Marmara Denizi’nde son 10 günde 5.1, 4.5 ve 3.7 büyüklüğünde zelzeleler meydana geldi.
Deprem Uzmanı Prof. Dr. Şükrü Ersoy, CNN TÜRK canlı yayınında Kaan Temeltaş’a son zelzeleleri yorumladı.
Ersoy, şunları söyledi:
Malum Marmara’da büyük bir zelzele bekleniyor. Bu sarsıntısı çok konuşuyoruz lakin bu konuştuğumuz sarsıntısı ilgilendiren fay 1999 zelzelesinin oluşturduğu fayla 1912 sarsıntısının oluşturduğu fay ortasındaki kırmızı bölgenin olduğunu söylemiştik. (Marmara’daki son 10 günde yaşanan depremler) Lakin bu sarsıntılar burada olmadı. Hasebiyle burayı burayı ilgilendiren bir durum değil.
Biz de onun için demiştik ki, biz daima kuzeydeki kolu konuşuyoruz lakin güneydeki kolun da riskli olduğunu, geçmiş tarihlerde buralarda büyük zelzelelerin olduğunu hatta 7’nin üzerinde büyük zelzelelerin meydana gelmiş olduğunu tabir etmiştik.
1953 Yenice/Gönen sarsıntısını, 1964 Manyas sarsıntısını örnek vermiştik. Son 10 gün içinde olan 3 sarsıntılar şurada gelişiyor; Yeşil çizgi var. Bolu’dan itibaren ikiye ayrılıp kuzey kolu ve güney kolu oluşturan, kimilerine nazaran orta kol. Zelzeleler denizin içerisinde oldu, güney kol diyebiliriz.
POTANSİYEL RİSK TAŞIYAN ÜÇ İL
Mudanya var, Gemlik Körfezi, İznik Gölü’nün güneyinden geçen bir fay. Bu fay denizin içerisinde de devam ediyor. Oradan Çanakkale’ye hakikat devam ediyor. Yani büyük zelzele oluşturma kapasitesi var. Katiyen riskli bir fay. Çanakkale, Balıkesir ve Bursa vilayetlerini kapsayacak biçimde potansiyel bir risk taşıdığını söyleyebiliriz.
BU BÖLGEDE BİR HAREKETLİLİK VAR ŞU SIRA
Ama bu sarsıntılardan yola çıkarak 3 gün sonra, 5 gün sonra, 1 ay sonra bir zelzele olacak demek istemiyorum. Yalnızca bu bölgenin tehlike potansiyelini ortaya koyuyoruz. Hepsi de Gemlik Körfezi’nin içinde Mudanya açıklarında 5.1, 4.5 ve dün akşam olan 3.7 büyüklüğündeki sarsıntılar bu bölgede bir hareketlilik var şu sıra. Bunun ne manaya geldiğini şimdiden söylemek o kadar kolay değil.
MEYDANA GELEN ZELZELELER BİR BAŞKA ZELZELENİN HABERCİSİ Mİ?
Eğer sarsıntısı evvelce biliyor olsaydık biz zati kahraman olurduk. Bu türlü bir şey şimdilik mümkün değil. ancak potansiyel olarak nerede sarsıntı olacak hepsini söyleyebiliyoruz.
Hatay/Kahramanmaraş sarsıntılarında de, Elazığ sarsıntılarında de eski arşivlerinize baktığınızda o sarsıntılardan yakın bir vakit evvel bizlerin çeşitli açıklamalarının olduğunu söyleyebiliriz. Bu zelzelesi bilmek değil. Bölgeyi tahlil etmek.
(Marmara Denizi) Ne diyoruz… 1766’da bu kuzey kolu içerisinde iki tane bir yıl içinde iki tane büyük sarsıntı var. İkisi de 7’nin üzerinde. Bu müddet doldu. Dolduğu için de bu bölgede her an zelzele olabilir. Şu anda da olabilir. Ancak bu bir yüzyıl beklemeyecek. 10’lu yıllar içerisinde de olabilir.
DEPREMİN TIPKI BÖLGEDEKİ ÖBÜR BİR FAY ÇİZGİSİNİ TETİKLEME İHTİMALİ VAR MI?
Kesinlikle tetiklemez. Tetikleme dediğimiz olay bitişik alanlarda olur. Onlar esasen bize bölgenin canlı olduğunu tabir ediyor, bildiri veriyor. Diyor ki; Bu bölgede sarsıntı olabilir. Bir canlılık var. Şayet büyüğü olursa o vakit diyeceğiz ki; ‘Bu 5.1, 4.5 bunların öncüsüymüş. Biz anlamamışız.’ Manaya bahtımız var mı? Yok.
Ne dedik, 1999 Kocaeli sarsıntısı Marmara’ya gerilim bindirdi. Gerilim uçları ortası bir biçimde sarsıntı ile karşımıza çıkacak. Bu zelzele ki, 7’yi geçen büyük bir zelzele, 7.5’e kadar çıkabilir. Bu Marmara için bir yıkım olabilir. Bunu görmek gerekiyor. Bunun hiç latifesi yok.
MARMARA’DAKİ SON ZELZELELERDE HANGİ BÖLGELER RİSKLİ?
Özellikle Bursa’da Balıkesir’de Çanakkale’de bu mevzuda esasen bir hassaslık var. Hem yöneticilerde var hem kamuoyunda var. Güneyinde tehlikeli olduğunu buradan bir kere daha söz edelim. Kuzeyde beklediğimiz sarsıntının öncüsü değil. Bunlar farklı zelzeleler. Bölge hala canlı mı, bunu gelecek günler, gelecek saatler içerisinde göreceğiz.
MARMARA’NIN GÜNEYİNDE KAÇ BÜYÜKLÜĞÜNDE ZELZELE BEKLENİYOR?
Batı Anadolu olursa çoklukla 7 civarındadır. Ancak Kuzey Anadolu fayı olduğu vakit 8’e kadar çıkabilecek kapasitesi var. İkisi ortasında fark var.
