Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Milletlerarası Uzay İstasyonu’nda (UUİ) 14 günlük bilim misyonuna başlayan Türkiye’nin birinci astronotu Alper Gezeravcı’yla konuştu.
Gezeravcı, konuşmasını Türk bayrağı önünde gerçekleştirdi.
Türkiye’nin birinci beşerli uzay misyonu, Ulusal Uzay Programı’nın birinci ayağını oluşturuyor.
Erdoğan-Gezeravcı diyaloğu
Erdoğan, Gezeravcı’yla kurduğu irtibat sırasında, “Ülkemiz tarihindeki bu birinci ve çok değerli vazifeyi yerine getirmek için çıktığın yolda sana muvaffakiyetler diliyorum.” dedi.
Astronot Gezeravcı, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile diyaloğunun sonunda “Allah’a ısmarladık.” dedi ve istasyonda süzülerek kameranın kadrajından çıktı.
Erdoğan, kelam konusu kontakta şu sözleri kullandı:
“Tüm milletimize ilham kaynağı oldun”
Milli Uzay Programımız kapsamında gerçekleştirdiğin bu kritik vazifeyle çocuklarımız ve gençlerimiz başta olmak üzere tüm milletimize ilham kaynağı oldun. Senin seyahatinle birlikte uzay çalışmalarında da artık yeni bir periyodun kapısını araladık. Orada bulunmandan kıvanç duyuyoruz.
Türk Hava Kuvvetlerimizin yetiştirdiği bir pilot olarak bu misyon için en uygun aday sendin. Lakin bu defa pilot olarak çıktığın irtifadan çok daha öteye geçtin. Eminim kuvvetli bir seyahat deneyimi yaşadın.
Dünya’dan yaklaşık 400 kilometre uzaklıkta, yer çekimsiz ortamdasın.
“Deneylerin muvaffakiyetle tamamlanmasını ümit ediyorum”
İnsanlı birinci uzay misyonumuzun bir bilim misyonu olması, bizim için çok pahalı. Böylece bilim literatürüne değerli katkılar sağlayacak çalışmalara Türk bilim insanları imza atmış olacak.
Fizikten kimyaya, biyolojiden gereç bilimine orada çok farklı alanlarda gerçekleştireceğin deneylerin muvaffakiyetle tamamlanmasını ümit ediyorum.
“Yeni teknolojilere öncülük etmeyi amaçlıyoruz”
Alper, orada farklı ülkelerden gelen astronotlarla birliktesin. Onlara Türkiye’nin selamlarını bilhassa ilet. Uzay alanında memleketler arası iş birliklerimizi güçlendirirken, yürüttüğümüz çalışmalarla yeni teknolojilere öncülük etmeyi amaçlıyoruz.
Bu istikametiyle de Milletlerarası Uzay İstasyonu’nda gerçekleştirdiğin misyon çok değerli, çok değerli.
“Senin müsaadeden gidecekler”
Bu vazifeyle birlikte çocuklarımızın ve gençlerimizin uzaya olan merakları daha da artacak. Tahminen pek çok evladımız bu alana yönelecek, senin müsaadeden gidecekler. Zati şimdiden de başladılar. ‘Alper Ağabeyimizin gittiği yerden ben de gideceğim’ üzere yaklaşımlar var.
Sen birinci astronotumuz oldun fakat son olmayacaksın. Artık Türkiye de beşerli uzay misyonu gerçekleştiren sayılı ülkeler ortasında yerini aldı. İnşallah bu seyahatimiz güçlenerek devam edecektir.
Başarılar diliyorum. Vazifesini tamamlayıp, yeryüzüne sağ salim, iftiharla taşıdığın ay yıldızlı bayrağımızla birlikte dönmeni temenni ediyorum. Sağlıcakla kal, Allah’a emanet ol.
“Bayrağımızı Milletlerarası Uzay İstasyonu’na taşımanın gururunu yaşıyorum”
Gezeravcı ise konuşmasında şunları söyledi:
Liderlik vizyonunuzun bir kesimi olarak Türk astronot ve bilim misyonunda görev almaktan memnunluk duyuyorum. Cumhuriyetimizin 100. yılında Türkiye Yüzyılı’na adım atarken, bu değerli ve manalı vazifede ülkemi temsil etmenin ve bayrağımızı Milletlerarası Uzay İstasyonu’na taşımanın gururunu yaşıyorum.
