BDDK tarafından yapılan açıklamaya nazaran, “Risk Kümelerinin Belirlenmesine ve Kredi Hudutlarına Ait Yönetmelik” ile bu kapsamda gözden geçirilen “Bankaların Kredi Süreçlerine Ait Yönetmelik”‘in, Türkiye’nin G20 taahhütleri kapsamında bankacılık mevzuatının Basel III standartlarına tam ahengini sağlamak maksadıyla Basel Bankacılık Kontrol Komitesi tarafından yayımlanan “Supervisory framework for measuring and controlling large exposures” standardına ait olarak hazırlandığı belirtildi.
Açıklamada, “Risk Kümelerinin Belirlenmesine ve Kredi Sonlarına Ait Yönetmelik ile risk kümelerinin belirlenmesine ait ek kararlar getirilmekte ve bir kişi ya da risk kümesine kullandırılacak kredilerdeki ağırlaşmayı önlemek gayesiyle kredilerin bankaların öz kaynakları ile sonlandırıldığı mevcut mevzuata ek olarak, kredilerin bankaların ana sermayeleriyle de sonlandırılmasına ve bu sonlandırmada kullanılacak risk fiyatlarının hesaplanmasına ait kurallar belirlenmektedir. Bu kapsamda, bir kişi ya da risk kümesine kullandırılan krediler, bankaların öz kaynak ve ana sermayelerinin yüzde 25’i, bankanın dahil olduğu risk kümesi bakımından ise yüzde 20’si ile sonlandırılmıştır.” sözlerine yer verildi.
Beş kısımdan oluşan Risk Kümelerinin Belirlenmesine ve Kredi Sonlarına Ait Yönetmelik’de, hedef ve destek, risk kümelerinin belirlenmesi, kredi sonları ve buna ait raporlamalar, kalkınma ve yatırım bankaları için uygulamalara ait ayrıntılara yer verildi.
Konsolide ve konsolide olmayan temele nazaran yapılan kıymetlendirme sonucunda, bu Yönetmelik uyarınca hesaplanan risk fiyatı, bankanın ana sermayesinin yüzde 5’ini aşan gerçek yahut hükmî bireylerin dahil olduğu risk kümeleri belirlenirken, bu müşterilerin öbür müşterilere ekonomik bağımlılığının bulunup bulunmadığının kimi ölçütler temel alınarak tahlil edilmesi gerekirken, kelam konusu hududu aşmayan öbür kredi müşterileri bakımından ise bu ölçütlerin, risk kümelerinin belirlenmesinde göz önünde bulundurulmasının uygun olacağı belirtildi.
Bankalarca bir gerçek ya da hukuksal bireye yahut bir risk kümesine yahut dâhil olduğu risk kümesine kullandırılabilecek kredilerin risk fiyatları toplamı ana sermayenin ve öz kaynağın yüzde 25’ini aşamayacak.
Yedi kısımdan oluşan Bankaların Kredi Süreçlerine Ait Yönetmelik’de ise; gaye ve kapsam, kredi açma yetkisinin zamanı ve bankanın dahil olduğu risk kümesi, kredi izlenmesi ve derecelendirme notu, konut, taşıt ve başka tüketici kredilerine ait sınırlamalar, sıkıntılı alacakların çözümlenmesi, iştirak bankalarının fon kullandırma metotları, çeşitli ve son kararlara ait ayrıntılar yer aldı.
Yönetmelik kapsamında, öne çıkan birtakım düzenlemelere nazaran, bankalarda kredi açma yetkisi temel prestijiyle idare konseyine ilişkin olurken, idare konseyi, kredi açma, onay verme ve öbür idari asıllara ait siyasetleri oluşturmak, bunların uygulanmasını ve izlenmesini sağlamak ve gerekli önlemleri almakla yükümlü olacak.
