Politis, Kombos ile yaptığı söyleşiyi “Türkiye İle Doğal Gazı Görüşmeye Hazırız” başlığıyla manşetten, “Kıbrıs Probleminde Uzlaşılmış Çerçeveden Caymamız İntihar Olur” balığıyla iç sayfalarından geniş formda aktardı.
BM Genel Sekreteri’nin eski Küba Dışişleri Bakanı Maria Angela Holguin Cuellar’ı şahsî temsilcisi atamasını, Kıbrıs problemiyle ilgilenmek üzere uzun ortadan sonra yapılan birinci atama olması nedeniyle “önemli” bulduklarını kaydeden Kombos, “Artık, metodolojisini ve çalışma formunu görmek için adaya gelişini bekliyoruz. Bütün âlâ niyetimizle, çıkmazı kırmak için kendisiyle birlikte çalışmak niyetindeyiz” tabirini kullandı.
Kıbrıs Postası’nın haberine nazaran, Rum tarafının tavrının, müzakerelere Crans Montana’da koptuğu yerden yine iki bölgeli, iki toplumlu, siyasi eşitliği olan federasyon tabanında tekrar başlamak olduğunu hatırlatan gazetenin “Nerede kaldık?” sorusuna karşılık kelamlarına “Bizim için referans noktası, özlü biçimde müzakerelere geri dönülmesi gerektiğidir” diyerek başlayan Kombos şunları ekledi:
“Bizim için referans noktası, BM Güvenlik Kurulu kararlarında tanım edildiği üzere tescilli tahlil çerçevesidir. Müzakerelerin tekrar başlayacağı nokta, Crans Montana’da son geceki yemekte kalınan noktadır. Uzun bir müzakere sürecinin sonucudur. Müzakerelerin, özde o vakit noktasında duran bir kazanımı vardır ve biz ipleri o noktadan ele almak istiyoruz.”
Kombos, Guterres Çerçevesi’nin, müzakere kazanımı mı olduğu sorusuna “Crans Montana’da yapılan müzakerelerin çok kıymetli bir ögesidir. Oradaki son günlerin görüşme konusu çerçeve olduğunu kimse yadsıyamaz” karşılığını verdi. Kombos, Rum tarafının Guterres Çerçevesi’ni kabul edip etmediği sorulduğunda ise şunları söyledi:
“Çerçeve, sunulduğu formuyla iki taraf ortasında ortak hissede olarak kabul edilmedi. Birtakım noktalar var ki bunlarla ilgili bir müzakere başladı lakin istediğimiz derecede ilerlemedi. Teklifler de sunduk. Bu nedenle tartışmaların Crans Montana’da bıraktığımız yerden başlaması gerektiğini düşünüyoruz. Çerçevenin uygunlaştırılması, özlü müzakere gerektirir. Maalesef o noktada değiliz. Özlü müzakereye vardığımızda ne görüşeceğimizle ilgili bir görüşme sürecine giriyoruz. Keşke o özlü müzakere noktasına varsak ve bütün bu problemlere baksak.”
Kombos, Kıbrıs Türk tarafının Guterres Çerçevesi’ne dair bir stratejik muahede imzalamak istediği fakat Rum tarafının bunu reddettiği hatırlatıldığında, “Böyle bir tartışmaya girmek istemiyorum. Bugünkü olgular birebir değil. Şu anda maalesef önümüzde bulunmayan şeylerle ilgili iç tartışma yapmak yerine öteki tarafta muhatabın kim olduğu, ortadan neler geçtiği, kuralların ne olduğu dikkate alınmalı. Keşke bu tartışmayı yapmamıza imkan tanıyacak kurallara ulaşsak. Bu koşullara, müzakerelerin tekrar başlamasıyla ulaşırız. Amaç de tahlile varmak için özlü içerikli müzakerelere geri dönmek” dedi.
“Türk ve Kıbrıs Türk tarafından duyduklarımız, bizim içerisinde hareket etmekte kararlı olduğumuz tahlil çerçevesinin büsbütün dışındadır” diyen Konstantinos Kombos, “Biz Güvenlik Kurulu kararlarıyla belirlenen tahlil çerçevesinin dışında hareket edemeyiz” dedi.
