Sky News’te yer alan habere nazaran, Ağustos 2023’te, British Museum’daki yaklaşık 2 bin yapıtın çalındığı, kaybolduğu ya da ziyan gördüğünün ortaya çıkmasının akabinde gözler ülkede kamu kaynaklarından hisse alan başka müzelere çevrildi.
Bilgi Edinme Yasası kapsamında müzeler, envanterlerinde tespit edemedikleri kayıtlı yapıtların sayısını açıkladı. Müzelerden 1700’e yakın yapıtın çalındığı ya da kaybolduğu belirlendi.
Buna nazaran Ulusal Portre Galerisi, 45 yapıtın kayıp olduğunu belirtirken bu eserler ortasında 1869 yılına tarihlenen Kraliçe Victoria portresi, 19. yüzyıla tarihlenen Kral John’un Magna Carta’yı kabul ettiğini gösteren gravür, ressam Thomas Stothard’ın bronz heykeli ile Kraliçe Elizabeth’in bir düğün fotoğrafının negatifinin bulunduğunu duyurdu.
Galeri, kayıp eserler ortasında çoğunlukla fotoğraf negatiflerinin yer aldığını, bunların da dijital ortamda kopyalarının bulunduğunu açıkladı.
Dünyanın en büyük sanat yapıtları koleksiyonuna sahip Victoria ve Albert Müzesi, envanterindeki 180 yapıtın kayıp olduğunu belirtirken bunlar ortasında tablolar, gölge oyunlarında kullanılan tasvirler, çizimler, kıyafetler ve bir fare kapanı olduğu bilgisini paylaştı.
Müze sözcüsü, bulunamayan yapıtların çalındığı manasına gelmediğine dikkati çekti.
Sözcü, “Eser taşındıktan sonra katalog güncellenmesi yapılmamış olabilir. Güncellemenin akabinde eserler çoğunlukla tespit edilir.” sözlerini kullandı.
SADDAM HÜSEYİNLİ TAKVİM KAYIP
Başlangıç meridyeninin bulunduğu Kraliyet Müşahede Meskeni ve Ulusal Deniz Müzesi üzere 4 müzeyi bünyesinde barındıran Greenwich Kraliyet Müzeleri, envanterinde bulunan 245 yapıtın akıbetini tespit edemedi.
Greenwich Kraliyet Müzelerinden yapılan açıklamada, kayıp eserler ortasında teleskoplar, gülle, haritalar, pusulalar, bir azimut halkası ve bir yasa bulunduğu tabir edildi.
Açıklamada, kelam konusu kayıplara bilgisayar sistemlerindeki yanılgılar ile yanlış bilgi girişlerinin sebep olabileceği vurgulandı. Müze, ayrıyeten kontroller sonucu 2008’den bu yana kayıp olduğu düşünülen 560 yapıtın de tespit edildiğini duyurdu.
Koleksiyonunda bulundurduğu yaklaşık 80 milyon yapıtla birebir vakitte araştırmacıların da ağır ilgisini çeken Tabiat Tarihi Müzesi de çok sayıda fosilin kayıp olduğunu açıkladı.
Müzenin açıklamasında, 200 milyon yıllık bir sürüngenin çene kemiği modülü, 180 balık kemiği ve bir timsah dişinin kaybolduğu ya da çalındığı belirtilirken, koleksiyondaki kimi kayıpların ise yanlış müdafaa uygulaması nedeniyle yok olduğu aktarıldı.
Londra’daki Bilim Müzesi, birtakım makine modellerinin, Kraliyet Askeri Müzesi ise birtakım zırh ve süngülerin nerede olduğunun bilinmediğini açıkladı.
İmparatorluk Savaş Müzesi, eski Irak başkanı Saddam Hüseyin’e ilişkin fotoğrafların bulunduğu bir takvim, kamuflaj çizimleri, İngiliz kumandanlara ilişkin notların da ortalarında olduğu 550 yapıtın kayıp olduğunu duyursa da bu yapıtların maddi pahasının düşük ve seri üretimde bulunan eserler olduğu açıklamasını yaptı.
BAZI ESERLER EBAY’DE SATIŞA ÇIKARILMIŞ
British Museum, 16 Ağustos 2023’te yaptığı açıklamada, müze depolarındaki çok sayıda tarihi yapıtın çalındığını, kaybolduğunu yahut ziyan gördüğünü bildirmişti.
Sergi hedefli değil akademik araştırma gayeli müzede bulundurulan yapıtlardan sorumlu bir kişinin işten çıkarıldığı belirtilmişti.
Söz konusu işçinin Akdeniz kültürleri, Helenistik devir heykelleri ve yapıtları alanında çalışan küratör Peter Higgs olduğu, kayıp eser sayısının ise yaklaşık 2 bin olduğu İngiliz medyasına yansımıştı.
Bazı yapıtların yıllardır alışveriş sitesi eBay’de alıcısını beklediği ortaya çıkmış, satışa çıkarılan yapıtların müze kataloglarında fotoğrafı olmayan eserler olduğu belirtilmişti.
Arkeolog Dorothy Lobel King de “Hangi yapıtların müzede olmadığını söylemek çok güç. Müze 2 yıldır kayıpları kabul etmiyor lakin yalnızca bu yıl içinde akademik araştırma için görmeyi talep ettiğim kabartmaların hiçbirini göremedim.” demişti.
Skandal üzerine müzenin 8 yıllık müdürü Hartwig Fischer istifa etmişti.
Çalıntı haberleri üzerine, Türkiye’nin de ortalarında yer aldığı müzede yapıtları bulunan ülkeler, bu yapıtların akıbetini öğrenmek ve iadesini sağlamak için harekete geçmişti.
