Çanakkale kent merkezinin içme ve kullanma suyu kaynağı olan 54 milyon 115 bin metreküp kapasitesine sahip Atikhisar Barajı’nda doluluk, 26 milyon 947 bin metreküple yüzde 49,79 ölçüldü.
Tarımsal sulamada yararlanılan, kimileri etraflarındaki ilçelere içme ve kullanma suyu sağlayan kaynaklardan Ayvacık Barajı’nın doluluk oranı yüzde 64,67’ye, Bakacak Barajı’nda yüzde 24,47’ye, Bayramdere Barajı’nda yüzde 45,11’e, Bayramiç Barajı’nda yüzde 68,2’ye, Zeytinliköy Barajı’nda yüzde 50,39’a, Taşoluk Barajı’nda yüzde 27,26’ya, Tayfur Barajı’nda yüzde 25,59’a ve Umurbey Barajı’nda yüzde 64,62’ye ulaştı.
“Önemli bir su kaynağına kavuşacağız”
Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Siyasetleri Uygulama ve Araştırma Merkezi İdare Şurası Üyesi Prof. Dr. Murat Türkeş, Çanakkale’nin uzun, sıcak, kurak bir devrin akabinde kasım ayıyla yağış aldığını hatırlattı.
Kasım ayı uzun müddetli ortalamalara nazaran Çanakkale merkezin 2,5 katı yağış aldığını belirten Türkeş, “Kasım ayında uzun periyodik ortalama 85 milimetreydi, artık 240,6 milimetre almış. Barajlardaki su düzeyi artmış. Bahar ayına daha emniyetli gireceğiz.” değerlendirmesinde bulundu.
Son yağışlarla Atikhisar Barajı’ndaki su ölçüsünün 26 milyon 947 bin metreküpe ulaştığını tabir eden Türkeş, şunları kaydetti:
Çanakkale’nin yıllık su tüketiminin 12 milyon metreküp olduğunu düşündüğümüzde, en az bir yıl çok rahat edebileceğimiz kâfi suyun Atikhisar Barajı’nda olduğunu söylemek istiyorum. Bu yıl biraz daha yağış beklediğimiz için nisan ayına kadar sistem yağışları da olacağı için benim öngörüm Atikhisar’da yaza yüzde 60-65 doluluk oranıyla gireceğiz. Bu da değerli bir su kaynağına kavuşacağımız manasına geliyor.
“Türkiye’nin büyük bir kısmında olağanın üzerinde yağış bekleniyor”
Bu yıl Türkiye’nin büyük bir kısmında olağanın üzerinde yağış beklendiğini belirten Türkeş, kelamlarına şöyle devam etti:
Kuzey Atlantik salınımının negatif evresi yani Güney Avrupa ve Akdeniz’den Türkiye’ye daha fazla yağış getiren orta enlem ve Akdeniz siklonlarını bekliyorduk. Sıcaklıklar yeniden olağanların üzerinde. Bu olağan bir eğilim global ortalama açısından. Tabi yağışlar aralık ayında da devam etti lakin aralıkta yağışlar biraz şiddetli oldu. Akdeniz’den gelen bir orta enlem siklonunun, bu sefer batıda yani Balkanlar ve Yunanistan üzerinden Akdeniz’de, normalinden daha uzun mühlet kalması nedeniyle makul alanlarda Çanakkale yöresinde olduğu üzere uzun vadeli tesirli yağışlara yol açtı.
Deniz düzeyi yükselmelerinin, fırtına kabarmalarının ve sellerin en fazla etkilediği alanlardan birinin deltalar olduğunu söz eden Türkeş, buna misal örneğin Çanakkale’nin Lapseki ilçesine bağlı Umurbey beldesinde yaşandığına dikkati çekerek, yerleşim olmaması gereken lakin geçmişte imar müsaadesi almış olan yazlıkların yer aldığı bu yerin sular altında kaldığını söyledi.
“Taşkınların birleştiği alanlar afet alanlarına dönüşebilir”
Türkiye’de bilhassa kıyı ovalarında, taşkın ve delta ovalarında artık yapılaşmaya müsaade verilmemesi gerektiğini vurgulayan Türkeş, “Özellikle denizden fırtına kabarması birebir vakitte evvelki gün yaşadığımız üzere karadan kuvvetli yağışlar nedeniyle sellerin, taşkınların birleştiği alanlar afet alanlarına dönüşebilir. Bu bir kent için de olabilir. Çanakkale eski kent ve taşkın delta ovasının üzerinde oluşmuş. Düşünün ki birebir anda hem fırtına kabarması oldu hem de Sarıçay boyunca taşkın oldu ve Çanakkale su altında kalabilir.” diye konuştu.
İklim değişikliği uğraşında, tedbirlere yük verilmesi gerektiğini lisana getiren Türkeş şöyle devam etti:
Nedir onlar? Fosil yakıtlarının kullanımından süratle vazgeçmek, karbon ayak izini, su ayak izini azaltmak. Birebir vakitte iklim değişikliği afetlerinin olumsuz tesirlerinden daha az etkilenecek insan sistemlerini kurmamız, iklim direngen yeşil akıllı kentler oluşturmamız, sürdürülebilir iklim direngen tarım ve su kaynakları idaresine geçmemiz, kuraklığa hazır olmamız gerekiyor.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)
