Birleşik Kamu İş Konfederasyonu, taban fiyatın 17 bin 2 lira olarak belirlenmesine reaksiyon gösterdi. Minimum fiyatın ekonomik parametrelere nazaran değil seçime nazaran belirlendiğinin altını çizen Birleşik Kamu İş’in bugün yaptığı yazılı açıklama şöyle:
ASGARİ FİYAT, EKONOMİK PARAMETRELER DEĞİL SEÇİM TAKVİMİ BAZ ALINARAK BELİRLENMİŞTİR
Milyonlarca çalışan ve onların ailelerinin beklediği minimum fiyat artırımı yeniden hayat pahalılığının altında kalmış, ‘vatandaşımızı enflasyona ezdirmeyeceğiz’ tekerlemelerinin çabucak sonrasında dağ fare doğurmuştur. Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Minimum Fiyat Tespit Komisyonu’nun dünkü toplantısının akabinde 2024 yılı için geçerli olacak minimum fiyatın 17 bin 2 TL olduğunu açıklamıştır. Yüzde 49 artırım oranıyla belirlenen bu sayının kâfi olup olmadığını değerlendirmeden evvel, taban fiyat gerçeğine dair birtakım noktaların tekrar altınıçizmek kaidedir. Taban fiyat gözler önündeki kurulla değil sahne ardındaki hükümet-patron paydaşlığıyla belirlenmiştir. Taban, yani ‘en az’ fiyat, iktidar sayesinde artık ülke çapında genel fiyat haline gelmiştir. Bu yılki minimum fiyat artırımında hükümet bir taşla iki kuş vurmaya çalışmaktadır. Artık yılda bir defa artırım yapacağını belirttiği taban fiyatı, 2024’te mart ayında yapılacak mahallî seçimler öncesinde öldürmeyecek lakin mart ayından sonra tüm ekonomistlerin daha da berbata gitmesini beklediği enflasyona karşı süratle eriyeceği için işverenleri şad edecek halde belirlemiştir. Yani minimum fiyat, ekonomik parametreler değil seçim takvimi baz alınarak belirlenmiştir.
ASGARİ FİYAT AÇIKLANDIKTAN BİRKAÇ SAAT SONRA DAHİ MARKETLERDE HUMMALI BİR ETİKET DEĞİŞTİRME FAALİYETLERİ BAŞLAMIŞTIR
Peki, bu sayı bize neyi söylüyor? Aslında hiçbir şeyi söylemiyor zira fiyatın ne olduğu değil alım gücü temeldir. Daha minimum fiyat açıklandıktan birkaç saat sonra dahi marketlerde hummalı bir etiket değiştirme faaliyetleri başlamıştır. Yani enflasyon sabit tutulmadıkça ya da enflasyon artışına nazaran kâfi sıklıkta fiyat güzelleştirilmesi yapılmadıkça, ‘yeterli bir minimum ücret’i tespit etmek mümkün değildir. TÜİK’e nazaran yüzde 65 civarında gerçekte ise üç haneli oranlarda seyreden enflasyon fiyatlı çalışanları, emeklileri, fakirleri ezip geçmektedir. Konfederasyonumuz Birleşik Kamu-İş Ar-Ge ünitesinin yapmış olduğu araştırmaya nazaran ülkemizde aralık ayı açlık sonu 16 bin 483 lira yoksulluk hududu da 46 bin 837 lira olarak belirlenmiştir. Besin Fiyatları aralıkta yüzde 6,2 arttı. Son bir yıllık periyotta ise yüzde 100,2 arttı. Son altı aylık enflasyonda yüzde 50.6 artmıştır.
ÜLKE GENELİNDE KİRA ORTALAMASI 10 BİN TL’YE ULAŞMIŞKEN 17 BİN LİRALIK FİYATLA MİLYONLARCA İNSANIN NASIL GEÇİNECEĞİ BÜYÜK BİR KRİZ SORUSU
Üstelik daha yeni yıl gelmeden artırımları gelmiştir. 2024 gelmeden artırımlar peşine yapılmıştır. 1 kilo beyaz peynirin fiyatı 300 lirayı, 1 kilo etin fiyatı 390 TL’yi, 30’lu yumurta 130-140 lirayı bulmuştur. Taban ücretliler çok güzel biliyorlar ki yapılan artış ile çok daha fazlası birkaç ay içinde gıdasındaki, suyundaki, elektriğindeki ve doğal gazındaki vergilerle geri alınacaktır. Ülke genelinde kira ortalaması 10 bin TL’ye ulaşmışken 17 bin liralık fiyatla milyonlarca insanın nasıl geçineceği büyük bir kriz sorusu olarak orta yerde durmaktadır.
BİR DEFA ARTIRIM İNADINDAN VAZGEÇİLMELİ VE YIL İÇİNDE EN AZ BİR SEFER ORTA ARTIRIM YAPILMALIDIR
Yapılması gereken belirlidir. Minimum Fiyat Tespit Komisyonu’nun yapısı değiştirilmeli, işleyişi şeffaflaştırılmalı, hükümetin ve işverenlerin hınk deyicisi konumundan çıkarılmalıdır. Enflasyon artışı berbat iktisat idaresinin bir sonucudur. ‘Yılda bir kere zam’ yapmak, işçiye ‘benim yanlışlarımın bedelini sen ödeyeceksin’ demektir. Bir sefer artırım inadından vazgeçilmeli ve yıl içinde en az bir sefer orta artırım yapılmalıdır. Minimum fiyat, gerçek enflasyon şartlarına nazaran belirlenmeli, ülkenin çalışan nüfusunun yüzde 45’inin minimum fiyat alıyor olması ayıbı temizlenmelidir. İnsanlık onuruna yaraşır bir fiyatın belirlenmesi ve korunması için kural olan bu formüller, kamu işçilerine yapılacak artırımlar belirlenirken de kullanılmalı, krizin faturası işçilere kesilmemelidir. Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu olarak; bu sefalet fermanını fakat gerçek ve örgütlü bir emek gayretinin yırtıp atabileceğinin altınıçiziyor, bu uğurda verdiğimiz çabayı aralıksız olarak sürdüreceğimizi ilan ediyoruz.
