Türkiye’nin kronikleşmiş sorunu bayan cinayetleri…
2023 bilgileri bir defa daha ortaya koydu ki, sorun çok derin ve tablo her yıl daha da ağırlaşıyor.
2023 yılında 315 işlendi. Neredeyse her gün bir bayan öldürüldü.
Toplum cezaları yetersiz buluyor
Toplum tarafından katillere verilen cezalar ise bazen yetersiz kalıyor bazen de cinayete kurban gidenlerin aileleri tarafından reaksiyonla karşılanıyor.
Özellikle kurban aileleri sorunun tahlili için caydırıcı cezalar olması gerektiğini düşünüyor.
Caydırıcı ceza: İdam
Caydırıcı ceza deyince ise akla gelen birinci sistem ‘idam’ cezası oluyor.
Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin, CNN TÜRK’e değerli açıklamalarda bulundu.
Kadın cinayetlerine değindi
Başsavcı Şahin’in gündeminde bayan cinayetlerinde verilen cezalar da vardı.
Şahin, bayan cinayetlerinde ilgili cezaların caydırıcı olmadığını söyledi.
“Hamile bayanı katledene idam cezası olmalı”
Şahin, “Hatta bana nazaran cürmü ispat edilenin cezası olmalı diye düşünüyorum. Birtakım kabahatlerde idam olmalı” dedi.
“İstanbul mukavelesi ile cinayetlerin ilgisi yok”
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Bekir Şahin açıklamalarında şunları kaydetti:
Verilen ceza en ağır ceza ağırlaştırılmış müebbet. Evvelden bunun karşılığı idamdı. Hata işlerken kimse ağırlaştırılmış müebbet var diye işlemiyor. İstanbul kontratı ile cinayetlerin ilgisi yok. Mukavele varken de işleniyor, yokken de işleniyor. Yeteri kadar cezası var.
“Ağırlaştırılmış müebbet caydırıcı olmuyor”
Hatta bana nazaran kabahati ispat edilenin idam cezası olmalı diye düşünüyorum. Kimi kabahatlerde idam olmalı. Gebe bayanı sayısız bıçak darbesi ile katleden bir beşere ağırlaştırılmış mahpus yerine, idam olmalı. Ağırlaştırılmış müebbet caydırıcı olmuyor.
Türkiye’de idam cezası
Türkiye’de 34 yıldır fiilen uygulanmayan ve 16 yıldır da hukuken bulunmayan idam cezası son dönemlerlerde sıkılıkla gündemdeki yerini koruyor.
Türkiye’de 1984 yılından bu yana fiilen, 2004 yılından bu yana da hukuken idam yasağı kaldırıldı.
3 Ağustos 2002 tarihinde periyodun DSP-MHP-ANAP koalisyon hükümeti “Savaş ve çok yakın savaş tehdidi hâllerinde işlenmiş kabahatler hariç” beyanıyla idam cezasını kaldırdı.
AK Parti hükümeti büsbütün kaldırdı
15 Ocak 2003 tarihinde ise periyodun yeni iktidarı AK Parti hükümeti, Avrupa İnsan Hakları Kontratı 6. Protokolü (barış halinde idam cezasının kaldırılması) imzaladı. 26 Haziran 2003 tarihinde de protokol TBMM tarafından onaylandı.
6. Protokol’de savaş ve yakın savaş tehlikesi vaktinde işlenmiş fiiller için vefat cezasının öngörülebileceği tabiri yer alıyordu. Bu tabir Avrupa Birliği 13. Protokol kabul edilerek kaldırıldı ve böylelikle idam cezası hiçbir şartta uygulanamaz unsuru benimsendi.
İdam bilançosu
Türkiye’de 1920 ile 1984 yılları ortasında 15’i bayan toplam 712 kişi idam edildi.