2023’te gerçekleşen yaklaşık 900 milyar TL’lik KKM ödemesi TCMB’ye periyodundan sonra bütçe açığına dahil olmazken Şimşek zelzele harcamalarına işaret etti.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, merkezi idare bütçesinin aralık ayında 842,5 milyar TL, yıl genelinde 1 trilyon 375 milyar TL açık verdiğini duyurdu.
Bu sayı da yıllık bazda tüm vakitlerin doruğu olarak kayıtlara geçti. Bütçe sarfiyatlarında sarsıntının birinci sırada yer alması ekonomistler tarafından abartılı bulundu. KKM kur farkı ödemelerinin 2023 yılının temmuz ayından sonra Merkez Bankası’na devredildiğini hatırlatan ekonomistler, deliğin çok daha büyük olduğunu belirtti.
Hızla yükselen döviz kurunu frenlemek için birinci sefer 22 Aralık 2021’de uygulanmaya başlayan Kur Muhafazalı Mevduat’ın (KKM) 2023 yılında bütçeye maliyeti, 59,5 milyar TL olarak belirlendi.
Ekonomistler bütçe masraflarını şöyle yorumladı:
Bütçe masraflarını X hesabından paylaşan ekonomist Mustafa Sönmez “7 trilyon TL’ye yaklaşan 2023 bütçe harcamalarının %96,5’u 20 kalemin.
Deprem 895 milyar TL ile %13,5, SGK %11 hisse aldı.
Dövizi bastırmak için uydurulan KKM, 694 milyar TL ile %10,5 hisse aldı.
Belediyelere merkezi bütçeden %8,3,
askeri harcamalara,sağlığa ve temel eğitime de %5’er” dedi.
Sönmez “Depremin %13,5 hisse alması, harcamalarda başat rolün oynadığı savını abartılı gösteriyor.
Ama KKM’ye %10,5 hisse vahim. Temel eğitime, sıhhate %5 ayrılırken bir avuç rantiyenin KKM’sine 693 milyar TL!
Adaletten ve vicdandan mahrumluk, akıldışılık bu tablodan görülüyor zaten” dedi.
MERKEZ BANKASINA DEVREDİLMESEYDİ 2.3 TRİLYON AÇIK VERECEKTİ
Bütçe masraflarında ekonomistlerin dikkat çektiği bir öbür nokta ise KKM’ye bütçeden yapılan kur farkı ödemesinin, 2023 yılının temmuz ayından sonra Merkez Bankası’na devredilmesi oldu.
Dünya gazetesi müellifi Naki Bakır, X hesabından yaptığı paylaşımda şu tespitte bulundu:
KKM’de kur farkı ödemesi 59,5 milyar TL.
Temmuzdan sonra TCMB’ye devredildi.
Yılın tümündeki meblağı 900 milyar TL kestirim ediliyor.
Devre karşın bütçe 1,4 trilyon TL açık verdi.
Devredilmese 2,3 trilyon TL olacaktı.”
TARIMA GİDECEĞİNE KKM’YE GİTTİ
Ekonomist İris Cibre’nin paylaşımı şu formda: “Bütçe istikrarı 1,38 Trilyon açık verdi
Harcamalar geçen seneye oranla 121% arttı Cari transferlerin harcamalar içindeki hissesi 40%
Hazinenin KKM kur farkı ödemesi 2023te 59,5 Milyar TL.
TCMB+Hazine = takribi 950 Milyar TL
Tarım takviyesi ise 2023 te 53,6 Milyar TL olabildi
Hazinenin KKM’ye ödediğinden 6 Milyar TL daha az
Hayvancılığa takviye nedir biliyor musunuz?
15 Milyar TL
Hani süt ve et fiyatları diyoruz ya, hah işte o…
REKOR SEVİYEYE ERİŞTİ
Ekonomist Gurur Oğuz da “Açığın ulusal gelire oranı rekor seviyeye erişti ve %5,3 oldu. KKM’nin külfeti ise 950 milyar ₺” yorumunu yaptı.
