Hafta içinde, merkez bankaları yılın son para siyaseti kararlarını açıklarken, gelecek periyoda ait alınan sinyallerle faiz indirimlerine gelecek yıl başlanabileceğine dair beklentiler arttı.
Fed, siyaset faizini beklentiler dahilinde değiştirmeyerek 22 yılın en yüksek düzeyi olan yüzde 5,25-5,50 aralığında sabit tutarken, bankanın uzun bir ortanın akabinde birinci sefer güvercin bir bildiri verdiği görüldü.
Bankadan yapılan varsayımlar gelecek yıl toplamda 75 baz puanlık faiz indirimi yapılabileceği ihtimalini ortaya koydu.
Para siyaseti karar metninde enflasyonun yıl boyunca yavaşladığına işaret edilirken, enflasyon iddiaları bu yıl için yüzde 3,3’ten yüzde 2,8’e, 2024 için yüzde 2,5’ten yüzde 2,4’e ve 2025 için yüzde 2,2’den yüzde 2,1’e düşürüldü.
Değişken güç ve besin fiyatlarını içermeyen çekirdek enflasyona ait kestirimler de aşağı taraflı revize edildi. Çekirdek enflasyona yönelik öngörüler bu yıl için yüzde 3,7’den yüzde 3,2’ye, 2024 için yüzde 2,6’dan yüzde 2,4’e ve 2025 için yüzde 2,3’ten yüzde 2,2’ye indirildi. Fed’in 2026 yılı çekirdek enflasyon iddiası ise yüzde 2’de sabit tutuldu.
Büyüme kestirimleri ise bu yıl için yüzde 2,1’den 2,6’ya yükseltilirken, gelecek yıl için yüzde 1,5’ten yüzde 1,4’e düşürüldü. Büyüme varsayımı 2025 yılı için yüzde 1,8’de bırakıldı, 2026 için yüzde 1,8’den 1,9’a çıkarıldı.
İşsizlik oranına ait iddialar ise bu yıl için yüzde 3,8, gelecek yıl için yüzde 4,1 ve 2025 için yüzde 4,1’de sabit tutuldu. 2026 yılına ait işsizlik oranı öngörüsü ise yüzde 4’ten 4,1’e yükseltildi.
Ekonomiye ait iddialarını açıklayan Fed, federal fon oranına ait varsayımını bu yıl sonu için eylülde öngördüğü yüzde 5,6 düzeyinden yüzde 5,4 düzeyine çekti.
Fed’in federal fon oranına ait 2024 yılı iddiası yüzde 5,1’den 4,6’ya, 2025 yılı için yüzde 3,9’dan 3,6’ya indirildi.
Fed’in 2026 yılına ait faiz öngörüsü ise yüzde 2,9 olarak korundu. Uzun periyot ortalama faiz beklentisi de yüzde 2,5’te tutuldu.
Kararın akabinde Fed Lideri Jerome Powell, sıkılaştırma döngüsünde siyaset faizinin muhtemelen dorukta yahut tepeye yakın olduğuna inandıklarını belirterek, banka yetkililerinin ise faiz oranlarının daha da artırılmasını uygun bulmamasına karşın bu mümkünlüğü masadan kaldırmak da istemediğini aktardı.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Fed’in martta faiz indirimlerine başlama ihtimali yüzde 70, mayısta başlama ihtimali ise yüzde 95’te bulunuyor.
Fed’in gelecek yıl faiz indirimlerine başlayabileceğinin sinyalini vermesi ve açıklanan dataların iktisatta “yumuşak iniş” umutlarını desteklemesiyle global hisse piyasalarında risk iştahı arttı.
Analistler, piyasalarda Fed’in faiz indirimlerine gelecek yıl daha erken ve daha süratli başlayabileceğinin fiyatlandığını belirterek, bankadan yapılan kestirimlerde gelecek yıl üç sefer faiz indirimine gidilebileceğinin öngörüldüğünü söyledi.
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen da açıklamalarda bulunurken, ülkede enflasyonun “anlamlı” bir halde düştüğünü ve Fed’in gayesine inmemesi için hiçbir neden göremediğini söyledi.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings global finans kuruluşlarının birçoklarının görünümünün yüksek faizlere ahenk sağlamaları sayesinde nötr olduğunu fakat ABD ve Çin’de bankacılık dalı görünümünün kötüleştiğini bildirdi.
Öte yandan, ABD’de Finansal İstikrar Nezaret Kurulu, bu yıl birinci defa finansal hizmetlerde yapay zekanın kullanımını finansal sistemde ortaya çıkan bir kırılganlık olarak tanımladı.