“ÇERÇEVE DIŞINDA RASTGELE BİR GÖRÜŞME BİZİM TARAF İÇİN İNTİHAR OLUR”
Gazetenin Kıbrıs Türk tarafı iki devlet tahlilinde ısrar ederken, Rum tarafının da iki bölgeli iki toplumlu federasyon yerinden caymasının mümkün olup olmadığı sorulan Kombos, “BM aracılığıyla belirlenen memleketler arası meşruiyete ve tahlil çerçevesine bağlıyız. Çerçeve dışında rastgele bir görüşme bizim taraf için intihar olur. Bu nedenle bu türlü bir şeye istek gösteremeyiz. Her ne görüşme olacaksa iki bölgeli iki toplumlu, siyasi eşitliği olan federasyon tabanında olmalı” karşılığını verdi.
Kombos’a Dışişleri Bakanı olarak milletlerarası seviyede Kıbrıs meselesiyle ilgili görüşmelerinde Rum tarafına karşı itibarsızlık problemiyle karşılaşıp karşılaşmadığı da soruldu. Kombos, bunun içeride (Rum tarafında) derinlemesine görüşülen bir bahis olduğunu belirterek “Çabamız bizim tarafın prestiji ve niyetleriyle ilgili kuşku olmaması istikametindeydi ve yaptığım görüşmelerde bu türlü bir problemle karşılaşmadım” dedi. “Kıbrıs sıkıntısının tahlili için müzakereleri başlatma uğraşında bizim tarafın samimiyetinden kuşku duyulabileceğini düşünmüyorum” diyen Kombos, özetle şöyle devam etti:
“Bizim istediğimiz, durumu oluşturan çeşitli hadiselerin objektif kaydedilmesidir. Biz içerikte olguların, alanda formlandığı üzere yansıtılmasını istiyoruz.. Genel sekreter raporlarında, bizim kaydettiklerimizden farklı olabilecek birçok nota saptanabilir ve bu yeni bir şey değil. Sorunun tahlil uğraşının aciliyetinin sebeplerinden biri de budur.”
“KIBRISLI TÜRKLERE YÖNELİK TEDBİRLERİN İLANI İÇİN, BUNA İMKAN TANIYACAK ORTAMIN YARATILMASI GEREK
Rum İdaresi Lideri Nikos Hristodulidis’in uzun müddettir kelamını ettiği, Kıbrıslı Türklere yönelik tek taraflı tedbirler sorulduğunda, bunlara ait teknik seviyedeki çalışmaların tamamlandığını ve tedbirlerin hazır olduğunu söyleyen Kombos, “Mesele vakittir. O da alandaki gelişmelere bağlı. Süreç Pile ve Ay. Demet’teki olaylardan etkileniyor. Karşı taraf tıpkı periyotta ortamı dinamitlerken, onlara yönelik uygun niyet hareketlerinde bulunabilir miyiz?” dedi.
Önlemlerden kimilerini söylemesi istendiğinde “Başkan açıklamadan atıfta bulunmam yanlışsız olmaz. Tedbirler paketi, uygulanabileceği vakit açıklanacak” yanıtını veren Kombos, “Ön kural Kıbrıs Türk tarafının tonu düşürmesi mi?” sorusuna ise “Karşılık şu olmazsa bu olamaz mantığında bir ön kural problemi değil. Tedbirlerin ilan edilmesine imkan tanıyacak ortamın yaratılması gerek” sözünü kullandı.
Kombos, “Önlemler, müzakerelerin yine başlaması tarafında yardımcı olmayacak mı?” sorusuna ise “Hedefimiz tam da bu” dedi. Tarafların tezlerinin birbirine taban tabana zıt olması nedeniyle “uygun zamanın” nasıl ortaya çıkacağı sorusuna karşılık Kombos şunları söyledi:
“Uygun vakit, müzakere sürecindeki gelişmelerle öteki tarafın sahayı ve müzakereleri yine başlatma gayretlerini dinamitleyecek hareketlerde bulunulmasına bağlı.. Tavırlarını değiştirmeleri ön şart değil lakin tedbirler boşa ilan edilemez”
“KIBRISLI TÜRK AVUKATIN İTALYA’DA TUTUKLANMASINI BİZ İSTEDİK”
Rum Dışişleri Bakanı Konstantinos Kombos, KKTC’deki eski Rum malı satışları ve bunu önlemeye yönelik çalışmaların sorulması üzerine, “Bu hususta birçok çalışma yaptık. Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Kıbrıs Rum mallarının ihlal, yasadışı satışı ya da gaspı kelam konusu olduğunda bunu engelleyecek ya da cezalandıracak enstrümanlara sahip olduğunu düşünüyorum” dedi.
