Yılmaz, TBMM Genel Şurasında görüşmelerine başlanan 2024 Yılı Merkezi İdare Bütçe Kanunu Teklifi ile 2022 Yılı Merkezi İdare Kesin Hesap Kanunu Teklifi’nin sunuş konuşmasını yaptı.
AK Parti hükümetleri devrinde aralıksız olarak yapılan 22 bütçenin, siyasi istikrarın en kıymetli göstergelerinden biri olduğunu belirten Yılmaz, siyasi istikrarın, beraberinde ekonomik istikrarı da getirdiğini, büyüme ve toplumsal refah artışına katkı sunduğunu söyledi.
Yılmaz, 2024 Yılı Merkezi İdare Bütçe Kanunu Teklifi’nin “dirençli kentler, güçlü iktisat ve sağlıklı toplum” anlayışıyla hazırlandığını anlatarak, bu çerçevede bütçenin her alanda inşa, ihya ve Türkiye’nin büyümesini önceleyen kalemleri içerdiğini söz etti.
“Bütçemiz, zelzeleyle yıkılan kentlerimizi daha güzel halde yine ayağa kaldıran, geleceğe dönük afet risklerini azaltan, maliye ve para siyasetleri uyumunu güçlendiren bir anlayış içerisinde, makro finansal ve fiyat istikrarını sağlama gayesiyle uyumlu bir yapıdadır.” diyen Yılmaz, 2024 yılı bütçesinin yatırımı, istihdamı, üretimi ve ihracatı destekleyen, kapsayıcı bir kalkınma yaklaşımına sahip olduğunu kaydetti.
Cevdet Yılmaz, bütçede, istikrarlı büyümenin sağladığı imkanların insan odaklı ve toplumsal refahı artırıcı bir yaklaşımla toplumun bütün bölümleriyle paylaşılmasına öncelik verildiğini lisana getirerek, “2024 yılı bütçemizi, ulusal teknoloji atılımı, güç ve besin arz güvenliği, yeşil ve dijital dönüşüm üzere stratejik alanlarda milletimize verdiğimiz kelamları yerine getirmek için kullanacağız. Çığır açan teknolojiler başta olmak üzere her alanda gerçek kesimimizin yanında olacak, üretim ekosistemimizi destekleyeceğiz.” diye konuştu.
KÜRESEL EKONOMİK GÖRÜNÜM
Dünya iktisadının büyüme suratındaki azalmanın, bu yıl ve önümüzdeki yılda da devam etmesinin beklendiğine işaret eden Yılmaz, Memleketler arası Para Fonunun (IMF) yeni varsayımlarına nazaran dünya iktisadının 2023 yılında yüzde 3,0 ve 2024 yılında yüzde 2,9 oranında büyümesini öngördüğünü aktardı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütünün (OECD) sıkı finansal şartlar, zayıf ticaret büyümesi, düşük iş ve tüketici itimadının global ekonomilere ziyan vermeye devam ettiğini açıkladığını, bu çerçevede 2023’te evvelki beklentilerden daha fazla yavaşlama olacağını öngördüğünü aktararak, aktüel datalara nazaran OECD’nin, global büyümenin 2024’te yüzde 2,7’ye gerileyeceğini, 2025’te ise gerçek gelirdeki toparlanma ve düşük faiz oranları nedeniyle yüzde 3’e yükseleceğini kestirim ettiğini söyledi.
OECD’nin gerçek ticaret hacmindeki büyümenin 2023 yılında yüzde 1,1 olacağını varsayım ederken IMF’nin 2023 yılında gelişmiş ekonomilerdeki yavaşlama ve jeopolitik tansiyonlar nedeniyle global mal ve hizmet ticaretinin yüzde 1’in altında büyümesini öngördüğünü belirten Yılmaz, 2024 yılı global mal ve hizmet ticaretine ait kestirimlerin ise daha olumlu bir görünüme işaret ettiğini kaydetti.
Yüksek enflasyon oranlarının devam etmesi nedeniyle global iktisatta mali sıkılığın bir müddet daha devam etmesinin ve 2024 yılında gelişmiş ekonomilerde faiz artırımlarının sonlandırılmasının beklendiğini lisana getiren Yılmaz, 11 aylık ortalama 82,9 dolar olan brent petrol fiyatının 2023 yılı için Orta Vadeli Program (OVP) varsayımı olan 82,3 dolar ile uyumlu gerçekleştiğini tabir etti.
“KESİNTİSİZ BÜYÜME EĞİLİMİ SÜRÜYOR”
Cevdet Yılmaz, iktisadi faaliyetin canlılığını sürdürmesiyle Türkiye’nin 13 yıllık kesintisiz büyüme başarısı gösterdiğini, 2022 yılında yüzde 5,5’lik büyüme oranıyla OECD ülkeleri ortalamasına nazaran epey düzgün bir performans ortaya koyduğunu, bu periyotta gelişmekte olan ülkelerin ortalama yüzde 4,1, gelişmiş ülkelerin ortalama yüzde 2,6 oranında büyüdüğünü ve Türkiye’nin olumlu tarafta ayrıştığını belirtti.