Uzun bir müddettir ekonomik kriz yaşayan Arjantin’de hükümet, mali krizle uğraş kapsamında, Arjantin pesosunu, dolar karşısında yüzde 50’den fazla devalüe edeceğini ve kamu harcamalarını kısıtlayacağını duyurdu.
Bu gelişmelerle 3,88 ile 27 Temmuz’dan bu yana en düşük seviyeyi gören ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı yaklaşık 32 baz puan azalışla 3,9140’tan tamamladı.
101,8 düzeyini test ederek yaklaşık son 4 ayın en düşük düzeyine inen dolar endeksi de haftalık bazda yüzde 1,4 azalarak 102,6’ya geriledi. Altının ons fiyatı ise yüzde 0,8 artışla 2018,6 düzeyine yükseldi.
ABD iktisadının yumuşak iniş yapabileceği ihtimali ve petrol talebini tasa edildiği kadar düşmeyeceğine yönelik beklentilerle Brent petrolün varil fiyatı da haftayı yüzde 1,4 yükselişle 77 dolardan tamamladı.
NEW YORK BORSASINDA OLUMLU SEYİR İZLENDİ
Fed’in faiz kararıyla birlikte ABD’de makroekonomik bilgilerden alınan sinyaller ülke iktisadının yumuşak iniş yapabileceğine ait öngörüleri desteklerken, New York borsasında da olumlu bir seyir izlendi.
New York Fed, kasım ayına ilişkin Tüketici Beklentileri Anketi’nin sonuçlarını yayımladı. Buna nazaran, Amerikalı tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi kasımda yüzde 3,4 ile Nisan 2021’den bu yana en düşük düzeyine indi.
ABD’de açıklanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), kasımda aylık bazda değişim göstermeyeceği istikametindeki piyasa beklentilerinin tersine yüzde 0,1 artarken, yıllık bazda yüzde 3,1 artışla öngörüler doğrultusunda gerçekleşti. Yavaşlamaya devam eden yıllık enflasyon 5 ayın en düşük düzeyini kaydetti.
Değişken güç ve besin fiyatlarını içermeyen çekirdek TÜFE ise beklentilere paralel kasımda aylık yüzde 0,3 ve yıllık yüzde 4 arttı. Bu periyotta çekirdek enflasyon yıllık bazda 2 yılın en düşük düzeyinde kalmaya devam etti.
Ülkede Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), kasımda aylık bazda değişim göstermezken, yıllık bazda yüzde 0,9 artışla beklentilerin altında kaldı.
Öte yandan, kelam konusu enflasyon bilgilerinin akabinde ABD’de S&P 500 Endeksindeki dalgalanmayı gösteren ve “korku endeksi” olarak da bilinen VIX Endeksi, 4 yılın en düşük düzeyine geriledi.
ABD’de perakende satışlar ise kasımda azalış beklentilerinin bilakis aylık bazda yüzde 0,3’lük artış kaydetti. Ülkede, birinci sefer işsizlik maaşı müracaatında bulunanların sayısı, 9 Aralık ile biten haftada 202 bine düşerek piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti.
Fed New York Şubesi’nin açıkladığı imalat endeksi, aralıkta eksi 14,5’e düşerek imalat kesiminde daralma yaşandığını gösterdi. ABD’de sanayi üretimi ise kasımda aylık bazda yüzde 0,2 artarak piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti.
Ülkede, ABD’de imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), aralıkta aylık 1,2 puan azalarak 48,2 ile 4 ayın en düşük düzeyine geriledi.
Söz konusu gelişmelerle geçen hafta, New York borsasında haftayı Nasdaq endeksi yüzde 2,85, S&P 500 endeksi yüzde 2,39, Dow Jones endeksi ise yüzde 2,92 yükselişle tamamladı.
18 Aralık ile başlayan haftada salı inşaat müsaadeleri ve konut başlangıçları, çarşamba 2. el konut satışları, Conference Board tüketici itimat endeksi, perşembe haftalık işsizlik maaşı müracaatları, büyüme, öncü göstergeler endeksi, cuma şahsî gelir ve harcamalar, güçlü mal siparişleri, yeni konut satışları, Michigan Üniversitesi tüketici inanç endeksi açıklanacak.
