Müge TUNA
2023’ü başarılı bir TÜYİD tepesi ile uğurladık. Hem bu sene hem de önümüzdeki devirde gerek küresel gerekse Türkiye sermaye piyasalarında ve iş dünyasında hakim olması beklenen trendler üzerine görüş alışverişi yapıldı.
Oldukça verimli geçen tepede konuşmacıların ana sınırları ile üzerinde durdukları ve altını çizdiği mevzuları İşverenler Dünyası okurları ile paylaşmak isterim.
Şişecam Kurumsal İdare ve Ahenk Kısım Lideri Başkanı Başak Öge, 8 milyonun üzerine çıkan borsa yatırımcısı ile yabancı yatırımcıların Türkiye için cazip fırsatlar sunduğunu belirtti.
Başak Öge, yabancı yatırımcı ilgisi nedeniyle şirketlerin yabancı yatırımcı bağlantı takımlarının üstlendikleri kritik rolün ve sorumluluğun altını çizdi.
Başak Öge’nin bir öbür dikkat çektiği nokta ise, “Sürdürülebilirlik” oldu. Bu konun TÜYİD kapsamında dikkatle ele alındığını, sürdürebilirlik kriterlerine ahengin yalnızca şirketler bazında değil toplum nezdinde de farkındalık oluşturacak formda olmasının sürdürülebilir muvaffakiyetin gerekliliği olduğunu söz etti.
Sermaye Piyasası Heyeti Lider Yardımcısı Ali İhsan Güngör ise sermaye piyasalarına ait birtakım sayılar paylaştı.
2022’de 42 yeni halka arzda toplam 1 milyar doların üzerinde; 2023’de ise şu ana kadar gerçekleşen 50 şirket arzıyla ise yaklaşık $3,5 milyar fon girişi sağlandığını belirtti.
BİST’de 533 halka açık şirketin toplam piyasa bedeli olan 330 milyar dolar civarında büyüklüğün ise Türkiye ulusal gelirinin yaklaşık %35’ine denk geldiğinin altını çizerek; burada kıymetli bir potansiyel olduğunu söz etti.
Bu oranın OECD ülkelerinde %70’lerin üzerinde hatta kimi ülkelerde %100’e yakın olduğu göz önünde bulundurulduğunda, Türkiye’de hala sermaye piyasalarınnın derinleşmesine ve çok daha fazla şirketin halka arzlarla banka kredilerine alternatif kıymetli finansman kaynağı yaratabileceğine dikkat çekti.
Aynı vakitte yalnızca halka arzlar değil, şirket tahvil ihraçları ile da 2023’de 600 milyar TL’nin üzerinde şirketlerin kaynak temin ettiğini belirten Güngor; kurumsal fon idare büyüklüğünün de 1,4 trilyon TL’ye ulaşmış olmasının kıymetini vurguladı.
Zirvenin “CEO Gözüyle” Panelinde ise TÜYİD İdare Heyeti Lider Yardımcısı ve Koç Holding Yatırımcı Bağlantıları Koordinatörü Nursel İlgen’in moderatörlüğünde 5 kıymetli şirketin CEO’su bilhassa Türk sermaye piyasalarının bulunduğu noktadan daha da ileriye gitmesi için hem regülatörlerden beklenen dayanak ve düzenlemeleri ve hem de yerli, yabancı yatırımcıların bakış açılarını değerlendirmenin yanısıra; temsil ettikleri kesim trendlerini ve değişen trendler kapsamında şirket idarelerinde neleri ön planda tuttuklarını anlattılar.
Anadolu Efes CEO Sn. Can Çaka, faaliyet gösterdikleri kesim gereği tüketici trendlerindeki değişimi yakalıyor ve hatta trendleri belirlediklerini anlatarak; bilhassa pandemi periyoduyla yaşanan tüketim alışkanlıkları ve kanallarındaki değişiklikler ile tüketicilerin kendilerini ödüllendirdikleri, farklı hissettikleri marka bedellerinin ehemmiyetini vurguladı.
Şişecam CEO Görkem Elverici, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100 yılının 88 yılında varlığını devam ettirmiş olan çok değerli bir markanın kıymetlerinin sürdürülmesi yanında; tekrar kendi dallarında trend belirleyici olmak üzere tüketim tahlillerini çok dikkatli ve sıklıkla yaptıklarını, kalite, innovasyon, teknolojik atılımlar, ARGE, çalışan memnunluğu, bilhassa bayan çalışan ve yönetici kriterleri üzere konuları muvaffakiyet öykülerinin modülü olarak gördüğünü anlattı.