Dünya iktisadının Kovid 19 pandemisi sonrası 2020-2022 periyodunda kümülatif olarak yüzde 7 büyümesine rağmen, Türkiye iktisadının kümülatif olarak yaklaşık yüzde 20 büyüdüğüne, global ekonomilerden olumlu ayrıştığına dikkati çeken Yılmaz, “2023 yılının üçüncü çeyreğinde yüzde 5,9 oranında büyüme kaydeden ekonomimiz 13 çeyrektir kesintisiz büyüme eğilimini sürdürmektedir.” dedi.
Yılmaz, makine teçhizat yatırım harcamalarının 2023 yılının üçüncü çeyreğinde yüzde 23,7 oranında arttığını ve 15 çeyrektir kesintisiz büyümeye devam ettiğini vurguladı.
Yılın tamamında iktisatta, OVP maksadı olan yüzde 4,4 büyüme oranının rahatlıkla sağlanacağının beklendiğini söz eden Yılmaz, “Küresel siyasi ve ekonomik huzursuzlukların yaşandığı bir ortamda, Türkiye iktisadının yüzde 4,4 büyüme maksadıyla, IMF’nin 2023 yılı için gelişmekte olan ülkeler için öngördüğü yüzde 4 büyüme kestiriminin üzerinde bir performans sergilemesi beklenmektedir.” diye konuştu.
“ENFLASYON 2026’DA TEK HANELERE ÇEKİLECEK”
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, döviz kurunda yaşanan gelişmeler, hizmet enflasyonundaki katılık, besin fiyatlarındaki yüksek seyir, vergi düzenlemeleri ve maliyet baskılarına bağlı olarak güçlenen atalet tesirinin enflasyon görünümünde belirleyici olduğunu lisana getirerek, şöyle devam etti:
“Bu bağlamda, 2023 yılı haziran ayında başlatılan mali ve miktarsal sıkılaştırma, seçici kredi uygulamaları ve makroihtiyati çerçevenin sadeleştirilmesiyle enflasyonist beklentilerinin ve fiyatlama davranışlarındaki bozulmanın denetim altına alınması hedeflenmiştir. Para ve maliye siyasetleri ortasındaki şeffaf ve sağlam eş güdüm ile 2024 yılının ikinci yarısından sonra enflasyonda yıllık bazda besbelli bir düşüş beklenmekte, bu devirden itibaren kalıcı bir dezenflasyon sürecine geçilmesi öngörülmektedir. Hakikaten açıklanan aktüel datalar son aylarda enflasyonda bir düşüş eğiliminin başlamış olduğunu göstermektedir. 2022 yılında açıklanan aylık enflasyon oranlarının ortalaması yüzde 4,26 seviyesindeyken son üç ayda açıklanan aylık enflasyon oranları ortalaması yüzde 3,82 seviyesindedir. Bu oranın önümüzdeki aylarda daha da düşeceğini öngörmekteyiz. Bu süreçte dezenflasyon siyasetlerimizin devamlılığını sağlayarak, 2025 yılında istikrar devrine geçilecek, enflasyondaki gerileme sürat kazanacak, öngörülebilirlik artacak ve 2026 yılında enflasyon oranı tekrar tek haneli sayılara çekilecektir.”
“CARİ SÜREÇLER AÇIĞINI KALICI OLARAK DÜŞÜRME ÇALIŞMALARIMIZA DEVAM EDİYORUZ”
Yılmaz, cari süreçler açığında mayıs ayı sonrasında yaşanan toparlanmanın, aylık bazda iki kez cari süreçler fazlası verilmesini, mal ve hizmet ticaretine ait dış istikrarın düzgünleşmesini sağladığını anlatarak, “Bugün açıklanan hesaplara nazaran cari fazla verdiğimiz ay sayısı ikiden üçe yükselmiştir. Önümüzdeki süreçte cari süreçler açığının azalmaya devam etmesi öngörülmektedir.” tabirlerini kullandı.
Bu yılın ocak-eylül periyodu cari süreçler açığının 40,8 milyar dolar düzeyinde gerçekleştiğini aktaran Yılmaz, ekim ayında ise cari süreçler istikrarının fazla verdiğini ve bu doğrultuda yıl sonunda cari süreçler açığının 42,5 milyar dolar olan OVP iddia pahasına yakın bir düzeyde gerçekleşeceğinin öngörüldüğünü kaydetti.
Cari süreçler istikrarının ulusal gelire oranının da OVP iddiası olan yüzde 4’e yakın gerçekleşmesinin beklendiğini lisana getiren Yılmaz, “Yatırım, istihdam, üretim ve ihracat odaklı büyüme stratejimiz doğrultusunda, büyümede dengelenme, ithalata bağımlılığı azaltma ve cari süreçler açığını kalıcı olarak düşürme yolunda çalışmalarımıza devam etmekteyiz.” dedi.
Cevdet Yılmaz, Yatırım Taahhütlü Avans Kredisi (YTAK) programının tekrar yapılandırıldığını hatırlatarak, yatırım projeleri için teknoloji-strateji puanları dikkate alınarak, toplam yatırım meblağı en az 1 milyar lira olan nitelikli yatırım projelerine, aracı bankalar kanalıyla YTAK tahsis edilebileceğini, program kapsamında 3 yıl boyunca toplam 300 milyar lira limit tahsis edilmesinin öngörüldüğünü söyledi.
