kıtasından 1986 yılında kopan ve neredeyse İstanbul kadar büyük olan A23a ismindeki buz dağı, şu anda bilinen en büyük buz kütlesi olarak biliniyor.
Dört bin kilometrekare büyüklüğündeki A23a, koptuktan kısa bir mühlet sonra Antarktika’nın en kuzeyindeki Weddll Denizi’nde karaya oturmuş ve böylelikle bir buz adasına dönüşmüştü.
Bilim insanları geçtiğimiz yıllarda buz modülünde hareket sinyalleri tespit etmişti. Ortaya çıkartılan son bilgilere nazaran A23a, Antarktika’nın dışına yanlışsız yine harekete başlamıştı.
Dev buz modülü görüntülendi
Britanya Antarktika Araştırması (BAS) tarafından çekilen yeni görüntü, mega buzulun okyanusta süzüldüğünü gösteriyor.
Bilim insanı Dr. Andrew Meijers, “Buz dağının Weddell Denizi’nden çıkış rotasının, planladığımız rotanın tam karşısına denk gelmesi ve bu fırsattan yararlanacak gerçek grubun gemide olması inanılmaz bir baht.” dedi.
A23a isimli devasa buz kütlesi, birinci olarak 1986 yılında Filchner Buz Sahanlığı’ndan doğmuş olsa da geçen haftaya kadar deniz yatağında karaya oturmuş haldeydi.
24 Kasım’da dev buzul özgür kaldı ve Weddell Denizi bölgesinden Güney Okyanusu’na hakikat ilerlemeye başladı.
Bu, onu Güney Georgia’nın Antarktika altı adasına yanlışsız ortak bir buz dağı yörüngesine yerleştiriyor.
Araştırmacılar bunu sinemaya almanın yanı sıra buz dağından örnekler de aldılar. Takım, bu örneklerin, iklim değişikliğinin Güney Okyanusu’nu ve orada yaşayan organizmaları nasıl etkilediğini anlamamıza yardımcı olacağını umuyorlar.
400 metre kalınlığında
Uzun bir müddet hareketsiz kalan A23a’nın kalınlığı 400 metreye kadar ulaşıyor. Kopan buz modülü o denli büyüktü ki Sovyetler Birliği’nin Druzhnaya 1 araştırma üssü, kopan kesimin üzerinde kalmıştı.
Bilim beşerlerine nazaran ortadan geçen 37 yıllık müddette A23a’nın kütlesinde azalma meydana geldi.
Böylece devasa buz modülü hafifleyerek suyun yüzeyinde hareket edebilecek kadar küçüldü.
Şu anda Antartika Yarımadası’nın kuzey ucunda olan A23a, ayda 25 kilometre süratle Atlantik Okyanusu’nun güneyine yanlışsız sürükleniyor.
Dev buz dağının bir mühlet sonra Weddell Denizi’nin de sonunu oluşturan Antarktik Kutup Etrafı Akıntısı’na kapılacağı ve Antarktika etrafında kalacağı kestirim ediliyor.
Canlılar tehlikede
A23a nihayetinde eriyip gidecek. Yeniden de bilim insanları bunu ne kadar süreceğini varsayım edemiyor.
Başka bir risk ise dev buz dağının Antarktika Yarımadası’nın ucuna yakın bir noktada olan Güney Georgia Adası’na çarpması durumunda ortaya çıkabilir.
Güney Georgia ve Güney Sandwich adaları milyonlarca fok balığı ve penguen başta olmak üzere birçok canlının üreme noktası.
Eğer A23a sürüklenişi sırasında bu adalara takılırsa üremek için bölgeye giden hayvanların rotası karışabilir ve yeni doğan yavruların beslenmesi zora girebilir.