Yıllarca uzayı öbür milletlere ilişkin olan bir düş olarak kabul edip, hayal dahi etmekten çekinen ben de dahil, birçok Türk gencine ve gelecek kuşaklarımıza bu hayali gerçeğe dönüştürerek armağan ettiniz. Kendimize olan özgüvenimizi ayağa kaldırmamıza ve pekiştirmemize imkan tanıdınız. Bunun için size minnettarım Sayın Cumhurbaşkanım.
“Hakikaten çok farklı bir deneyim”
Yer çekimsiz ortamda bulunmak sahiden çok farklı bir tecrübe. 8 ayı aşan mühlet çok ağır eğitim ve titiz bir planlamanın akabinde Memleketler arası Uzay İstasyonu’na ulaşır ulaşmaz, vazifeme bu ayrıntılı plana uygun biçimde başladım.
Bu faaliyetlerin birinci adımı, Türk astronot ve bilim misyonumuzun en değerli kısmını teşkil eden bilimsel deneylerimizi hassas kaidelerde istasyondaki yerlerine aktarmaktı.
Deney düzeneklerimizi Milletlerarası Uzay İstasyonu’na olan uçuşu gerçekleştirdiğimiz Dragon kapsülünden istasyon içerisindeki deney öncesi koruma pozisyonlarına naklederek bu kıymetli birinci adımı tamamladım.
“Uzay istasyonundaki bu ortama çok süratli bir formda ahenk sağladım”
Bunun akabinde da bahsettiğimiz planlı takvim dahilinde deneylerimize başladım. Buradaki misyonum boyunca tüm bu deneyleri tamamlayıp, sonuçlarını beraberimde ülkemize getirmek üzere kayıt altına alıyor olacağım.
Buradaki ortamın Dünya’dan en kıymetli farkı, yer çekiminin yokluğu diyebilirim. Mikro yer çekiminde istasyonun içinde havada bir kuş misali özgürce hareket edebiliyoruz.
Tabiri caizse, kanatsız uçabiliyoruz. Uzay istasyonundaki bu ortama çok süratli bir biçimde ahenk sağladım. Daha Dragon kapsülünün içerisindeyken, fırlatmanın çabucak akabinde, buradaki çalışmalarıma hedeflediğimiz üzere başladım ve üçüncü gün prestijiyle planlandığı formda devam ediyorum. Aksaklık olmadan faaliyetlerimizi yürütüyorum.
Kenetlenme sürecini anlattı
Yolculuğun birinci kısmının emeli, Dünya’nın yer çekimine maruz kaldığımız alt atmosfer kısmını aşarak uzaya ulaşmaktı. Bu kısım yaklaşık 10 dakika sürdü.
Yolculuğumuzun en riskli ve fizikî olarak da en zorlayıcı kısmı buydu aslında. Akabinde, yaklaşık 200 kilometrelik yörüngede Dünya etrafında tıp atarak Memleketler arası Uzay İstasyonu’yla buluşmayı planladığımız vakte uygun halde sürat ve irtifa ayarlarını gerçekleştirmeye başladık.
Sonrasında, istasyonun bulunduğu yörüngeye çıkıp, hassas hareketlerle istasyona kenetlenmeyi gerçekleştirdik. Fırlatmanın birinci 10 dakikasında çok süratli geçen kısımdan sonra, Dünya yörüngesindeki tipimiz yaklaşık 36 saat sürdü.
Fırlatma öncesinde uzman takımlar tarafından hava şartlarına, roketin ve kapsülün teknik durumuna dair daima takip ve denetimler yapıldı. Mevcut plan daima gözden geçirildi. Eğitimli ve tecrübeli bir grup olarak, her evrede birbirimize daima takviye verdik. Süreci yürüten uzmanlara inancımız tamdı.
“Anormalliğe karşı her vakit hazırlıklıydık”
Herhangi bir anormalliğe karşı her vakit hazırlıklıydık. Fırlatma süreci problemsiz halde ilerledi çok şükür. Planladığımız halde Milletlerarası Uzay İstasyonu’na ulaştık.
İstasyondaki ortamı Dünya’dakinden ayıran en değerli fark, yer çekiminin mikro seviyede oluşu ve hissettiğimiz tesirlerin de birçoğu buna bağlı. Bedenimizde uzaya çıktığımız birinci andan itibaren, Dragon’un içindeyken birtakım besbelli değişiklikleri çabucak hissetmeye, görmeye başladık.