İhracatçılara dayanak olmak üzere, Eximbank’ın sermayesini artırarak günlük reeskont kredi limitini 10 katına çıkarmak suretiyle 3 milyar liraya yükselttiklerini belirten Yılmaz, birebir vakitte, Kredi Garanti Fonu uygulamasında ihracat yapan ve ithalata bağımlılığı azaltma istikametinde üretim yapan KOBİ’leri önceliklendirmeyi sürdürdüklerini söz etti.
İŞSİZLİKLE MÜCADELE
Ekim ayı işsizlik oranının, Kasım 2012’den bu yana son 11 yılın en düşük düzeyi olan yüzde 8,5’e gerilediğinin altını çizen Yılmaz, artan istihdamda genç ve bayanların yüklü olduğunu kaydetti. Yılmaz, “Bu eğilimler doğrultusunda ve yılın dördüncü çeyreğine ait kimi öncü göstergeler ışığında, 2023 yılı geneli için işsizlik oranının Orta Vadeli Program’da öngördüğümüz yüzde 10,1’in altında, tek haneli olarak gerçekleşeceğini şimdiden rahatlıkla söz edebilirim.” diye konuştu.
Gelecek 5 yılda istihdamın yıllık ortalama 1 milyon kişi artış göstermesi ve 2028 yılında işsizlik oranının yüzde 7,5’e gerilemesinin hedeflendiğini anlatan Yılmaz, Türkiye iktisadının güçlü yapısını yalnızca yatırım, istihdam, ihracat ve büyümeyle değil, birebir vakitte finansal yapısının sağlamlığıyla da koruduğunu söyledi.
Toplumsal Yatırım Notu çalışması ile tasarrufların ihracat, yatırım, toplumsal konut, kentsel dönüşüm, gençler ve bayanlar öncelikli olmak üzere toplumun gereksinim duyduğu öncelikli alanlarda değerlendirilmesinin ve Türk lirasının önceliklendirilmesinin gündemlerinde olduğunu tabir eden Yılmaz, bu bahislerdeki çalışmaların yakın süreçte tamamlanması ve toplumla paylaşılmasının beklendiğini belirtti.
Yılmaz, makro siyasetin yurt içi tasarruf oranlarını artırmak, cari açığı düşürmek, artan tasarrufları daha verimli, kaliteli alanlara yönlendirmek halinde özetlenebileceğini lisana getirerek, “Önümüzdeki devirde iştirak finansa yönelik uygulamaları ve mevzuat altyapısını da geliştirecek, dalın gerçek kesime katkısının daha da artırılmasını temin edeceğiz.” dedi.
“TÜRK LİRASI MEVDUATIN HİSSESİNDE SON 5 AYDA ARTIŞ EĞİLİMİ GÖRÜLMÜŞTÜR”
Sürdürülebilir finans alanında, dalın kurumsal kapasitesini güçlendireceklerini, bu kapsamda, dünyada giderek yaygınlaşan yeşil finans yanında toplumsal tesir tahvilleri ve mavi bonolar üzere tesirli yatırımı araçları yoluyla finansal sistemi geliştireceklerini anlatan Yılmaz, fiyat istikrarının korunmasının finansal istikrarın sağlanması açısından da en kıymetli faktörler ortasında yer aldığını vurguladı. Yılmaz, mali sıkılaştırma ve makroihtiyati siyasetlerde sadeleştirme sürecinin bir sonucu olarak Türk lirası mevduatın hissesinde son 5 ayda artış eğilimi görüldüğünü söyledi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, bu yıl sonunda merkezi idare bütçe masraflarının 6 trilyon 563 milyar lira, merkezi idare bütçe gelirlerinin 4 trilyon 930 milyar lira, bütçe açığının 1 trilyon 633 milyar lira, faiz dışı açığın 987 milyar lira olarak gerçekleşeceğinin iddia edildiğini belirterek, “Orta Vadeli Program’da bütçe açığının ulusal gelirimize oranının yüzde 6,4 düzeyinde gerçekleşmesi öngörülmüş olup, yıl sonunda gelir ve harcama gerçekleşmelerine bağlı olarak bu oranın yüzde 6’nın altında gerçekleşmesini öngörüyoruz. Şu anda yaptığımız varsayımlarda yüzde 6,4’ün altında daha olumlu bir performans sergileneceğini söz edebilirim.” diye konuştu.
Yılmaz, 2023 yılında meydana gelen zelzele felaketi için öngörülen 762 milyar lira fiyatındaki harcamalar hariç tutulduğunda, bütçe açığının ulusal gelire oranının yüzde 3,4 seviyesinde gerçekleşmesinin öngörüldüğünü, bununla birlikte, gelir ve masraf varsayımları çerçevesinde yüzde 3,4’ün daha düşük düzeyde gerçekleşmesini iddia ettiklerini kaydetti.
patronlardunyasi.com
