Türk-İş, Aralık ayı açlık ve yoksulluk sonunu açıkladı.
Buna nazaran, Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sağlıklı, istikrarlı ve kâfi beslenebilmesi için yapması gereken aylık besin harcaması meblağı (açlık sınırı) Aralık ayında 14 bin 431 TL’ye yükseldi.
Gıda harcaması ile giysi, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sıhhat ve gibisi muhtaçlıklar için yapılması mecburî başka aylık harcamalarının toplam fiyatı ise (yoksulluk sınırı) Aralık ayında 47 bin 9,38 TL’ye ulaştı.
Bekar bir çalışanın aylık ‘yaşama maliyeti’ Aralık ayında 18 bin 796,36 TL’ye yükseldi. Böylelikle 2024’te uygulanacak 17 bin 2 TL’lik yeni minimum fiyat, bekar bir çalışanın 2023 Aralık ayı ‘yaşama maliyeti’nin bin 794 lira altında kaldı.
MUTFAK ENFLASYONU YÜZDE 82,21
Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken minimum harcama fiyatındaki artış bir evvelki aya nazaran yüzde 2,89, bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 77,50, on iki aylık ortalamalara nazaran yüzde 82,21 oranında oldu.
Türk-İş hesaplamasında temel alınan ve direkt piyasadan derlenen fiyatlara nazaran, besin eserlerinde Aralık 2023 itibariyle gözlemlenen değişim harcama kümelerine nazaran şu formda oldu:
Peynir fiyatları (hesaplamada beyaz peynir fiyatı temel alınıyor) bu ay marketlerde kilosu ortalama 190 TL’den raflarda yerini aldı. Süt ve yoğurt fiyatları geçen ayki benzeri düzeylerini korudu.
DANA KIYMANIN KİLOSU ORTAMALAMA 377 TL
Et fiyatlarında bu ay önemli bir artış görüldü. Dana kıymanın kilosu geçen aya nazaran 46 TL artarak marketlerde ortalama 377 TL’den, dana kuşbaşının kilosu ise geçen aya nazaran 37 TL artarak marketlerde ortalama 393 TL’den reyonlarda yerini aldı. Et fiyatları geçen yılın Aralık ayına nazaran iki kattan fazla artış gösterdi.
Yumurta fiyatları Aralık ayında geçen aya nazaran yüzde 17 artarak tanesi ortalama 4,45 TL’den satıldı. Tavuk ‘gövde’ fiyatı ise ortalama kg olarak 72 TL’den marketlerde yer aldı.
BALIĞIN KİLOSU 175 TL
Kış mevsimini yaşadığımız bu günlerde balık çeşitliliğinin artması sebebiyle tezgahlarda en çok talep gören deniz balıkları bu ay ortalama 175 TL/kg’dan satıldı.
Kuru baklagiller ve yağlı tohum eserleri geçen ayki düzeylerini korudu. Aralık ayında kuru fasulyenin kilogram fiyatı 92 TL’den, yılbaşında sofraların en çok hasretle beklediği yağlı tohumlar ise (ceviz, fındık, yer fıstığı ve ay çekirdeği vb.) kilogram fiyatı ortalama 336 TL’den marketlerdeki raflarda yer aldı.
Ankara’da 200 gramlık ekmek fiyatı 7 TL’den satılmaya devam etti. 4 kişilik ailenin aylık yalnızca ekmek masrafı 735 TL.
EN YÜKSEK ARTIŞ BULGURDA
Tahıllar kümesinde geçen aya nazaran sonlu bir düzeyde bir fiyat artışı yaşandı. Bu kümede en yüksek artış yüzde 5 oranıyla bulgurda görüldü.
Bu ay ortalama zerzevat fiyatlarında artış gözlemlendi. Geçen aya nazaran en yüksek artış domates, patates, köy biberi ile sivri biber fiyatlarında yaşandı.
Ispanak, pırasa, brokoli ve kereviz fiyatları tezgahlarda geçen ayki fiyatlarını korurken lahana fiyatında kısmi bir düşüş gözlemlendi.
Meyve tezgahlarında mevsiminden kaynaklı portakal ve mandalina fiyatları düşerken, muz fiyatında artış yaşandı.
Bu ay en düşük fiyatlı meyve greyfurt oldu. Greyfurt ortalama kg fiyatı 12,5 TL’den tezgahlarda yer aldı.
ORTALAMA ZERZEVAT FİYATI 32 TL’Yİ AŞTI
Ortalama zerzevat kg fiyatı 32,23 TL, ortalama meyve kg fiyatı 31,64 TL oldu. Hesaplamada bu ay 24’ü zerzevat ve 8’i meyve olmak üzere toplam 32 eserdeki fiyat değişimi dikkate alındı. Ortalama meyve-sebze kg fiyatı 30,32 TL olarak tespit edildi.
Avrupa’da yaşanan kuraklık, üreticinin artan maliyetleri ve dışarıdan gelen talep nedeniyle zeytinyağı fiyatlarında geçtiğimiz aylarda yüksek artış gözlemlenmişti.
Bu ay zeytinyağı fiyatlarında bir artış olmamakla bir arada zeytinyağı fiyatları marketlerde ortalama litresi 300 TL’den satılmaya devam etti.
Aralık ayında zeytinyağında olduğu üzere zeytin fiyatlarında da değerli bir değişiklik gözlemlenmedi.
Bu kümede yer alan salça, reçel, ıhlamur ve şeker fiyatları geçen ayki düzeylerini korurken, balın kilogram fiyatı 16 TL artarak ortalama 293 TL olarak marketlerde satıldı.
