Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in, son günlerde üslubunda ve yaklaşımında bariz bir değişiklik görülüyor. Genelde sakin bir profil çizen, tenkitlere açık olduğu izlenimi veren Şimşek’in, TBMM Genel Heyeti’nde milletvekillerinin iktisada ait sorularını yanıtlarken, gergin olduğu dikkatlerden kaçmadı.
Şimşek’in, halleri kadar iktisada ait iletileri da tartışma konusu olmayı sürdürüyor. Türkiye’nin iki yakıcı sorunu, konut-kiralar ile yabancı kaynak ihtiyacıyla ilgili kelamları, gerçeklik ve rasyonalite ile bir çeşit “kopuş” olarak algılandı ve eleştirildi.
KONUT ARZI VE KİRALAR
Bakan’ın, Merkez Bankası Lideri Hafize Gaye Erkan’ın da yakındığı, başta büyükşehirlerde yaşayanlar olmak üzere milyonlarca kişiyi nefes alamaz duruma düşüren son birkaç yılda katlanarak artan fahiş kiralarla ilgili açıklaması özel olarak irdelenmeyi hak ediyor.
Sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda Şimşek, “Kısa vadeli kiralamalara ait düzenlemelerimiz konut arzını artırdı, bilhassa büyükşehirlerde kiralarda gerileme başladı” dedi.
Şimşek, zelzele konutlarının tamamlanması, kentsel dönüşüm ve afet riskini azaltmaya yönelik çalışmaların sürat kazanmasıyla 2024’te konut arzının artacağını da öne sürdü.
Gerçekten, kısa vadeli kiralamalara ait düzenlemelerle konut arzı arttı mı? Büyükşehirlerde kiralar gerilemeye başladı mı?
Bu soruları, büyük kentlerdeki yüksek kiralar nedeniyle diğer kentlere taşınmak için fırsat kollayanlara, bu krize birebir maruz kalanlara sormak gerekiyor.
Sanırım, en yanlışsız cevaba, ömrün içinden gelecek bu sese kulak vererek ulaşabiliriz.
DIŞ KAYNAĞA REKOR SEVİYEDE İHTİYAÇ VAR
Şimşek’in, TBMM Genel Konseyi’nde Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın bütçe görüşmeleri sırasında, yurt dışı tiplerine ait olarak lisana getirdiği, “Biz hiç kimseden para istemedik. Türkiye’nin paraya gereksinimi yok” kelamları de yansıları beraberinde getirdi.
Şimşek, milletvekillerinin tenkitleri üzerine, “Bana ‘Siz ülke ülke dolaşıyorsunuz, bir şey gelmedi’ denildi. Ülkeleri dolaşırken programımızı anlatıyoruz. Dış kaynak muhtaçlığımızı piyasadan temin etmeye başladık. Bizim, ‘ikili ilgiler çerçevesinde kaynağa gereksinim yok’ demek istedim” diye kelamlarını açma gereksinimi duydu.
Türkiye, dış borç geri ödemeleri ve cari açık finansmanı münasebetiyle 2024’te rekor seviyede dış kaynak ihtiyacıyla karşı karşıya bulunuyor. Türkiye’nin, gelecek 1 yıl içinde ödemesi gereken dış borç yaklaşık 220 milyar dolar.
Yıl sonunda cari açığın da 30-35 milyar dolar seviyesinde gerçekleşeceği varsayım ediliyor. Buna, Merkez Bankası’nın, swap hariç eksi 41-42 milyar dolar seviyesinde olan rezervlerini de eklemeyi unutmayalım.
ŞİMŞEK NEDEN GERGİN?
Şimşek, neden gergin? Görünen o ki bütçe görüşmeleri sırasında yaptığı uzun mesai Şimşek’i önemli biçimde yordu. Milletvekillerinin iktisadın içinden yönelttikleri sert tenkitler de gerilmesine yol açtı, üslubuna ve bildirilerine yansıdı.
Unutmayalım. Şimşek ve grubu, vazifeye geleli yaklaşık 7 ay oldu. Bu devirde, iktisada ait faizlerin artırılması dahil bir dizi genel kabul gören adım atıldı. Fakat, dar ve sabit gelirlilerin direkt cebini ve günlük ömrünü etkileyecek ekonomik bir sonuç ya da rahatlama ortada yok.
Hayat pahalılığı alabildiğine devam ediyor. “Yarın, bugünden daha makûs olacak” kanaati kırılamadı. Tam bilakis yayılarak büyüyor. İnançla de bağlı bu kanaati bilakis çevirmedikçe iktisatta aralık almak da başarılı olmak da güç görünüyor.
