Doğrusu yazıp yazmamayı günlerce düşündüm. Ve sonuçta, okuduğunuza nazaran, anlatmaya, paylaşmaya karar verdim.
Geçenlerde İnstagram’daki hesabıma bir yorum düştü. Aslında yorumdan çok hakaret, aşağılama dolu iğrenç iki cümle. Yazan her kimse, yaşıma gönderme yaparak -mide bulantısıyla yazıyorum- jigolo tavsiyesinde bulunuyordu.
Medyada onca yıldır hakaretin, bedduanın her çeşidine şahit oldum. Fakat böylesi birinciydi. “Ciddiye alma” dedim kendime “ciddiye alma, belirli ruh hastasının biri.”
Yine de dayanamayıp karşılık verdim: “Umarım terbiyesizliğiniz genetik değildir. Yoksa çocuklarınız için üzülürüm.”
Zaman vakit bana olur bu! Çok ağır, karşındakinin yüzünü kızartacak bir şey söyledim diye düşünürüm. Bakarım, karşımdaki bırakın utanmayı, sırıtıyor.
İnstagram’da “muhatabımın” sırıtıp sırıtmadığını anlayamadım tabii! Lakin yazdığından pek hoşnut olduğu anlaşılan bir cevap geldi: “Sizin vatan hainliğinizin genetik olduğuna eminim.”
*. *. *
Çok naif, hatta çok aptalca bulabilirsiniz. İnsanın medyada yarım yüzyıl geçirince derisi kalınlaşır herhalde diye düşünüyor olmalısınız. Hayır!
Terbiyesizliğin geldiği boyut.. Utanma hissinin başına gelenler.. Ve anlattıklarım hakkında hiçbir fikri olmadan, belirli odakların algı operasyonları ile “vatan haini terörist” yaftası yapıştıranların cüreti..
Sadece bir kişinin ahlaksızlığından, hatta yalnızca kendimden kelam etmiyorum.
Sevgili Metin Uca’nın vefatının akabinde vasiyeti konuşuldu, biliyorsunuz. Cenaze namazı kılınmasını istememişti.
Sonrasında şahit olduğumuz tartışmada, bu isteğe hürmet duyanlar ya da “madem inanmıyordu o vakit aslında mescide götürmemek lazımdı” diyenler oldu.
Ne kadar makul bir taban değil mi!
Ama hayır! Tahminen iktidara, tahminen tarikatına selam göndermek isteyen birileri çıkıp şunu dedi:
“Dinimize söven birinin mescide gelmesi caiz değildi..”
Söven mi? Metin Uca mı?
Hayatımda tanıdığım en nazik, sevgi dolu insanlardan biriydi Metin. Karşısındaki öküze taptığını söylese bile incitmeden konuşacak bir kumaşı vardı.
Yani, AHLAKLIYDI.
*. *. *
Kimileri ahlakın kaynağının din olduğunu söyler. Tek ilahlı, kitap sahibi dinlere inananlara bakınca kuşkuya düşmüyor musunuz? 5-6 yaşındaki kız çocuklarına “nefsi uyandırıyor” diye yan gözle bakanlar mesela.. Yalnızca bayanları örtülere ve konuta hapsetmek için şeriat isteyenlerin yolsuzluklar konusunda iki söz etmemesi mesela.. Kul hakkı lafını lisanından düşürmeyenlerin haksız yere mahpusta yatanları zerre umursamaması mesela..
Eğer ahlakın kaynağı dinler olsaydı dünya cennet olurdu.
Öyle mi?
Zaten bildiğiniz örnekleri tekrarlamaya gerek yok. Lakin fotoğrafa tersten bakmak bir şeyler anlatabilir.
Güney Kore’de nüfusun yüzde 56’sı, Çekya’da nüfusun yüzde 47.8’i kendisini dinsiz olarak tanımlıyor.
Ama her iki ülke de cürüm oranının çok düşük olduğu, inananlarla inanmayanların çatışmadan birlikte yaşayabildiği ülkeler.
Nedeni, bize ahlakın kaynağını da gösteriyor: Oralarda hayat akılla inşa edilip akılla akıyor.
Zaten Sokrates’den Kant’a ideoloji ve bugünün araştırmaları bunu söylüyor.
*. *. *
Sırası gelmişken yaklaşık 2500 yıl öncesinden Sokrates’in kelamlarını hatırlatayım:
“Bir toplum hukuk ve ahlak içinde olmadığı vakit beşerler ya ahlaki pahalarını ya da hukuka hürmetlerini yitirirler.”
Yarın 10 Aralık. İnsan Hakları Günü.
Bir alıntı da bu gün vesilesiyle Fidel Castro’dan aktarayım.
2. Dünya Savaşı sonrasında dünyanın tüm beşerlerine, hakları ve özgürlükleri konusunda kılavuz olacak bir bildirgeye imza atıldı.
Bildirgeye Suudi Arabistan (ne hakkı hukuku demişlerdir herhalde) imza atmadı.
6 sosyalist ülke de “çekimser” kaldı. Lakin söylenenlere karşı oldukları için değil. “Eksik” buldukları için.
Castro işte bunu şu sözlerle açıklamıştı:
“Bizler birçok sefer insan hakları üzerine konuşuyoruz. Ancak tıpkı vakitte insanların hakları üzerine de konuşmalıyız. Öbürleri lüks arabalara bilebilsin diye neden kimi beşerler çıplak ayaklarıyla yürümek zorunda? Öbürleri 70 yıl yaşasın diye neden kimi beşerler 35 yıl yaşamak zorunda? Ben bir kesim ekmeğe bile sahip olamayan dünya çocuklarının ismine konuşuyorum.”
*. *. *
Gördünüz mü bilmiyorum. X’te görüntüsü vardı. 13-14 yaşlarında bir çocuk, metroda.. Elinde çekçekli torbalardan biri.. Aşikâr ki kâğıt toplamaya gidiyor.. Kıyafeti “perişan” sözünün kelamlık karşılığı.. Ve evet, ayağında ayakkabı yok.
Ahlak o çocuk-lar, daha doğrusu dünyanın tüm çocukları için üzülmek, dahası harekete geçmektir.
Akıldır, günün sonunda herkese lazım olan hukuktur.
Bugün oralardan çok uzağız malum.
Ana akım televizyonlarda aldatmanın, çocuk istismarının, dolandırıcılığın binbir hali akarken onları görmemek.. İktidar mensuplarına en ufak tenkitte, hatta bırakın eleştiriyi evraklı haberde gazetecileri mahpusa atmak.. Şimdi mahpusa atılmamışlar için de aşağılık imalarla vatan haini yaftasını yapıştırmak.. Buralardayız.
