Otomotiv Sektöründe Şok Rakamlar! İhracat Artışı, Üretimde Düşüş! Neler Oluyor?
2025 yılının başları otomotiv sanayisi için dikkat çekici verilerle dolu. Otomotiv Sanayii Derneği’nin (OSD) yayımladığı rapora göre, 2025’in ilk beş ayında otomotiv ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre %5 artarak 440 bin 221 adede ulaştı. Ancak, bu artışın gölgesinde üretim rakamlarının düşmesi sektörde kaygı yaratıyor.
Otomotiv Üretiminde Düşüş: Nedenleri Ne?
Yılın ilk beş ayında toplam otomotiv üretimi geçen yılın aynı dönemine göre %1,4 azalarak 598 bin 495 adet olarak gerçekleşti. Özellikle otomobil üretimindeki %4,3’lük gerileme dikkat çekici. Traktör üretimiyle birlikte toplam üretim 612 bin 238 adede geriledi. Ticari araç grubunda ise karmaşık bir tablo söz konusu: üretim, geçen yılın aynı dönemine göre %4 artarken, hafif ticari araç grubunda %7’lik bir artış gözlemlendi. Ancak ağır ticari araç grubunda %19’luk bir düşüş yaşandı.
Bu veriler ışığında, otomotiv sanayisinin kapasite kullanım oranı %68 seviyesinde kalırken, hafif araçlarda (otomobil + hafif ticari araç) bu oran %69, kamyon grubunda %53, otobüs-midibüs grubunda %62 ve traktörlerde ise %44’e düştü. Bu rakamlar, sektördeki bazı zorlukları ve belirsizlikleri gözler önüne seriyor.
İhracatta Artış, Ama Hangi Araçlar Daha Çok Satılıyor?
Yılın ilk beş ayında otomotiv ihracatı adet bazında %5 artış göstererek 440 bin 221 adede ulaştı. Ancak, ticari araç ihracatındaki %26’lık artış, otomobil ihracatındaki %6’lık düşüşle birlikte gelişti. Traktör ihracatında ise %41’lik bir azalma yaşandı ve sadece 4 bin 298 adet traktör ihraç edildi. Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin verilerine göre, otomotiv sanayi ihracatı 2025’in ilk beş ayında %17 artarak sektörel ihracat sıralamasında ilk sıradaki yerini korudu.
Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği’nin verilerine göre, otomotiv ihracatı 2024’in aynı dönemine göre %8 artarak 16,4 milyar dolar seviyesine ulaştı. Bu rakam, dolar bazında ana sanayi ihracatının %10, tedarik sanayi ihracatının ise %6 arttığını gösteriyor. Ancak bu olumlu durum, otomobil üretimindeki gerileme ile dengeleniyor gibi görünüyor.
İç Pazar Yükselişte: Yerli Araçlar Ne Kadar Tercih Ediliyor?
İç pazarda, 2025’in ilk beş ayında toplam pazar geçen yılın aynı dönemine göre %3 artarak 506 bin 592 adet seviyesine ulaştı. Otomobil pazarı da %5 artış göstererek 394 bin 327 adede yükseldi. Ancak, ticari araç pazarında ise genel bir gerileme yaşandığı dikkat çekiyor: toplam ticari araç pazarı %4, ağır ticari araç pazarı %13 ve hafif ticari araç pazarı %2 oranında düştü.
Özellikle iç piyasada yerli araç payı otomobilde %31, hafif ticari araçta %20 ve ağır ticari araçlarda %63 seviyesinde kaldı. Bu veriler, yerli üretimin önemini ve tüketici tercihlerinin yönünü ortaya koyuyor.
Sonuç olarak, otomotiv sanayisinde hem ihracatta artış yaşanırken hem de üretim rakamlarının düşmesi, sektördeki belirsizlikleri ve zorlukları gözler önüne seriyor. Üretim, ihracat ve iç pazar dinamiklerinin dikkatle takip edilmesi, gelecekteki gelişmeleri belirleyecektir.