Trend’in bir paterni olduğunu belirten Elverici, yaşadığımız her ortamın “eşsiz, tek ve birinci kez” olduğu kabulünden yola çıkarak; talep ve tüketim tahlillerinin gelişmiş matematiksel ve ekonometrik yapay zeka dayanaklı modellerle yapıldığını, fakat sonuçların makinelerden çıkmasına rağmen sonuncu karar vericinin İNSAN olduğu gerçeğinin daima ön planda tutulduğunu vurguladı.
Ayrıca “yatırımcı ilişkileri” işlevinin kıymetine dikkat çekerek, yatırımcı görüşmeleri çıktılarının çok dikkatli tahlil edilerek, şirket idaresinin strateji belirlenmesinde çok yararlı girdiler olarak kullanıldığını vurguladı.
Yatırımcı alakalarının iki kıymetli işlevinin “şirket öyküsünün anlatılması” ve “hikayenin oluşturulması” olduğu kabulü ile; şirket stratejilerini belirlerken “yatırımcı buna ne der?” bakış açısının, çok kıymetli bir denetim noktası olduğunun da altı çizildi.
Garanti BBVA YK Üyesi & CEO Recep Baştuğ: Türkiye’nin en büyük üç özel bankasından biri olan Garanti BBVA’in 2020 öncesinde, BBVA yaptığı pay alımı ile Garanti Bankası’ndaki sahiplik hissesini %90’ın üzerine çıkartana kadar en büyük süreç hacminin gerçekleştiği ve tıpkı vakitte en yüksek yabancı yatırımcı hissesinin olduğu paylardan biri olduğunu tabir etti.
2020 itibariyle düşen halka açıklık oranı sonrasında, sermaye piyasalarında ve yatırımcı münasebetlerinde çok değerli bir değişimin yönetilmesi gerektiğini belirten Baştuğ, yatırımcı alakaları takımının adeta ince buz üstünde yürüyerek bu süreci çok başarılı yönettiklerinin altını çizdi.
Ayrıca yeniden 2020’ye kadar BİST şirketlerinde yabancı hissesinin %60-65 düzeylerindeyken, son vakitte %30’un altına düşmüşken tekrar yabancı hissesinin artmaya başladığı bu devirde; kalıcı ve istikrarli yatırımcının çekilmesinin çok kritik olduğunu belirtti. Bunu yaparken yerli yatırımcı profilinin de dikkatle tahlil edilmesi ve “finansal okur yazarlığın” artırılması için tüm paydaşların birlikte çalışması gerektiğine dikkat çekti.
Teknosa CEO Sitare Sezgin: Perakende bölümünde tüketici elektroniği materyallerinin satış ve pazarlamasında, tercih edilen Pazar yeri haline gelmek üzere ve yeniden pandemi sonrası değişen alışveriş alışkanlıklarını dikkatle tahlil ederken; satış kanallarnda oluşan çok büyük “veri havuzu”nun ayrıntılı ve matematiksel modellerle tahlil edilmesinin ön planda tutulduğunu anlattı.
E-ticaret kesiminde, güçlü bir dijital tecrübesi yaşatmak üzere yapay zeka ve bilgi analitiğini kullanırken; muvaffakiyetin yalnızca finansal metrik olarak değil, sürdürülebilirlik ve öngörülebilirlik boyutlarıyla da ölçüldüğünü tabir etti.
Sitare Sezgin sürdürülebilirlik kriterlerine ahenk, yalnızca trend yahut moda olduğu için değil; çok kapsamlı çerçevede şeffaflık, kurumsal idare, ESG, bayan, siber güvenlik, topluma yaratılan kıymet, inovasyon, dijitalizasyon, tedarik süreçleri dahil her türlü verimlilik artışı, çalışan memnunluğu üzere ögelere bağlı kalındığını açıkladı.
ÜNLÜ&Co YK Lideri & CEO Mahmut Ünlü: Şirketlere halka açılma süreçlerinde danışmanlık veren şirketlerinin kendisinin de halka açılmış olmasının ve bu tecrübesi kendi şirketlerinde deneyim ediyor olmanın, halka açıklık kriterlerinin aktif uygulamasında ve yatırımcı bağlantısı işlevlerinin geliştirilmesinde büyük yarar sağladığını söz etti.
Mahmut Ünlü’nün dikkat çektiği bir konu da ferdî yatırımcı yükselişinin aslında dünyada bir trend olduğu ve düzenleme, işleyiş, denetimlerin bu yeni trendin farkındalığıyla yerine getirilmesi gerektiği. Ayrıyeten Türkiye’ye gelen yabancı sermaye meblağının 2010-23 yılları ortalaması alındığında, bunun yıllık $11-12 milyar mertebesinde oluştuğunu görmekle birlikte; yıllar itibariyle bu fiyatın kompozisyonun değiştiğini belirten Sn. Ünlü, sermaye piyasalarına görece az giriş olduğu yıllarda gayrimenkul yatırımlarının oranının artışta olduğunu açıkladı.
patronlardunyasi.com
