Fitch Ratings Kıdemli Yöneticisi ve Analisti Erich Arispe Morales ve S&P Küresel Market Intelligence Global Lider Yardımcısı Ken Wattret, Türkiye iktisadı ile ilgili olarak birebir değerlendirmede bulundu.
Görüşlerini bildiren ekonomistler, Türkiye’nin yeni para siyasetinin makrofinansal istikrar risklerini ve ödemeler istikrarı baskılarını azalttığını düşündüklerini iletti.
Para ünitesini desteklemek ve enflasyonu istikrara kavuşturmak için gerekli düzeneklerin mevcut göründüğü de belirtildi.
Türkiye’de seçim sonrası yaşanan siyaset değişikliği
Morales, Türkiye’de seçim sonrası yaşanan siyaset değişikliğine dikkati çekerek, şu açıklamada bulundu:
Politika değişikliğinin yakın vadeli makrofinansal istikrar risklerini ve ödemeler istikrarı baskılarını azalttığını düşünüyoruz.
“Politika değişimi faiz artışı ile sonlu değil”
Bu değişimi, yalnızca Haziran 2023’ten beri siyaset faizinde yapılan artışlar olarak görmemek gerektiğini belirten Morales, şöyle devam etti:
Seçici kredi ve niceliksel sıkılaştırma da dahil olmak üzere nakdî sıkılaştırma, beklentimizden daha büyük ve süratli oldu. Bu durum, iç talebin yavaşlamasına katkı sağlarken, lira üzerindeki baskıları hafifletiyor ve böylelikle memleketler arası rezervlerdeki toparlanmayı destekliyor, enflasyon beklentilerindeki evvelki bozulmayı da durduruyor. Dahası, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yeni siyasetin tarafını ve önden yüklemeli para siyaseti düzenlemesini kamuoyu önünde onayladı.
Türkiye iktisadının büyüme tahmini
Morales, sıkılaşan para siyaseti ve Euro Bölgesi üzere Türkiye’nin ana ticaret ortaklarındaki zayıf büyümenin birleşik tesirine bağlı olarak, Türkiye iktisadında büyümenin 2023’te öngördükleri yüzde 4,1’den 2024’te yüzde 2,5’e yavaşlamasını beklediklerini lisana getirdi.
Mart 2024’teki lokal seçimler
Ekonomiyi dengelemek için muhtemelen uzun bir müddet sıkı para siyaseti duruşunun gerekli olacağını söyleyen Morales, şu açıklamayı yaptı:
Mart 2024’teki mahallî seçimler, hükümetin mevcut sıkılaştırma döngüsünü sürdürme ve siyaset değişikliğini baltalayan seçim teşvik tedbirlerinden kaçınma konusundaki kararlılığını ve siyasi alanını test edebilir.
Merkez Bankası’nın önemi
S&P Küresel Market Intelligence Global İktisat Lider Yardımcısı Ken Wattret da Türkiye’nin iktisat siyasetinde en temel değişikliklerden birinin Merkez Bankası’ndaki liderlik olduğunu belirterek, bunun net bir formda kıymetli bir yaklaşım değişikliği sağladığını söyledi.
“Faiz artışının tesiri gecikmeli gelecek”
Şu an enflasyonu düşürmek için para ünitesinin istikrara kavuşturulmasının hedeflendiğini aktaran Wattret, cari süreçler hesabındaki dengesizliği azaltmak için de iç talebi yavaşlatmak hedefiyle siyaset faizinin yükseltildiğini kaydederek şöyle konuştu:
Bu faktörlerin birleşiminin yakın vadede ekonomik aktivite üzerinde baskı yaratacağını düşünüyoruz. Hasebiyle 2024’te iktisatta epeyce şiddetli bir durum kelam konusu olacak. Fakat, enflasyonu dengelemeye çalışmak ve birebir vakitte para ünitesinde paha kaybının sürmesini önlemek için bunlar gerekli şartlar. Gerçekçi olmamız gerek. Bu zorlukları öbür merkez bankalarında da gördük, enflasyonu sistem dışı bırakmak vakit alıyor. Enflasyon, faizi yükseltince süratle sistem dışına çıkarılamıyor
“Enflasyon kademeli düşüş ve para ünitesinin istikrara kavuşmaya başlamasını bekliyoruz”
Wattret, merkez bankalarının enflasyon şokuyla, para siyasetinde değişikliğe giderek çaba etmek zorunda kaldığını söz ederek, şöyle devam etti:
Türkiye’de bu biraz daha vakit aldı. Bence kilit nokta enflasyon problemiyle uğraş, dış dengesizlik ve cari süreçler açısından bir ölçü kredibilite tesis etmek ve para ünitesine dayanak sağlamak. (Türkiye’de) Para siyasetindeki bu istikamet değişikliği bizi daha istikrarlı bir ortama götürüyor üzere görünüyor. Faiz artışlarının ekonomik aktivite üzerindeki tesiri gecikmeli olarak görüleceğinden, maalesef 2024 tüm bu açılardan hayli güçlü bir yıl olacak. Ancak enflasyondaki eğilimin kademeli olarak aşağı istikametli hareket etmeye ve para ünitesinin istikrara kavuşmaya başlamasını bekliyoruz. Hasebiyle, yıl ilerledikçe ekonomik görünümün güzelleşmeye başlayacağını ve bir sonraki yılın daha müspet olacağını umuyoruz. Lakin global iktisat de çeşitli rüzgarlarla çaba ediyor ve rastgele bir iktisadın iç ekonomik zorluklardan çıkış yolunu oluşturma kabiliyeti hayli sonlu. Bu durum her yerde birebir olduğundan, 2024 dünya genelinde ekonomik açıdan kuvvetli bir ortama sahne olacak üzere görünüyor.
“Birçok merkez bankası enflasyon şokuna geç reaksiyon verdi”
Wattret, birçok gelişmiş ülkede merkez bankalarının kredibilitesinin sorgulandığı bir periyot yaşandığına işaret ederek, merkez bankalarının 2021 ve 2022’deki enflasyon şokuna verdikleri reaksiyonun hayli geç olduğunu belirtti. Düşük ve istikrarlı bir enflasyon oranı hedefleyen merkez bankalarının kredibilitelerini tesis etmelerinin yolunun enflasyonu azaltan ve enflasyon beklentilerini nispeten güzel bir biçimde sabitleyen para siyaseti duruşunu sağlamak olduğunun altını çizen Wattret, şunları kaydetti:
Yani kredibilitenizi sonuçlara nazaran oluşturursunuz ve bu sonuçları almak vakit alır. Hasebiyle, (Türkiye’de) para ünitesini desteklemek ve enflasyonu istikrara kavuşturmak için gerekli düzenekler şu anda mevcut görünüyor, lakin bu biraz vakit alacak. Bu nedenle Merkez Bankası’nın plana sadık kalması ve dünyanın dört bir yanındaki merkez bankalarının yaptığı üzere para siyasetinde bir dereceye kadar kısıtlamayı sürdürmesi değerli.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)