düzenlemesi için emeklilik müracaatında bulunanlardan 1 milyon 632 bin kişinin aylık bağlama süreci tamamlanırken, bu süreçte yaklaşık 200 bin kişinin de başvurusu reddedildi.
Başvurulardan kimileri reddedilirken, kimileri da sonradan iptal edildi.
Emekli olabilmek için dikkat edilmesi gereken 12 husus
Konuyla ilgili NTV yayınında açıklamalarda toplumsal süvenlik szmanı Özgür Erdursun, 12 başlıkta toparladığı EYT müracaatlarının ret ve iptal nedenlerini tek tek anlattı:
Birincisi, kendi şirketinde sigortalı olanlar. Ortağı olduğu şirkette sigortalı olanlar. Kuralına uygun bir biçimde bir kişi, 2008’den evvel bir işletmede çalışırken pay almış ise sigortalı olarak devam edebilir. Lakin, şirketi kurduktan sonra kendi şirketinde sigortalı olan bireyler, o sigorta primlerini boşa ödediler. Hepsinin BağKur’a geçmesi gerekiyor. 01.12.2008’den sonra zati kanunlar buna müsaade vermiyor.
O yüzden SSK’dan emekli olacağını düşünürken BağKur’a geçenler, bayan ise 7 bin 200, erkek ise 9 bin güne tamamlaması gerekebilir.
2- Oburunun primleri sehven sizin primlerinize katılmışsa. Örneğin, hizmet dökümünde 5 bin 975 gün isteniyor. Siz de bunu tamamlamışsınız. Emeklilik için gittiniz müracaatta bulundunuz. Emekliliği beklerken, “sizin gününüz eksik” yanıtı alabilirsiniz. “Olur mu o denli şey” deseniz de, diğer birinin prim günleri sizin hizmetliniz içine dahil olduysa, bu tespit edildiğinde emekliliğiniz iptal edilir. Müracaat yaptırsanız da müracaatınız reddedilir.
3- Bağ-Kur primlerini ödemediği günlere borçlanma yapanlar var. Bir kişi, kendi ismine açtığı iş yerinin ortağı olduysa, o periyotlarda de Bağ-Kur primlerini ödemediyse, kazara doğum, askerlik borçlanması yapıp parasını ödese dahi o emeklilik yanlış bir emeklilik olur. Daha sonra SGK arayarak “kusura bakmayın, Bağ-Kur’lu olduğunuz devirde primlerinizi ödememişsiniz, o müddetlerde borçlanma yapmışsınız. Artık bu borçlanmaları ve emekliliğinizi iptal ediliyoruz” derler. Ya da emeklilik için başvurduğunuzda ve bu tespit edildiğinde müracaatınız reddedilir.
4- Birden fazla iş yerinde çalışanlar var. Bir ayda 30 gün, bir yılda 360 günden fazla olamaz. Yeniden sehven prim günlerini yanlış toplayıp müracaat ettiyseniz, birkaç işletmede çalışsanız dahi bir ayın üzerindeki günleriniz silinir. Bu nedenle emeklilik müracaatınız reddedilir. Emekli olduysanız da ileride tespit edildiğinde emekliliğiniz iptal edilir.
5- Çalışmadığı halde bir kişi, kendisini sigortalı gösterip eksik günlerini tamamlarsa ve bu düzmece sigortalılık durumunu SGK fark ederse, kaç yıl olursa olsun, geriye hakikat emekliliği iptal olur. Ödediği emekli aylıklarını ve sıhhat harcamalarının parasını sigortalıdan talep eder.
6- 18 yaş altında birinci sigorta başlangıcı, anne ya da babasının işletmesinde olan bireylerin sigorta başlangıçlarına nazaran EYT’li olup müracaat etseler de 18 yaş altı anne-babanın yanındaki sigortalılıklar iptal edilir ve müracaat reddedilir. Bu ileride tespit edilirse tekrar geriye hakikat iptal olur ve sıhhat harcamaları geri talep edilir.
7- Son 2 bin 520 gün çok kıymetli. Hangi statüden emekli olacağınız belirleniyor. Daha fazla statünüz Bağ-Kur’daysa Bağ-Kur’a geçmeniz gerekir. Bu nedenle SSK’nın primine nazaran emeklilik müraacatında bulunduysanız, SSK’dan daha az, Bağ-Kur’da daha fazla prim istenir. Emeklilik müracaatınızı yanlışsız yaptığınızı düşünseniz de SGK bunu tespit ettiğinde emeklilik müracaatınız reddedilir.
8- Yurt dışında bulunduğu sırada Türkiye’de çalışanlar, kendisini sigortalı gösterenler var. Bu bireylerin sigortalılığı iptal olur.
9- Yurt dışında kazara isteğe bağlı prim ödeyenlerin isteğe bağlılıkları ve emeklilikleri iptal olur.
10- Askerde olduğu müddetlerde sigortalı çalışanların sigortalılıkları iptal olur.
11- Bağ-Kur’a borcu varken emeklilik müracaatı yapanların da müracaatları reddedilir, ya da emekli olunduysa ve borç tespit edildiyse emekliliği iptal edilir.
12- 28 Şubat 2011 öncesi kendi şirketi ya da otağı olduğu şirket dışında bir şirkette çalışanların sigortalılıkları iptal olur.
Bu saydığım unsurlar, başvuracaklarda varsa, ona nazaran başvursunlar. Ya da ‘yasa çıktı ancak neden emekli olamıyorum’ deyip, bu şartlar kendisinde olanlar varsa, SGK ile irtibata geçip bu yanılgıları düzeltmeleri gerekir ki emekli olabilsinler.
