6 Şubat’ta Kahramanmaraş’ta meydana gelen iki büyük zelzelenin yaraları şimdi sarılmadan, Türkiye’de yeni zelzeleler için korkutan ihtarlar gelmeye devam ediyor.
Prof. Dr. Naci Görür, halihazırda dünyanın en faal fay çizgilerinden birine sahip olduğumuzu belirterek, Tunceli ve Bingöl bölgesinde her an sarsıntı meydana gelebileceğine dikkat çekti.
Periyodik aralıklarla zelzele üreten fayların, yakın vakitte yine 7.4 büyüklüğünün üzerinde bir sarsıntıya yol açabileceğini hatırlatan Görür, “Geceleri uyuyamıyorum” sözlerini kullanarak zelzele ihtimalinin yüksekliğine dikkat çekti ve şu tabirleri kullandı:
“Sırf Tunceli halkına buranın depremselliğini anlatmak ve orayı yönetenlere neler yapmak gerektiğini söylemek, insanlarımızın can güvenliğinin bir ölçüde sağlanmasını istemek. İnsanlarımızı zelzele bakımından bilgilendirmek, zelzele kültürü kazanmalarını sağlamak için ben bu yaşımda mümkün olduğunca birçok yeri gezip, halkın ve yöneticilerin isteğiyle gidip anlatıyorum.
Gittik Tunceli’ye. Resmi kanaldan bizimle hiç ilgilenilmedi. Hatta konferans vereceğimiz salon dahi bize sunulmadı ve caddede yaptık lakin halkın ilgisi fazlaydı. Artık bu bölge, hakikaten benim düşlerimi kaçırıyor. Düşündüğüm vakit birinci aklıma gelen orası oluyor.
“DÜNYANIN EN FAAL FAY SINIRLARINDAN BİRİ”
Bingöl Karlıova’dan itibaren Kuzey Anadolu Fay Çizgisi geliyor ve 1600 km boyunca uzanan, dünyanın en etkin fay çizgilerinden biri. Zati bizim ülkemizde büyük zelzeleler ne vakit olmuşsa daima bu fay çizgisinde meydana gelmiştir.
Bu Karlıova’dan başlayıp Hatay’a gelen ve son 6 Şubat tarihli Kahramanmaraş sarsıntılarını üreten Doğu Anadolu Fay Sınırı var. Bu ikisinin kesiştiği yer Bingöl’ün Karlıova bölgesi. Tunceli ise bu iki fay sınırının tam ortasında kalıyor.
Erzincan ve Bingöl Karlıova ortasında kalan ve bizlerin Yedisu Fayı ismini verdiğimiz bir çizgi ve burası uzun vakittir sarsıntı üretmemiştir. Çok büyük bir gerilim biriktirmektedir. En son zelzele burada 1784 yılında meydana geliyor ve bu fay yaklaşık 250 senede bir sarsıntı üretiyor.
“BURADA ZELZELE OLURSA EN AZ 7.4 BÜYÜKLÜĞÜNDE OLACAK”
Bu da demek oluyor ki bugünlerde çok büyük bir sarsıntı tehlikesi var. Bütün yer bilimciler burada zelzele bekliyorlar. Milletlerarası literatür de dahil olmak üzere bu türlü bir beklenti var. Düşünün ki Erzincan ve Karlıova ortasındaki kısım kırılacak. 1939 ve 1982 zelzelelerinin de gerilim yüklediği fakat buna karşın kırılmayan bir fay.
En az 7.4 büyüklüğünde bir zelzele bekleniyor burada. İkincisi ise Tunceli’de bir Ovacık Fay’ı bulunuyor ve son zelzelelerin akabinde büyük bir gerilim yüklenmiş olabilir. Bu yavaş bir fay, gerilimi çok yavaş biriktiriyor ve birkaç bin yılda bir defa 7’nin üzerinde sarsıntı üretiyor. Lakin en son meydana gelen büyük zelzelesi bilmiyoruz buradan ama üzerinden çok vakit geçmiş.
“EN TEHLİKELİ KENT TUNCELİ”
Üçüncüsü ise Nazımiye Fay’ı. Tunceli’yi çepeçevre sarıyor. Ne vakit sarsıntı üreteceğini bilmiyoruz zira çalışılmamış. Bu nedenle Karlıova ve Bingöl ortasındaki kesim çok korktuğumuz bir bölge. Son sarsıntıların akabinde burası gerilim biriktirmiş olabilir ve çok tehlikeli durumda.
Tunceli bu tehlikeli fayların ortasında duruyor. Yer bilimciler olarak bizler, bu ülkenin evlatları olarak halkımızı ve devletimizi, mahallî idarelerimizi uyarmak mecburiyetimizdeyiz. Gece yatağa girdiğim vakit daima bunları düşünüyorum zira rastgele bir sabah burada bu sarsıntılar olabilir. Bilimsel ispatlar var.