AVRUPA BORSALARI ECB VE BOE KARARLARI SONRASINDA HAFTAYI KARIŞIK SEYİRLE TAMAMLADI
Avrupa tarafında da Fed’in akabinde Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve İngiltere Merkez Bankası (BoE) yılın son toplantısında faizleri sabit bırakırken, ECB Lideri Christine Lagarde, faiz indirimleri için vakte değil bilgilere bağlı kalacaklarını söyledi.
BoE’nin siyaset faizini beklentiler doğrultusunda son 15 yılın en yüksek düzeyi olan yüzde 5,25’te sabit bırakmasının akabinde bankadan yapılan açıklamada, banka varsayımlarının siyaset faizinin 2024’ün üçüncü çeyreğine kadar yüzde 5,25’te kalması ve 2026 sonunda kademeli olarak yüzde 4,25’e düşürülmesi istikametinde olduğu tabir edildi.
Analistler, BoE’nin dünkü bildirilerinde “şahin” tavır sergileyerek mümkün bir faiz indirimine ait beklentileri ötelediğini bildirdi. Bu gelişmelerle 1,1000 düzeyinin üzerini test eden avro/dolar paritesi haftayı yüzde 1,2 artışla 1,0895’ten kapattı.
Avrupa’da açıklanan bilgiler ekonomik aktiviteye dair olumlu sinyaller verdi. Almanya’da ZEW Ekonomik İnanç Endeksi, bütçe krizine karşın Avrupa Merkez Bankasından (ECB) orta vadede faiz oranlarını düşüreceğine yönelik beklentilerin artmasıyla aralıkta iddiaları aşarak 12,8’e çıkarken, Avro Bölgesi’nde de 20,3’e yükseldi.
Alman Mühendisler Derneği (VDMA), Almanya’nın makine mühendisliği üretiminde bu yıl için yüzde 1’lik ve gelecek yıl için de yüzde 4’lük düşüş beklendiğini bildirdi.
Enflasyon ve resesyon ikileminin en fazla hissedildiği bölge olarak öne çıkan Avro Bölgesi’nde, sanayi üretimi ekimde aylık 0,7 ve yıllık yüzde 6,6 gerilerken, İngiltere’de de sanayi üretimi aylık yüzde 0,8 azalışla beklentilerin altında kaldı.
Almanya Merkez Bankası (Bundesbank), ülke iktisadının zayıf dış talep ve sanayi üretiminin yavaşlaması nedeniyle bu yıl yüzde 0,1 küçülmesinin beklediğini bildirdi.
Öte yandan, Avrupa Birliği (AB) Kurulu, Ukrayna’nın tekrar inşasına yardımcı olmak için dondurulan Rus varlıklarından elde edilen gelirlerin farklı bir hesaba aktarılmasına yönelik plan hazırladı.
Ayrıca, Fitch Ratings, Avrupa konut piyasalarının birçoklarında 2024 yılında ölçülü bir fiyat artışının görülmesinin beklendiğini bildirdi. Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerin başkanları, Rusya’ya yönelik, elmas ticareti yasağını da içerecek 12. yaptırım paketinde muahede sağladı.
Dün Milletlerarası Para Fonu (IMF) İcra Yöneticileri Konseyi, Ukrayna için 15,6 milyar dolarlık kredi programının ikinci incelemesini tamamlarken, 900 milyon dolarlık ödemenin yapılmasına onay verdi.
Söz konusu gelişmelerle geçen hafta Almanya’da DAX endeksi yüzde 0,05, İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 0,09 azalırken, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,93 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,29 paha kazandı.
Gelecek hafta pazartesi Ifo iş dünyası itimat endeksi, salı Avro Bölgesinde TÜFE, çarşamba Almanya’da ÜFE, İngiltere’de TÜFE, cuma İngiltere’de büyüme izlenecek.
ASYA BORSALARINDA ÇİN HARİÇ ALIŞ YÜKLÜ SEYRETTİ
Fed’in gelecek yıl faiz indirimlerine başlayabileceğine işaret etmesi ve birinci faiz indirimine martta başlama ihtimalinin yükselmesiyle artan risk iştahı Asya piyasalarına da taşındı.
Çin hisse piyasalarındaki düşüşe emlak kesimi öncülük etti. Çin hükümetinin, iktisadın hangi alanlarını destekleyeceğine ait belirsizlik sıcaklığını korurken, analistler, hükümetin sanayi siyasetine öncelik verebileceğini belirtti.
Çin’de sanayi üretimi kasımda yıllık yüzde 6,6 ile beklentileri aşarken, perakende satışlar yıllık yüzde 10,1 artışla kestirimlerin altında kaldı.