Dolaşım, kas ve iskelet sistemi başta olmak üzere, tüm vücudumda bu değişiklikleri halihazırda gözlemleyebiliyorum. Olağanda tüm bedenime dağılması gereken sıvılar, başta kan olmak üzere, yer çekimi olmadığı için bedenimin üst kısımlarına hakikat birikiyor.
Bu nedenle yüz çehrem, dünyada olduğundan daha şişkin görünüyor. Beden sıvılarındaki basıncın değişimi nedeniyle kimi görme sıkıntıları ve bağışıklık sistemi zayıflıkları oluşabiliyor. Çok şükür bende bunlara ait şu ana kadar hiçbir emare yok.
“İskelet ve kas sistemi, burada birebir yükü hissetmiyor”
Normalde beden ağırlığımı taşıyan iskelet ve kas sistemi, burada birebir yükü hissetmiyor. Bu da kemik yoğunluğumun ve kas kütlemin vakit içerisinde azalmasına neden oluyor.
Bu etkiyi azaltmak için özel antrenman programları uyguluyorum. Şu an için bunu fazla hissetmesem de, uzun periyodik uzay misyonlarında bu durum çok daha fazla hissediliyor ve kıymetli hale geliyor.
Hatta ben de Türk bilim insanlarımızın bu bahisteki çalışmalarına katkıda bulunmak için burada kimi deneyler yürütüyor ve datalar topluyorum.
Deneylerden bahsetti
Bizim deneylerimiz insan sıhhati, biyoloji, biyoteknoloji, gereç bilimleri ve fizik alanlarında araştırma kollarını kapsıyor. Mesela TÜBİTAK bünyesinde hazırlanan ‘gMETAL’ deneyimizde kimyasal tepkimesiz şartlarda katı parçacıklar ile akışkan ortam ortasında homojen bir karışımın oluşturulmasına yer çekiminin tesirini araştıracağız.
Savunma sanayiimizde çok kıymetli çalışmalardan biri. TÜBİTAK Uzay Enstitümüz tarafından, ilerleyen günlerde gerçekleştirmek üzere tasarlanan ‘MİYOKA’ deneyimizde ise TÜBİTAK teknikerleri ve mühendisleri tarafından geliştirilen ve birinci sefer uzayda uygulanacak elektronik kart üretim teknolojisi test edilecek.
RASAT, GÖKTÜRK-2, İMECE, TÜRKSAT 6A uydularımızın kartları tasarlanıp üretilirken, edinilen deneyimlerden ortaya çıkan bu özgün tekniğin Ulusal Uzay Programı’nda yer alan uzay projelerine, bilhassa de Ay araştırma projesine kıymet biçilmez katkılar sağlamasını umuyoruz.
UZMAN deneyimiz var. Bu deneyde kapalı sistemler için hayat dayanak ünitesi geliştirmeyi hedefliyoruz. ESA’ya (Avrupa Uzay Ajansı) ilişkin Columbus modülünde devam ediyor bu deney. UYNA deneyimiz var. Bu deneyde de yüksek sıcaklık ve mekanik aşınmalara güçlü alaşım deneyimizi JAXA (Japonya Uzay Araştırma Ajansı) modülünde gerçekleştiriyor olacağız, yani burada. Japonya’ya ilişkin Kibo modülünde gerçekleştireceğiz.
“Veriler bilim insanlarımıza ulaştırılacak”
Tıp alanında uzay ortamının insan sıhhati üzerindeki tesirlerini incelediğimiz bir tecrübemiz var. Radyasyona maruz kalmanın kansere neden olan baskılayıcı hücrelere tesiri incelenecek.
Ayrıca, yer çekimsiz ortamdan etkilenen, şimdi fonksiyonu keşfedilememiş genler ve bunların bağışıklık sistemiyle münasebetleri araştırılacak. Bu tesirlerin tespit edilebilmesi için birinci evvel Dünya’dayken kan örneklerim alındı. Şu anda da uzayda kan örneklerim alınıyor. Vazife sonrasında Dünya’ya inişimizi takiben de tekrar kan örneği vereceğim. Deneylerimiz ortasında uzay bilimine ilgi duyan genç öğrenci kardeşlerimizin çalışmalarına yer verildi.
