Haaretz gazetesinin haberine nazaran, İsrail’de soykırım davasıyla ilgilenen üst seviye hukuk uzmanı, Genelkurmay Lideri Herzi Halevi de dahil olmak üzere ordu yetkililerini, ICJ’nin Gazze’deki atakları durdurma davetinde bulunan bir önlem kararı verebileceği “tehlikesine” ait uyardı.
Söz konusu hukuk uzmanı, yetkililere Memleketler arası Adalet Divanı kararının bağlayıcı olduğunu hatırlatırken, İsrail ordusu ve Yüksek Mahkeme soykırım davasını ele almak için hazırlıklara başladı.
Bu çerçevede, bugün İsrail Dışişleri Bakanlığında bir oturum tertip edilecek.
“SOYKIRIM DAVASI, DİPLOMATİK İZOLASYON VE YAPTIRIMLARA SEBEBİYET VEREBİLİR”
Hayfa Üniversitesinden memleketler arası hukuk uzmanı Dr. Shelly Aviv Yeini, soykırım davasının İsrail’e yönelik diplomatik izolasyona, boykot ve yaptırımlara yol açabileceğini tabir etti.
Yeini, Güney Afrika’nın açtığı davanın hafife alınmaması gerektiğine inandığını belirtirken, ICJ’nin memleketler arası hukuku şekillendirmede büyük tesirinin olduğunu kaydetti.
ICJ’nin kararlarının memleketler arası toplumun algısını etkilediğine değinen Yeini, “Güney Afrika’nın iddiasının” tanınmasının, İsrail’in Gazze’de soykırım yaptığı algısını güçlendirebileceğine dikkati çekti.
Yeini, İsrail’in kendisine yöneltilen suçlamaları çürüten detaylı bir cevap vermemesi durumunda ICJ’in büyük ihtimalle İsrail taarruzlarının BM Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Mukavelesi’ni ihlal ettiği tarafında karar vereceğini aktardı.
“ICJ’NİN SOYKIRIM DAVASINA AİT KARARI İSRAİL İÇİN BAĞLAYICI”
Tel Aviv Üniversitesinde milletlerarası hukuk profesörü Eliav Lieblich de Güney Afrika’nın, İsrail’in “ülkede yapılan soykırım daveti içeren açıklamaları engellemeye yönelik adım atmadığı” ve “soykırım teşkil eden hareketlerde bulunduğu”na yönelik iki temel argümanının olduğunun altını çizdi.
Lieblich, Güney Afrika’nın İsrail aleyhine ICJ’de açtığı soykırım davasının hafife alınmaması ve muhtemel tesirlerinin göz gerisi edilmemesi gerektiğini vurguladı.
Soykırım kabahatinin ICJ’de kanıtlanması için “öncelikle yok etme niyetinin” sonra ise “sahada bu niyeti teşvik eden makul eylemlerin” ortaya konması gerektiğini belirten Lieblich, “Güney Afrika’ya nazaran (imha etme) niyeti üst seviye İsrailli isimlerin açıklamaları ve Gazze’nin (haritadan) silinmesi yahut yerle bir edilmesine yönelik toplumsal atmosferle kanıtlanıyor.” tabirini kullandı.
Lieblich, Güney Afrika’nın, Gazze’de sivillerin uğradığı yaygın ziyan ve karşı karşıya kaldığı açlığın, kelam konusu soykırım niyetini teşkil eden hareketler olduğunu savunduğunu bildirdi.
Üst seviye İsrailli yetkililerin “aşırılıkçı açıklamalarının” Gazze’deki sivil nüfusa ziyan verme niyetinin delili olarak görülebileceğine işaret eden Lieblich, “Genel olarak soykırım niyetini kanıtlamak zordur zira çatışmalar sırasında bu istikamette hiçbir kamu açıklaması yapılmaz.” görüşünü paylaştı.
Lieblich, “Ancak Gazze’nin (haritadan) silinmesi hakkında bu sorumsuz açıklamalar İsrail’in neden bu türlü bir niyet taşımadığını açıklamasını gerektirecektir.” yorumunu yaptı.
ICJ’deki soykırım davasının Tel Aviv için bağlayıcılığına vurgu yapan Lieblich, ICJ’nin yetkilerini İsrail’in taraf olduğu bir muahededen aldığını hatırlattı.
Hukuk uzmanı Lieblich, “Fakat bu, İsrail’in yetkisini reddettiği bir BM soruşturma komitesi ya da Lahey’deki Memleketler arası Ceza Mahkemesi değil. Bu, yetkilerini İsrail’in taraf olduğu bir mutabakattan alan Memleketler arası Adalet Divanı, hasebiyle bunu reddedemez.” değerlendirmesinde bulundu.
Uluslararası Adalet Divanı’nın bir karar ya da ihtiyati önlem çıkarması durumunda bunun derhal uygulanacağı manasına gelmediğini kaydeden Lieblich, “Ancak bir kararla hatta süreksiz bir önlemle İsrail’in soykırım yaptığı kuşkusunun varlığını saptanırsa, bunun tarihi anlatı açısından ne manaya geleceği düşünülmek zorunda. Bu nedenle de davanın kesinlikle ciddiye alınması gerekiyor.” tabirlerini kullandı.
GÜNEY AFRİKA, İSRAİL HAKKINDA “SOYKIRIM DAVASI” AÇMIŞTI
Güney Afrika Cumhuriyeti, 29 Aralık’ta, İsrail’in 7 Ekim’den bu yana Gazze’de işlediği fiillerle 1948 tarihli BM Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Mukavelesi’ni ihlal ettiği gerekçesiyle ICJ’de dava açarak İsrail için ihtiyati önlem kararı alınmasını talep etmişti.
Başvuruda “İsrail’in hareketleri ve ihmalleri soykırım niteliğindedir, zira özel soykırım niyetiyle işlenmiştir.” sözlerine yer verilirken, yapılan hareketlerin “Gazze’deki Filistinlileri yok etmek” maksadı taşıdığı vurgulanmıştı.
DAVA, KONTRATIN 9. HUSUSUNA DAYANDIRILMIŞTI
Soykırım Mukavelesinin 9. hususu uyarınca, bir devletin kontratın hususlarını ihlal etmesi durumunda, kontrata taraf rastgele bir devlet, ihlalci devlet aleyhine ICJ’de dava açabiliyor.
ICJ, aciliyet gerektiren durumlarda ihtiyati önlem kararına hükmederek, kelam konusu ihlallerin dava süreci sonlanana kadar durdurulmasına hükmedebiliyor.
patronlardunyasi.com
