Bloomberg HT Araştırma’dan Sevcan Dedeoğlu Ersözlü’nün haberine nazaran BIST 100 endeksi, son yılların en makus performansını sergileyerek 2023’ü çift haneli kayıpla kapatmaya hazırlanıyor. Olağanda yükseliş eğiliminde olan endeks, 2023’ün son çeyreğinde beklenmeyen bir gerileme yaşadı. Pekala, bu düşüşün sebepleri neler?
Son 5 yılda ekseriyetle güçlü performans gösteren BIST 100 endeksi, 2023’ün son çeyreğinde çift haneli kayıplarla karşılaştı. Bilhassa pandemi sonrası devirde iktisattaki toparlanma ve yatırımcı ilgisiyle yükselen endeks, 2023’ün son çeyreğinde beklentilerin altında kalarak çift haneli kayıplara sürüklendi.
Türkiye’deki tasarruf sahipleri ortasında yaygın olan endeks beklentilerinin altında kalmasıyla birlikte, birçok yatırımcı portföyünü gözden geçirmeye başladı. Bilhassa pandemi öncesindeki yüksek performansın hatırlatılmasıyla, endeksin yaşadığı düşüş birçok kişiyi şaşırttı.
2023 yılında Türkiye’de yaşanan gelişmelerin yanı sıra global olaylar da endeksin performansını etkiledi. Bilhassa İsrail-Hamas savaşı, BIST 100’ü negatif etkileyerek sert düşüşlere neden oldu. Bu olayın yanı sıra, yükselen aracı kurum kredi faizleri de yatırımcı davranışlarını etkileyerek çarşamba günleri negatif bir tesir yarattı.
Halka arzlar ise Borsa İstanbul’u etkileyen değerli faktörlerden biri oldu. 2023 yılında birçok şirketin halka arz yapmasıyla birlikte borsada likidite arttı, lakin yıl sonuna gerçek halka arzlarının cazibesi azaldı ve endeks paha kaybetti.
Buna ek olarak, BIST 100’ün süreç hacmi yıl içinde zayıfladı ve endeks bu durumdan olumsuz etkilendi. Süreç hacminin düşmesiyle birlikte endekste beklentiler azaldı ve düşüşlerin önüne geçilemedi.
Türkiye’nin ekonomik büyüme maksadının düşürülmesi, para siyasetindeki sıkılaştırma ve enflasyonla uğraş uğraşları da endeksin performansını etkileyen faktörler ortasında yer aldı. Bilhassa 2024 yılında Türkiye’nin kredi notunun pahalandırılacak olması, yatırımcılar için belirsizlik yaratarak endeksin “bekle ve gör” moduna geçmesine neden oldu.
Yabancı yatırımcıların Türkiye’ye olan ilgisi ise artış gösterdi. Orta Doğu ve Afrika’nın hareketli piyasalarından biri haline gelen Türkiye’de yabancılar, pay senedi ve devlet tahvili alımlarını artırdı. Bu durum, muhtemel bir kredi notu artışının tesiriyle birlikte endekse olan ilgiyi canlandırabilir.
2023 yılında yaşanan gelişmeler ve global ekonomik durum, BIST 100 endeksinin performansını etkileyerek yatırımcılara farklı bir yıl sonu tecrübesi yaşattı. Bu bağlamda, 2024 yılına girilirken ekonomik göstergeler ve global faktörler endeksin geleceği üzerinde belirleyici olacak üzere görünüyor.
