NASA, önümüzdeki yıllarda evvel Ay’a daha sonra da Mars’a astronot göndermek istiyor.
NASA’nın Artemis ismini verdiği bu projede, SpaceX başta olmak üzere Avrupa Ajansı ve Japonya Uzay Ajansı üzere kurumlar yer alıyor.
NASA’nın Artemis projesi kapsamında birinci yapmak istediği şey, Ay’ın Güney Kutbu’na inmek olacak.
NASA, Artemis’i uzun vadede Ay‘da kalıcı yapılar için temel atmak, yerleşmek ve en sonunda Mars‘a insan göndermek için bir adım olarak görüyor.
Ay’a dönüş projesi olarak bilinen “Artemis Programı” üzere Ay’ın bilinmeyenlerini keşfetmeye ağırlaşacak uzay misyonlarıyla, 2024 uzay keşifleri ve araştırmaları açısından heyecan verici bir yıl olacak.
Peki 2024 yılında hangi misyonlar yapılacak? Gelin bu sorunun cevabına birlikte bakalım.
1. Artemis II
Programın birinci etabı “Artemis I”, Orion uzay aracının Ay yörüngesinde bir tipi tamamlayıp Pasifik Okyanusu’na muvaffakiyetle inmesiyle toplam 25 gün sürerek Aralık 2022’de sona erdi.
Orion uzay aracının birinci mürettebatlı misyonu “Artemis II” vazifesinde ise astronotların Ay’a iniş yapmadan Dünya’ya dönmesi planlanıyor.
4 astronotun 10 gün sürecek 10 bin 300 kilometrelik Ay seyahatini kapsayan misyon, Kasım 2024’te hayata geçecek.
Her şey planlandığı halde ilerlerse insanların birinci sefer Ay’ın güney kutbunu inceleyeceği programın son evresi “Artemis III” misyonunun da önü açılacak.
Öte yandan, yüzeydeki su buzu ve öbür beklenen kaynakları inceleyecek NASA’nın bir başka Ay projesi “VIPER”ın da bu yılın son aylarında Ay yüzeyine iniş yapmak üzere uzaya gönderilmesi öngörülüyor.
2. CLPS
“Artemis Programı” çerçevesinde yapılacak mürettebatlı seyahatlerin yanı sıra NASA, Ay’ın robotlar yardımıyla keşfi için de kapsamlı planlara sahip.
NASA, 2024’te ana gayelerinden biri Ay’daki kaynakları yakıt olarak kullanma imkanlarını araştırmak olan “Ticari Ay Yükü Hizmetleri (CLPS) Programı” kapsamında Ay’a 4 araç gönderecek.
3. SLIM
Japonya’nın Ay yüzeyine hassas iniş teknolojilerini test etmeyi hedefleyen “Ay’ı Araştırmak için Akıllı İniş Aracı (SLIM)”, JAXA ve NASA’nın galaksilerin suratını ve yapısını incelemek üzere başlattığı “X-Ray Görüntüleme ve Spektroskopi Misyonu” (XRISM) kapsamında Eylül 2023’te uzaya fırlatıldı.
Aralık 2023’te yörüngeye başarılı halde giren “SLIM”in Ay’a hakikat alçalışının 20 Ocak’ta başlaması bekleniyor.
Mitsubishi Electric üretimi 700 kilogram yükündeki iniş aracı, taşıdığı sonda vasıtasıyla Ay yüzeyinde hareket edebilecek.
Japonya’nın Ay’a ait elde edeceği bilgiler, “Artemis” programında kullanılacak.
4. Chang’e 6
“Çin Ay Keşif Programı” (CLEP) çerçevesinde 2030’a kadar tamamlanması planlanan insansız keşif misyonlarıyla Ay’ın karanlık yüzünden kaya ve toprak örnekleri toplamayı hedefleyen Çin Ulusal Uzay Yönetimi (CNSA), “Chang’e 6” keşif aracını mayısta uzaya göndermeyi planlıyor.
“Chang’e 6”, Fransa, İtalya, Pakistan ve Avrupa Uzay Ajansı (ESA) için ortalarında negatif iyon ve gaz detektörlerinin olduğu birtakım araştırma enstrümanlarını da Ay’a taşıyacak.
Öte yandan, keşif aracının Ay’ın uzak yüzüyle irtibatının sağlanması için geliştirilen “Çüeçiao-2 (Saksağan Köprüsü-2)” transfer uydusunun da 2024’ün birinci yarısında uzaya fırlatılması hedefleniyor.
Çin Beşerli Uzay Programı Ajansı (CMSA), “Chang’e” misyonlarına ek olarak Ay’a 2030’dan evvel astronot göndermeyi planlıyor.
