İsrail-Hamas savaşına bağlı olarak Kızıldeniz’de İran takviyeli Husiler, Aralık ayı başından bu yana Süveyş Kanalı’ndan geçen birtakım gemilere akın düzenliyor. Gemiler rotalarını Ümit Burnu’na çevirirken, uzayan uzaklık Türkiye’nin dış ticaretine de balta vurmaya başladı. İthalat yüklerinden sonra ihracat siparişler de soruna girdi.
“KRİZ UZARSA, TEDARİK TÜRKİYE’YE KAYABİLİR”
Ekonomi Gazetesi’nden Aysel Yücel’in haberine nazaran, nakliyat maliyetleri 3-4 kat arttı. Yetkili isimler bilhassa raf eserleri kısa olan eserlerin gönderiminin bu nedenlerle askıya alındığını lisana getiriyor. Bölüm temsilcileri ise Kızıldeniz’deki krizin uzaması durumunda pandemide olduğu üzere Türkiye için fırsatlar yaratabileceğini tabir ediyor.
BAKLİYATA ARTIRIM OLARAK
İstanbul Tüccarlar Kulübü Derneği İdare Heyeti Lideri İlker Önel durumun Türkiye üzerindeki tesirlerini şu sözlerle anlattı:
“Özellikle hammadde kullanan işletmeler bu mevzuda dert yaşıyor. İşlenmemiş besinlerin ithalatında eza var. Çeşitli bakliyat eserlerinde şubat-mart yüklemeleri yurt dışındaki firmalar fiyat oluşturamıyor. Bu nedenle ithalat yükünde de askıya alınma kelam konusu. Navlunun yükselmesi yeni yılda emtia fiyatlarındaki artışla birleşince piyasada önemli bir boşluk oluşacağını görüyoruz. Susam ve kimi bakliyat eserlerinde iç piyasada fiyat artışı gündeme geldi. Mesela susam fiyatı ton başına 1700 dolar bandından 1850 dolar bandına kadar çıktı. Bu pirinç üzere kimi paketli eserlerin fiyatına da yansıdı. Buradaki temel sorun yurt dışındaki satıcının fiyat vermemesinden kaynaklanıyor. Bu durum uzarsa iç piyasada enflasyon daha da artacak.”
OTOMOBİL TESLİMATLARINA RÖTAR
Uzakdoğulu otomotiv devi Honda’nın Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Bülent Kılıçer, Kızıldeniz’deki gelişmelerin ithal arabaların teslimatında gecikmelere neden olacağını belirterek, “Gemi seferlerinin rotayı değiştirmesi nedeniyle sefer mühletleri 20-25 gün ortasında uzadı. Bu gecikmenin fiyatlara tesiri olmaz fakat teslimatlar bir ölçü gecikir” dedi.
UZAKDOĞULU ARMATÖRLERDEN TÜRK FİRMALARA “KAMİKAZE” TEKLİFİ
Uzakdoğu-Avrupa çizgisinde konteyner navlununun katlanarak artması, Çinli armatörleri hareke geçirdi. Birtakım Uzakdoğulu armatörler 3-5 bin TEU’luk gemilerle Doğu Akdeniz ve Türkiye limanlarına charter sefer koymaya hazırlanıyor. Türk firmalara da mail atan bu şirketler, Maersk, CMA CGM üzere armatörlerin 5.500 dolara taşıdığı malı, Uzakdoğu’dan Türkiye’ye 4 bin doların altında taşımayı teklif ediyor. Bu armatörlerin, Husilerin ataklarına karşın Kızıldeniz’den geçerek adeta “Kamikaze” olmaya soyunduğu tabir ediliyor. Lakin talep nedeniyle Uzakdoğu-Türkiye sınırında navlunun düşmesi beklendiği için bu firmaların geri adım atabileceği öngörülüyor.
