Orman Yangınları Üzerine Korkutan Veriler
Türkiye’de orman yangınları ile mücadele her geçen yıl daha kritik bir hal alıyor. Orman Genel Müdürlüğü’nün açıkladığı son verilere göre, 2022 yılının ilk altı ayında 927 orman yangını yaşanırken, bu yıl aynı dönemde bu rakam 778’e düştü. Ancak, bu istatistikler yanıltıcı olmamalı; zira yanan orman alanı da önemli ölçüde azaldı. Geçen yıl 2.194 hektar alanın yandığı bu süreçte, bu yıl 687 hektar alanın yangınlardan etkilendiği belirtiliyor. Bu, yangın sayısında yüzde 16’lık bir düşüşü ve etkilenen alan miktarının yüzde 69 azaldığını gösteriyor.
Yaz Dönemindeki Yangınlar ve Etkileri
Yaz döneminin başlangıcını takip eden 1-16 Haziran tarihleri arasında Türkiye genelinde 203 orman yangını kayıtlara geçti. Bu yangınlar, toplamda 385 hektar ormanlık alanı etkiledi. Geçen yılın aynı döneminde ise 311 yangın meydana gelmişti ve bu yangınlar 1.773 hektar alanı tehdit etmişti. Yangın sayısındaki bu düşüş, uzmanlar tarafından dikkatle takip ediliyor.
Hava Koşulları Yangınların Belirleyici Unsuru
Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Uzaktan Algılama Uzmanı Prof. Dr. Şermin Tağıl, yangınların ortaya çıkmasında ve büyümesinde hava koşullarının kritik bir rol oynadığını vurguladı. Özellikle 30 derece üzerindeki sıcaklıklar, yüzde 20’nin altına düşen nem oranları ve uzun süren kurak dönemler, yangın olasılığını artıran başlıca etkenler arasında yer alıyor. Ayrıca, 11 günden fazla süren yağışsız dönemler de bu durumu daha da kötüleştiriyor.
Rüzgarın Rolü ve Avrupa’daki Yangın Durumu
Prof. Dr. Tağıl, Türkiye’nin farklı bölgelerinde etkili olan rüzgar türlerinin yangınların seyrini doğrudan etkilediğini belirtti. Karadeniz’de lodos, Akdeniz’de poyraz ve Ege’de hem lodos hem de poyraz rüzgarlarının, yangının büyümesine zemin hazırladığını ifade etti. Ayrıca, Avrupa’da bu yıl içinde yaklaşık 176 bin hektar ormanlık alanın yangınlarla tahrip olduğunu ve bu miktarın son 19 yılın ortalamasının üç katına çıktığını vurguladı. Şu ana kadar Avrupa genelinde kaydedilen 955 büyük yangın, bu durumu gözler önüne seriyor.
Son Dönemdeki Yangın Tehlikesi
Özellikle 17-23 Haziran tarihleri arasında Doğu Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde çok yüksek yangın tehlikesi bulunuyor. Tağıl, bu bölgelerdeki kuraklık ve düşük nem koşullarının, en küçük bir kıvılcımın bile büyük çaplı yangınlara dönüşmesine neden olabileceğini belirtti. Özellikle yangına yüksek derecede duyarlı kızılçam ormanlarının yaygın olduğu Ege ve Akdeniz kıyılarında risk daha da büyüyor. Haziran’ın ikinci yarısında ve Temmuz ayında mevsim normallerinin üzerindeki sıcaklıkların Türkiye genelinde etkili olması bekleniyor.
Alarm Seviyesi Yükseliyor
Prof. Dr. Tağıl, Türkiye’de orman yangınları açısından alarm seviyesinin yükseldiği uyarısında bulunarak, “Yangın sayısı Avrupa kadar yüksek olmasa da sıcaklıkların artması, nemin azalması ve kuraklığın sürmesi halinde risk seviyesi hızla yükselebilir” dedi. Yangın tehlike haritaları ve sezonluk tahminler, 2025’in yoğun ve zorlu bir yangın sezonu olacağını gösteriyor. İklim değişikliği, uzayan sıcak sezonlar, kontrolü zorlaşan kırsal alanlar ve ormanlara yakın yeni yerleşimler, yangınların daha hızlı yayılmasına ve etkilerinin büyümesine neden olan yapısal sorunlar arasında yer alıyor.