Kombos, bahsin çok önemli uğraştıkları bahislerden biri olduğunu fakat bunun, var olan tedbir teklif paketinin tamamını uygulamaya hazır olmadan evvel kamuoyu önünde tartışılabilecek bir sıkıntı olmadığını söyledi.
Rum bakan, tedbirlerin uygulama mı yoksa siyasi mi olduğu sorusuna “pratik”, cinsleriyle ilgili soruya ise “hem siyasi hem hukuki” karşılığını verdi.
Kombos, İtalya’da tutuklanan Kıbrıslı Türk avukat Akan Kürşat konusunda bir yenilik olup olmadığı sorusuna “Roma’da tutuklandığı anda derhal bilgilendirildik. Hususun birinci andan beri takipçisiyiz.. İtalya’daki sürecin tamamlanmasını bekliyoruz. İstenilen, Kıbrıs Cumhuriyeti tarafından çıkartılan ve Kıbrıs’a iadesi ile ilgili bir tutuklama buyruğunun icrasıdır ve artık isimli niteliktedir” karşılığını verdi.
“ÇOK SAYIDA MÜDAHİL OLAN VAR”
Konstantinos Kombos, önünde misal formda öbür Kıbrıslı Türk avukat isimleri olup olmadığı sorulduğunda ise “Kıbrıs Rum malı alım-satımları dikey bir artış olması nedeniyle çok sayıda da müdahil olan var” karşılığını verdi.Kombos, şöyle devam etti:
“Bu, haklı olarak hükümetin de, halkın da ilgilendiği bir husus. Değerli bir sayı var lakin hepsi birebir biçimde göğüslenebilecek üzere değil. Oluşturduğumuz tekliflerle en âlâ biçimde göğüslemeye yahut en azından bu cins süreçlere karışanlar ortasında tasa yaratacak kuralları oluşturmaya çalışıyoruz. Bu yeni bir fenomen değil fakat devletin harekete geçmesini gerektirecek noktayı aşmış durumdadır. İmkanlarımız çerçevesinde bir plan hazırladık, uygulamaya koyacağız.”
Türk-Yunan bağlantılarında ilerleme gayreti görüldüğünü ve bunu Kıbrıs problemine olumlu tesirleri olabilecek bir gelişme olarak gördüklerini söyleyen Kombos “Türk-Yunan diyaloğunun sonuçlarını ve öteki tarafın Kıbrıs problemindeki tutumunu nasıl etkileyeceğini görmeyi bekliyoruz. Şu ana kadar rastgele bir tesir olmadı” dedi.
“GÖRÜŞECEK TARAFLARIN KİMLER OLDUĞU AÇIKÇA İZAH EDİLSE YETERLİ OLURDU”
Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın, İsrail ile Lübnan’ın benimsediği modeldeki üzere “Kıbrıs sorunu çözülmeden evvel güç konusunun görüşülebileceği” açıklaması hatırlatılarak, Kıbrıs sorunu çözülmeden Türkiye ile güç konusunda rastgele bir görüşme ve mutabakat yapılıp yapılamayacağı sorulan Kombos, “Görüşecek tarafların kimler olduğu (Türk tarafınca) açıkça izah edilse yeterli olurdu” dedi.
Lübnan-İsrail mutabakatında müzakerelere iki devletin katıldığına işaret eden Kombos, şunları ekledi:
“Dolayısıyla, bir mutabakatta Kıbrıs Cumhuriyeti ve yasadışı ayrılıkçı varlık olamaz. Teklif Kıbrıs Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti ortasında bir mutabakatla ilgiliyse biz milletlerarası hukuk tabanında her türlü görüşmeye hazırız. Bu yerde. Kıbrıs Cumhuriyeti’ni değersizleştirecek bir yerde değil. Kıbrıs’taki iki taraf ve Türkiye ortasında bir mutabakat yapılması, denklemde Kıbrıs Cumhuriyeti olmayacağı için kelam konusu değil”
patronlardunyasi.com