1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü: Tarihçe ve Önemi
1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü, dünyanın dört bir yanında işçilerin birlik, dayanışma ve mücadele günü olarak kutlanmaktadır. Türkiye’de de 1 Mayıs günü resmi daireler ve kuruluşlar tatil edilirken, bu yıl kutlama çarşamba gününe denk gelmektedir.
İşçi Bayramı olan 1 Mayıs’ın tarihi, 1890’lı yıllara dayanmaktadır. Osmanlı Devleti sınırlarında ilk kez 1911’de Selanik’te kutlanmaya başlanan bu özel gün, İstanbul’da 1912 yılında kutlanmıştır. Ancak Birinci Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı dönemlerinde ara verilen kutlamalar, 1921 yılında tekrar yapılmıştır. Türkiye Sosyalist Fırkası’nın çağrısı üzerine İstanbul’da işçiler, mayısın birinci pazar gününü tatil ilan etmişlerdir.
Türkiye Cumhuriyeti’nin Sovyetler Birliği ile dostluk ilişkileri çerçevesinde, Ankara’da 1922 yılında işçi bayramı kutlanmıştır. Ancak resmi olarak ilk kez 1923 yılında işçi bayramı kutlamaları yapılmıştır. Darbeler ve olağanüstü koşullar nedeniyle zaman zaman yasaklanan 1 Mayıs kutlamaları, 1976 yılında DİSK’in Taksim’de düzenlediği programla geniş kitlelerce kutlanmıştır.
Ancak bir yıl sonra, 1977’de Taksim Meydanı’nda yapılan kutlamalarda yaşanan olaylar sonucunda 34 kişi hayatını kaybetmiştir. Bu tür olaylar nedeniyle kutlamalar zaman zaman sıkıntılı geçmiştir. Milli Güvenlik Konseyi tarafından 12 Eylül döneminde resmi tatil olmaktan çıkarılan 1 Mayıs, 28 yıl sonra Nisan 2009’da “Emek ve Dayanışma Günü” olarak tekrar resmi tatil ilan edilmiştir.
Bu kararın ardından Türk-İş, Türkiye Kamu-Sen, DİSK, Memur-Sen, Hak-İş ve KESK gibi sendikaların yanı sıra sivil toplum örgütleri ve siyasi partilerin katılımıyla kutlamalar yapılmıştır. Ancak Taksim Meydanı’nda kutlamalara izin verilmemesi nedeniyle bazı konfederasyonlar kutlamalarını Anadolu’daki şehirlere kaydırmıştır.
1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü, işçilerin hak ve taleplerini dile getirdikleri önemli bir gün olmakla birlikte, tarihsel bir öneme sahiptir. Her yıl dünya genelinde kutlanan bu özel gün, işçi sınıfının birlik ve dayanışmasını pekiştirerek mücadelelerine destek olmaktadır. Bu yıl da çarşamba gününe denk gelen 1 Mayıs, işçi ve emekçiler için anlamını koruyarak kutlanacaktır.