Bu da sizin liderliğinizde, devletimizin gençlere verdiği kıymetin çok hoş sembollerinden bir tanesi. Zira onların geleceğin bilim insanları olarak görüyoruz. Örneğin, Muş Bilim ve Sanat Merkezi’nden öğrenci kardeşlerimizin kıymetli öğretmenlerimizle birlikte sunmuş olduğu ‘Pranet’ deneyinde propolisin mikro yer çekimi ortamındaki bakteriler üzerindeki tesirini araştıracağız.
Tüm çalışmalarımdan elde ettiğim datalar, tahlil ve kıymetlendirme için bilim insanlarımıza ulaştırılacak. Bu bilgiler kıymetlendirilerek, ülkemizin uzayda yürüttüğü birinci bilimsel araştırmaların sonuçları elde edilecek.
Astronotların selamını iletti
Selamınız buradaki grup arkadaşlarıma iletiyor olacağım. Ben de birlikte geldiğimiz benim haricimdeki üç kişilik grup arkadaşlarımızın ve halihazırda istasyonda bulunan 7 kişilik Expedition 70 misyon grubunun selamlarını size iletiyorum buradan. İrtibatımızın çabucak öncesinde kendileri ilettiler.
Burada öteki astronotlarla etkileşim içerisinde bulunmak büyük bir ayrıcalık ve öğrenme fırsatı yaratıyor bizim için. Bu tecrübeler, birebir vakitte memleketler arası iş birliğinin de gücünü vurguluyor. Gözlemlerime dayanarak, bu tıp araştırmaların ülkemizin endüstriyel ve ekonomik gelişimine kıymetli katkılarda bulunacağına inanıyorum.
Uzay araştırmaları, uzun yıllardır yeni teknolojilerin geliştirilmesine esasen öncülük ediyor. Bu biçimde ortaya çıkmış birçok teknoloji, artık hayatımız ayrılmaz kesimi. Global navigasyon, haberleşme ve gezegenimizdeki değişimleri izleme konusunda bu teknolojilere başvuruyoruz.
“Uzay alanına yapılan yatırımların uzun vadeli getirileri olacak”
Bu teknolojik ilerlemeler uzay dalıyla hudutlu kalmıyor. Örneğin; uzaktan algılama teknolojileri, Dünya üzerindeki kaynaktan izleme ve yönetme konusunda değerli. Tarım, güç, etraf idaresi üzere dallarda bu teknolojiler kullanılarak, giderek artan ekonomik yararlar elde ediliyor. Ülkemizde de bu bu türlü. Ulusal uydularımızın, öbür dalların güçlenmesine yardımcı oluyor.
Uzay araştırmaları, genç jenerasyonların bilim ve teknolojiye ilgisini de artırıyor. Ülkemizdeki eğitimi destekliyor. Bu da yetişmiş insan kaynağımızın artmasını ve inovasyonu daha da teşvik edecektir. Uzay araştırmaları, memleketler arası iş birliği için de harikulade bir platform sunuyor.
Uzay alanına yapılan yatırımlar çok kıymetli ve uzun vadeli getirilerinin olacağına inanıyorum.
“Ortaya koyduğunuz güçlü irade için size minnettarım”
Sayın Cumhurbaşkanım, sizinle gelecek kuşaklara ilham kaynağı olacak bu misyonum sırasında Memleketler arası Uzay İstasyonu’ndan ilişki kurabilmek benim için büyük bir onur ve memnunluk kaynağı oldu.
Kendi uydularını yıllardır ulusal imkanlarla üreten bir milletin evladı olarak, uzay faaliyetleri alanında bir sonraki ismini milletim ismine gerçekleştirdiğimin farkındayım. Millet olarak kendimize olan itimadımızı daha da sağlamlaştıracak bu tarihi misyon konusunda ortaya koyduğunuz güçlü irade için size minnettarım.
Ayrıca şanlı milletimiz ve devletimizin imkanlarıyla gerçekleştirdiğimiz bu vazife sırasında bana dayanağın sunan ve dualarını esirgemeyen kadirşinas milletimize de şükranlarımı sunuyorum. İnşallah vazifemi muvaffakiyetle tamamlayıp, sizinle buluşmak ve emanet ettiğiniz al bayrağımızı teslim etmek için sabırsızlanıyorum.