ABD Merkez Bankası’nın (Fed) gelirinin operasyon maliyetini aşmasıyla Banka, fazla yararlarını ABD Hazinesi’ne aktaramaz hale geldi.
Fed bilgilerine nazaran, Mart 2022’de varlık alım operasyonunu tamamlayarak faiz artırımlarına başlayan Bankanın Eylül 2022 prestijiyle ziyana geçtiği görülüyor. Bankanın ziyanı, faiz artırımlarına paralel olarak artarken, kasım sonu prestijiyle 122,6 milyar dolara ulaştı.
Agresif para siyaseti duruşu Fed’in finansallarını etkilemesinin yanı sıra Faiz sarfiyatları artan ABD Hazinesi üzerinde de baskı oluşturuyor. ABD Hazinesi, 33 trilyon doların üzerindeki kamu borçlarının Ekim 2023 sonu prestijiyle 1 trilyon doları aşan faiz maliyetiyle boğuşuyor.
Para siyaseti görünümüne ait belirsizlik Fed’in ziyanını ne vakit telafi edeceğine dair iddiaları zorlaştırıyor. Fed’in St. Louis Şubesi ekonomistleri Miguel Faria e Castro ve Samuel Jordan-Wood tarafından kasım sonunda yayımlanan tahlilde, Fed’in karşı karşıya olduğu finansal zorluklar ortaya konuldu.
4 YILA MUHTAÇLIĞI VAR
Analizde, Fed’in, son 10 yılın büyük bir kısmında Hazine’ye her ay 5 ila 10 milyar dolar ortasında para aktarırken, Eylül 2022 prestijiyle aktaramadığına işaret edildi.
Para siyaseti görünümüne ait belirsizlik, zararın sonuncu boyutunun ne kadar olacağını, ne vakit son bulacağını ve Fed’in ziyanı ne vakit telafi ederek Hazine’ye aktarmaya başlayacağını kestirim etmeyi zorlaştırırken St. Louis Fed ekonomistleri, Fed’in ziyanını karşılamak ve ABD Hazinesi’ne tekrar para aktarmaya başlamak için yaklaşık 4 yıla daha gereksinimi olacağı iddiasında bulundu.
2025’TE KÂRLILIĞA DÖNECEK
Bu ortada, piyasalar, faiz oranlarındaki artışın sonuna gelindiğini fiyatlarken, faiz indirimlerine ne kadar yakın olunduğu konusunda ise belirsizlik devam ediyor.
İstihdam piyasasının hala görülmek istenenden güçlü olması ve istihdam artışlarının en ağır gözlemlendiği hizmet bölümünde harcamaların canlı olması faizlerin uzun mühlet yüksek kalacağına işaret ediyor.
New York Fed ise Bankanın 2025’te kârlılığa döneceğini ve Hazine’ye tekrar para aktarmaya başlayabileceğini öngörüyor.
1 TRİLYON DOLAR KÂR AKTARMIŞTI
Faaliyetlerini finans dalına sağladığı hizmetler ve tahvil getirilerinden finanse eden Fed’in bilançosunun bir tarafı varlıklardan, öbür tarafı ise yükümlülüklerden oluşuyor.
Fed, çok düşük para piyasası faiz oranı ve büyük bir bilançodan elde ettiği gelirin tesiriyle son 10 yılda Hazineye yaklaşık 1 trilyon dolar kâr aktarmıştı.
2021’de Hazineye 109 milyar dolar aktaran Fed’in, geçen yıl kar transferi 76 milyar dolara gerilemişti.
BİLANÇODA KOVİD-19 ETKİSİ
ABD’de Kovid-19 salgınının Mart 2020’de tesirli olmasıyla Fed, salgının ekonomik tesirlerini sınırlamak için süratle tedbirler almıştı.
Faiz oranlarını sıfıra indiren Banka, sınırsız nakdî genişleme başlatmış ve bankacılık sistemine rezerv enjekte ederek büyük ölçülerde ABD Hazine tahvili ve ipoteğe dayalı menkul değer (MBS) satın almıştı.
Bu alımların bir sonucu olarak Fed’in salgın öncesinde yaklaşık 4 trilyon dolar olan bilançosunun büyüklüğü, 2 kattan fazla artarak 2022’nin ortalarında yaklaşık 9 trilyon dolara ulaşmıştı.
Fed’in bilançosunun 29 Kasım prestijiyle büyüklüğü ise yaklaşık 7,8 trilyon dolar düzeyinde bulunuyor.
