Ali Kemal ERDEM
Deprem Türkiye’nin bir gerçeği. Ülkenin büyük bir kısmı bu risk altında. İstanbul’un da içinde olduğu Marmara bölgesi bu riski taşıyan yerler ortasında. Küçük sarsıntılar İstanbul’u ve Marmara bölgesini bekleyen mümkün büyük zelzelesi hatırlatıyor.
En son 18 Aralık 2023 günü Yalova’ya bağlı Çınarcık açıklarında olan ve İstanbul’un bilhassa Anadolu yakası kıyılarındaki ilçelerde hissedilen 4.1 şiddetindeki sarsıntı tekrar kaygıya neden oldu.
Yerel seçimlerde de en kıymetli gündem unsurunun zelzeleye hazırlık olması bekleniyor.
Deprem riski bir müddetten beri İstanbul’da dokumacılık dalında kimi argümanların da lisanlandırılmasına neden oluyor.
Bu da sarsıntı riski nedeniyle dokumacılık fabrikalarının İstanbul dışına taşındığı ve yabancı firmaların bu risk nedeniyle siparişleri aksar diye Türkiye’ye uzun vadeli sipariş vermekten kaçındıkları…
Bu tezleri TİM (Türkiye İhracatçılar Meclisi) ve İHKİB (İstanbul Hazır Giysi ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği) Lideri Mustafa Gültepe’ye sorduk.
TEKSTİL YATIRIMLARI SON 10-12 YILDA İSTANBUL’DAN ÇOK ANADOLU’YA YAPILIYOR
Gültepe, zelzele riskinden ötürü dokumacılık fabrikalarının İstanbul’dan taşındığı savıyla alakalı olarak öncelikle sarsıntının Türkiye’nin bir gerçeği olduğunu ve coğrafyasının neredeyse tamamının bu riski taşıdığını hatırlattı ve şöyle devam etti:
“Hazır giysi ve dokumacılık yatırımları bilhassa son 10-12 yılda İstanbul’dan çok Anadolu’ya yapılıyor. Zira 2012’de başlayan bölgesel teşvik uygulamaları, bilhassa Güneydoğu ve Doğu Anadolu başta olmak üzere Anadolu’ya yatırım yapan firmalara kıymetli avantajlar sunuyor.”
“ÜRETİMİN ANADOLU’YA KAYMASINI DESTEKLİYORUZ”
Gültepe, İHKİB’in de ‘İstanbul’u moda merkezi Anadolu’yu üretim üssü yapma’ stratejisi kapsamında İstanbul’un daha çok Ar-Ge ve dizayna odaklanmasını, üretimin ise Anadolu’ya kaydırılmasını desteklediklerini kaydetti.
SİPARİŞLERDE DÜŞME VAR LAKİN NEDENİ ZELZELE DEĞİL
Gültepe’ye “Yabancı yatırımcıların İstanbul’daki zelzele riskinden ötürü buradaki üreticilere uzun vadeli siparişler vermediği ‘Sizin orada sarsıntı olursa işlerimiz aksar’ dedikleri argümanını tekrar hatırlattık.
Gültepe’ye soruya cevaben moda sanayisinde işin tabiatı gereği siparişlerin dönemlik olduğunu hatırlatıp, “Örneğin bugün aldığınız siparişi en geç 3-4 ay içinde teslim etmeniz gerekiyor” dedi.
“Uzun vadeli sipariş almak biçiminde olmasa da Avrupa ve ABD merkezli birçok global marka ile yıllara dayanan iş birliklerimiz var. Türkiye kaliteli üretimiyle, tasarım gücüyle, süratiyle ve Avrupa’ya coğrafik yakınlığı ile Asya’daki rakiplerinden ayrışıyor. Bütün bu avantajlarımıza karşın 2023’te siparişlerde bir azalma oldu. Lakin bu düşüş yabancı alıcıların zelzele hassasiyetinden değil en önemli iki nedenden kaynaklandı” diyen Gültepe, bunların nedenini şöyle açıkladı:
“TÜRKİYE’DE MALİYETLER RAKİPLERİNE NAZARAN YÜZDE 30-40 DAHA PAHALI”
“Birincisi en büyük pazarımız AB’de ve ABD’de iç talebin daralmasına bağlı olarak alıcılar siparişlerini azalttı. İkincisi ise yurt içindeki yüksek maliyetler rekabetçiliğimize ziyan verdi. Türkiye’de maliyetler rakip ülkelere nazaran yüzde 30-40 daha değerli olduğu için bilhassa pandemi devrinde gelen müşterilerin bir kısmı yine Asya ülkelerine döndü.”
patronlardunyasi.com
