaş var, hangi tarafın yanında yer alsan başka taraf öldürüyor. Biz ölmek istemiyoruz, bu nedenle de kaçtık. Savaş olmasaydı gelmezdik.” sözlerini kullandı.
Said Muhammed Us da Taliban’ın Afganistan’da her yeri ele geçirdiğini, her yerde savaşın olduğunu belirterek, “Ben de ailemle kaçmak zorunda kaldım. Pakistan üzerinden İran’a geldim. Otomobil olmadığı için yaya geldik. Yaklaşık 10 gün İran’da kaldım. İran’da çalışmak istedik ancak bizi kovdular. Ekmek bile vermediler. İran askerleri bizi dövdü, bir arkadaşımızı öldürdüler. Elim ve kollarım daima yaralandı. Afganistan’a göndermeye çalıştılar. Kaçtık ve sonra İranlı birine bin dolar verdik ve bizi Türkiye hududuna getirdi. Kaçak yollardan Türkiye’ye geldik.” formunda konuştu.
Afganistanlı Murad Kureyşi, 25 günlük bir seyahatin akabinde Türkiye sonunu geçerek Van’a geldiklerini anlattı. Güçlü seyahatte kimi arkadaşlarının bitkin düştüğünü, kimilerinin da susuzluktan ve açlıktan öldüğünü belirten Kureyşi, “25 gündür yoldayız. Afganistan’dan Pakistan’a oradan da İran’a geldik. İran üzerinden Türkiye’ye geçtik. Birtakım arkadaşlarımız dağdan düşüp ayaklarını kırdı, kimileri öldü.” tabirini kullandı.
Muhammed Hasan Raufi ise “Afganistan’da savaş var. Savaştan kaçıp geldik. Endişeden kaçıp, canlarımızı korumak istedik. Evvel Pakistan’a geldik, bir müddet burada kaldık, oradan da İran’a geçtik. Daha sonra da dağ yollarından Van’a geldik.” dedi.
Muttalip Deriya da yolda çok büyük zorluklar yaşadıklarını, 2 arkadaşını kaybettiğini tabir ederek, “Aç kaldık, ekmek bulamadık. Geri de dönemiyoruz, memleketimizde savaş var. Gelmek için kaçakçılara kişi başı bin dolar verdik. Onlar bizi sondan geçirdi.” diye konuştu.