Et fiyatlarının artmasına neden olan hayvancılık bölümünde yaşanan yapısal sıkıntıların tespiti için harekete geçilirken Ulusal Et Kurulu de 2023 yılı kırmızı et dalı kıymetlendirme raporunu yayımladı. Raporda kırımızı et bölümüne ait çarpıcı tespitlere yer verildi. Üreticilerin önemli ziyan ettiği vurgulanan raporda tüketicinin değerli et tüketmesinin nedenleri de sıralandı.
MALİYET İSTİKRARI ALT ÜST OLDU
Ulusal Kırmızı Et Kurulu (UKON), raporunda 2023 yılında sığır eti fiyatlarında son beş yıl içerisinde görülmemiş bir artışın yaşandığına dikkat çekildi.
Küçükbaş ve büyükbaş hayvancılıkta üreticiler açısından kar maliyet istikrarının bozulduğu ve bu durumun büyük bir risk oluşturduğu vurgulandı.
Türkiye’nin kendi kendine yetebilir bir et üretimi için üretimde önemli bir aksiyon planına gereksinim duyulduğunun altı çizildi.
YALNIZCA 4 AY ÇIKARLI ÜRETİM YAPILDI
Raporda bu yıl kırmızı et dalının gündeminde fiyat dalgalanmalarının, kuzu etinin sığır eti yanında büyük oranda bedel kaybının ve besi gereci fiyatlarındaki artışın olduğu belirtildi. Büyükbaş hayvancılıkta da üreticinin son iki yıldır yalnızca 4 ayda çıkarlı bir üretim yaptığını başka 18 ayda kesim fiyatlarının daima maliyetin altında kaldığı ortaya konulurken, üreticiler açısından maliyet-kazanç istikrarının bir türlü sağlanamadığı vurgulandı. Raporda, karkas kesim fiyatları açısından yalnızca Nisan, Mayıs, Haziran ve Temmuz aylarında üreticinin çıkarlı bir üretim yaptığını onun dışında son iki yıldır kesim fiyatlarının besi maliyetinin altında kalarak üreticinin ziyan ettiği, sayılarla ortaya çıktı.
Maliyetlerin artışında her vakit en büyük hisseye sahip olan yemin, yerini besi malzemesine bıraktığı vurgulandı. Ayrıyeten Ziraat Bankası tarafından besicilere sağlanan kredi faiz oranlarının yükselmesi ve işletme başına verilen kredi limitinin düşük tutulması da üretim maliyetlerini artıran nedenler ortasında yer aldı.
YEM FİYATLARI ALDI BAŞINI GİTTİ
Yem fiyatlarındaki yüksekliğin nedenleri ortasında yem sanayicilerinin haksız fiyat belirlemesi yer alsa da sorunun temelinde gereğince kaliteli kaba yeme ulaşılamaması, hammadde fiyatlarının ve güç fiyatlarının daima yükselmesinin de önemli bir etken olduğu gerçeğinin göz arkası edilmemesi gerektiğine vurgu yapıldı.
Raporda üretim maliyetlerinin düşürülmesi noktasında Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) tarafından hayvan sahiplerine düşük fiyatlı arpa tahsisi uygulamasının yararlı olduğu, birebir desteklemenin mısırda da uygulanmasının gerektiği vurgulandı. Bunun yanında kaliteli kaba yem tedarikinde sağlanacak ilerlemeler kesif yeme olan gereksinimi azaltacağı tespit edildi. Lakin, meraların gereğince korunamadığının altı çizilerek yem bitkisi üretiminin artırılması stratejik ehemmiyete sahip olduğu vurgulandı.
