CHP Malatya Milletvekili, TBMM Plan ve Bütçe Komitesi Üyesi Veli Ağbaba, taban fiyat ile ilgili yazılı açıklama yaptı.

Ağbaba, açıklamasında şunları kaydetti:

HÜKÜMETİN KASITLI OLARAK ENFLASYON BİLGİLERİNİ DÜŞÜK GÖSTERMEYE ÇABALADIĞININ FARKINDAYIZ

Asgari fiyat görüşmelerinin başlamasıyla bir arada birçok farklı sayı söylenmeye başladı. Biz bu hususta çalışmamızı tamamladık. Devletin resmi kurumlarının yaptığı açıklamalara ve oranlara istinaden taban fiyatın olması gereken hudutları tespit ettik.

Asgari fiyatın yıllık tespit edilmesiyle ilgili hükümet tarafından yapılan açıklamalar, ülke gerçeğiyle örtüşmüyor. Gerçekleşen enflasyon oranlarının beklentilerin çok üstünde seyrettiği dikkate alındığında, açıklanacak 1 yıllık minimum fiyatın enflasyon karşısında 6 ay dahi dayanamayacağı ve eriyeceği bir gerçektir. Bu nedenle geçen yıl olduğu üzere minimum fiyatın 6 aylık dönemler halinde belirlenmesi en gerçek yol olacaktır.

Asgari fiyat hesabında devletin açıklamış olduğu resmi datalarla, TÜİK ve Merkez Bankası bilgilerini dikkate alarak bir hesap yaptık. 1 Temmuz 2023’te belirlenen 11 bin 402 lira taban fiyattan sonra TÜİK’in açıkladığı enflasyon oranlarışu biçimde gerçekleşti. Temmuz ayında enflasyon yüzde 9,49, Ağustos ayında yüzde 9,09, Eylül ayında yüzde 4,75, Ekim ayında yüzde 3,43, Kasım ayında da yüzde 3,28 olmuştur. Son 2 ayda hükümetin kasıtlı olarak enflasyon bilgilerini düşük göstermeye çabaladığının da farkındayız. Fakat şu anki haliyle dahi Aralık ayı enflasyonunun yüzde 3’ten az olamayacağı açıktır. Öncelikle taban fiyat tespitinde bu enflasyon kayıplarının eklenmesi gereklidir.

GSYH BÜYÜRKEN İŞÇİLERİN BÜYÜMEDEN HİSSE ALMAMASI KELAM KONUSU OLAMAZ

Ayrıca; 2023 yılı TÜİK tarafından 3 çeyrekte büyüme sayılar açıklandı. 1 çeyrekte 4,0 ,ikinci çeyrekte 3,9 , üçüncü çeyrekte 5,9 büyüme gerçekleşmiştir. Yıllık büyüme ortalaması 4,6 olmuştur. Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GYSH) büyürken işçilerin büyümeden hisse almaması kelam konusu olamaz. Minimum fiyat hesaplanırken büyüme sayısının da hesaba katılması ve işçilerin hakkı olan hissesi GSYH’den alması gereklidir.

Diğer yandan, Merkez Bankası 2024 yılı için enflasyon beklentisini yüzde 36 olarak açıklamıştır.

Asgari fiyat hesabında 2024 enflasyon beklentisinin hesaba katılması gerekmektedir. Çünkü taban fiyat açıklandığında şimdi çalışanların eline geçmeden erimeye başlamaktadır. İşçiler Ocak ayı maaşlarını almadan kayba uğramaktadır.

ASGARİ FİYAT EN AZ 19 BİN 372 LİRA OLMALI

Tüm bu asıllar dikkate alınarak; TÜİK’in açıkladığı Temmuz’dan itibaren gerçekleşen enflasyon, TÜİK’in açıkladığı 2023 GSYH sayılarıyla büyümeden işçinin alması gereken hisse, Merkez Bankası’nın 2024 için beklentisi olan enflasyon oranı dikkate alınarak; 2024 yılı Ocak-Temmuz devri için açıklanacak olan taban fiyatın en az net 19 bin 372 lira olması gerekmektedir. Hükümet tarafından bu sayıların altında yapılacak olan rastgele bir teklif, taban ücretlinin kayıplarını telafi edemez. Yıllık bazda açıklanacak bir minimum fiyat enflasyonist ortamda süratle eriyeceği için ülke gerçekliklerine uymamaktadır.

Devletin açıkladığı bilgilere nazaran yapmış olduğumuz taban fiyat hesabı esasen resmi sayılara nazaran yapılmış en düşük taban fiyat hesabıdır. ENAG üzere bağımsız kuruluşların, sendikaların açıkladığı enflasyon sayılarına, sokağın gerçek enflasyonuna nazaran hesaplanmış olsa bundan çok daha yüksek çıkacağı açıktır. Ocak-Temmuz 2024 devri için bizim teklifimize nazaran, minimum fiyatın en az net 19 bin 372 lira olması gerekmektedir.”