Buna nazaran, idare şurası kredi açma yetkisini teşkil edeceği kredi komitesine yahut genel müdürlüğe devredebilecek ve heyetçe kredi açılmasında yahut yetki bölümünde genel müdürlüğün yazılı önerisi aranacak. İdare konseyi, kredi komitesi, genel müdür, genel müdür yardımcısı, genel müdür yahut genel müdür yardımcısının yer aldığı komiteler yetkisinde açılacak krediler için yapılacak tekliflerde, kredi talebinde bulunanların mali analiz ve istihbarat raporlarının ekli olması zarurî olacak.
Bir gerçek yahut hukuksal şahsa açılacak kredi sonunun tespitinde, idare heyeti, en fazla, kredi komitesine öz kaynakların yüzde 10’u, genel müdürlüğe yüzde 1’i fiyatındaki kredi açma yetkisini devredebilecek ve genel müdürlük kendisine devredilen kredi açma yetkisini öbür üniteleri, bölge müdürlükleri yahut şubeler aracılığıyla da kullanabilecek.
Banka idare konseyinin, kredilerle ilgili olarak vereceği misyonları yapmak üzere, Kanunun 25 inci unsuruna nazaran müddet hariç genel müdürde aranan kuralları taşıyan üyeleri ortasından seçeceği en az iki üye ile banka genel müdürü yahut vekilinden oluşan bir kredi komitesi kurulabilecek. Rastgele bir toplantıya katılamayacak kredi komitesi üyesi yerine vazife yapmak üzere müddet hariç genel müdürde aranan koşulları taşıyan idare heyeti üyeleri ortasından iki yedek üye seçilecek. Kredi komitesi üye ve yedeklerinin seçiminde idare şurası üyelerinin en az dörtte üçünün olumlu oyu aranacak. Kredi komitesi kararları karar defterine kaydedilecek. Kredi komitesi karar defteri, idare heyeti karar defterinin tabi olduğu metot ve temele nazaran tutulacak.
Ayrıca, Türkiye’de şube açmak suretiyle faaliyet gösteren yabancı bankalarda kredi komitesi kurulması halinde, müdürler konseyi tıpkı vakitte kredi komitesi misyonunu yürütecek. Kredi komitesi kararları karar defterine kaydedilecek. Kredi komitesi karar defteri, idare şurası karar defterinin tabi olduğu adap ve temele nazaran tutulacak.
Bankalar, kredileri nedeniyle maruz kalınacak riskleri ölçmek, karşı tarafın malî gücünü sistemli olarak tahlil etmek ve izlemek, gerekli bilgi ve dokümanları temin etmek ve bunlara ait asılları belirlemek zorunda olacak. Bankalarca 5 milyon TL üzerinde verilecek nakdi ve gayri nakdi krediler için müşterilerden hesap durumu dokümanı alınması da zarurî tutuldu.
KONUT, TAŞIT VE BAŞKA TÜKETİCİ KREDİLERİNE AİT SINIRLAMALAR
Tüketicilere, konut edinmeleri emeliyle kullandırılacak kredilerde ve taşıt kredileri hariç konut teminatlı kredilerde, kredi teminat oranının azami hududu, dördüncü fıkra uyarınca belirlenecek. Sınırlamaya husus krediler için teminat olarak alınan gayrimenkullerin değerlemesinin Heyet yahut Sermaye Piyasası Şurası (SPK) tarafından yetkilendirilmiş değerleme şirketlerine yaptırılması ve sınırlamada bu pahaların kullanılması mecburî olacak.
Tüketicilere, binek araç edinimi emeliyle kullandırılacak taşıt kredilerinde ve taşıt teminatlı kredilerde yahut yapılacak finansal kiralama süreçlerinde, kredi teminat oranının azami sonu, dördüncü fıkra uyarınca belirlenecek. İkinci el binek araçlarda taşıtın pahasının tespitinde kasko kıymeti temel alınacak.
patronlardunyasi.com