Japonya’da açıklanan datalara nazaran, sanayi üretimi aylık yüzde 1,3 artışla beklentileri aşarken, kapasite kullanım oranı yüzde 1,5 oldu.
Japonya’da öncü imalat sanayi PMI 47,7 ile öngörülerin altında kalırken, hizmet dalı PMI 52 oldu.
Ülkede, üretici fiyatlarının kasımda neredeyse üç yılın en düşük düzeyine gerilemesi, Japonya Merkez Bankasının (BoJ) enflasyonist baskının hafiflediğine ait görüşünü destekledi. Japonya’da Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) kasımda aylık yüzde 0,2 , yıllık yüzde 0,3 arttı.
Öte yandan, Fed’in güvercin iletilerinin akabinde doların güç kaybetmesiyle 141 ile son 5 ayın en düşük düzeyini gören dolar/yen paritesi haftayı yüzde 1,8 azalışla 142,24’ten tamamladı.
Japonya Merkez Bankasının (BoJ) gelecek hafta alacağı para siyaseti kararları yatırımcıların odağında bulunurken, analistler, bankanın olağanlaşma adımlarının birinci sinyallerini verebileceği tarafındaki beklentilerin güçlenmeye devam ettiğini bildirdi.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,91 kıymet kaybederken, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 2,80, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,05, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,81 paha kazandı.
Gelecek hafta salı BoJ faiz kararı, çarşamba Japonya’da dış ticaret istikrarı, cuma Japonya’da TÜFE takip edilecek.
YURT İÇİNDE GÖZLER TCMB’NİN FAİZ KARARINA ÇEVRİLDİ
Yurt içinde geçen hafta Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi yüzde 1,01 artışla 7.993,85 puandan tamamladı.
Dolar/TL, haftayı bir evvelki kapanışın yüzde 0,01 üzerinde 28,9901’den tamamladı.
Geçen hafta Dış Ekonomik Alakalar Şurasının (DEİK) İdare Şurası Toplantısı’na katılan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Lideri Dr. Hafize Gaye Erkan, fiyat istikrarının gerçek bölüm açısından ehemmiyetine dikkati çekerek, merkez bankalarının toplumsal refaha katkılarının lakin fiyat istikrarına odaklanan para siyasetiyle gerçekleştiğini tabir etti.
Erkan, ???????Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Dallar Kurulu toplantısında da Türk lirasına geçiş vaktinin geldiğini belirterek, “Bunun en direkt yansımalarını mevduat gelişmelerinde görüyoruz.” dedi.
Yeni iktisat idaresinin attığı adımlarla mayıs sonundan bu yana düşüş eğiliminde hareket eden Türkiye’nin 5 yıllık kredi risk primi (CDS) de Mart 2021’den bu yana birinci kere 300 baz puanın altına gerileyerek 290 baz puana indi.
Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED), ekimde Türkiye’ye 1 milyar 188 milyon dolar pahasında memleketler arası direkt yatırım girişi gerçekleştiğini bildirdi.
Bu ortada, memleketler arası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Türkiye’nin kredi notuna ait kıymetlendirme yapılmadığını duyurdu.
Moody’s, halihazırda Türkiye’nin kredi notunu “B3” ve not görünümünü “durağan” olarak kıymetlendiriyor.
Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşu Fitch Ratings, ise makro ihtiyati düzenlemelerin sadeleştirilmesine yönelik adımların bu yılın üçüncü çeyreğinde Türk bankalarının marjlarını desteklediğini bildirdi.
TCMB tarafından açıklanan bilgilere nazaran, yurt dışında yerleşik şahıslar geçen hafta, pay senetlerinde 13 Kasım 2020 ve Devlet İç Borçlanma Senetlerinde (DİBS) de 25 Ağustos 2017 haftasından sonraki en yüksek girişi gerçekleştirdi.
TCMB’nin toplam rezervleri de 8 Aralık haftasında bir evvelki haftaya nazaran 1 milyar 225 milyon dolar artışla 141 milyar 374 milyon dolara çıkarak tüm vakitlerin en yüksek düzeyine ulaştı.
Gelecek hafta çarşamba tüketici inanç endeksi, perşembe TCMB’nin Para Siyaseti Şurası (PPK) toplantısında açıklayacağı faiz kararı takip edilecek.
TCMB’nin PPK toplantısına ait AA Finans’ın beklenti anketine katılan ekonomistler, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının (politika faizi) 250 baz puan artırarak yüzde 42,50’ye çıkarılacağını iddia ediyor.
patronlardunyasi.com
