Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin dünkü toplantısında nihayet Gazze’ye daha fazla insani yardım ulaştırılmasını talep eden “yumuşatılmış” bir karar onaylanabildi. Birleşik Arap Emirlikleri tarafından hazırlanan karar tasarısını kabul etmek için bir haftadan beri ABD ikna edilmeye çalışılıyordu. Karar için ABD’nin kabul edeceği hale getirilmesinden dolayı “yumuşatılmış” deniyor. Tam bir kepazelik.
İsrail ile Hamas ortasında, 11 haftadır devam eden, İsrail’in Filistinlileri topyekün yok etmeyi amaçladığı savaşta meyyit sayısının artmasına, Filistin bölgesinde giderek berbatlaşan insani krize karşı tahlil maksadıyla sunulmuştu tasarı. Dün tasarının kabul edilmesiyle, İsrail’in Gazze’deki 2.3 milyon bireye yapılan yardım sevkiyatları üzerindeki denetimi azalmayacak elbette. İsrail, Mısır’dan Refah geçişi ile İsrail denetimindeki Kerem Şalom geçişi üzerinden Gazze’ye yapılan sonlu yardım sevkiyatını denetliyor hala, denetlemeye de devam edecek.
Kararda düşmanlıkların durdurulmasına yönelik tabirin zayıflatılması nitekim utanç verici. Bu durum veto yetkisine sahip Rusya da dahil olmak üzere kimi kurul üyeleri ile “Arap ve İslam İşbirliği Teşkilatı” ülkelerini hayal kırıklığına uğrattı. Bölgeyi yeterli bilen diplomatik çevreler bu kararı İsrail’in Hamas’a karşı daha fazla harekete geçmesine onay olarak görüyor. Örneğin Rusya’nın BM Büyükelçisi Vassily Nebenzia oylamadan evvel yaptığı açıklamada ‘Konsey bunu imzalayarak İsrail silahlı kuvvetlerine Gazze Şeridi’nin daha fazla temizlenmesi için tam bir hareket serbestisi vermiş olacaktır’ dedi.
Kabul edilen kararda “güvenli, manisiz, genişletilmiş insani yardım erişimine derhal müsaade verilmesi, çatışmaların sürdürülebilir bir biçimde durdurulması için gerekli şartların yaratılması emeliyle acil adımlar atılması” davetinde bulunuluyor. Meğer birinci taslak, yardım erişimine müsaade vermek için “düşmanlıkların acil ve sürdürülebilir bir biçimde durdurulması” davetini da içeriyordu. ABD’nin güzeline gitmediği için bu tabir kabul edilen kararda yer almadı.
Rusya, taslağın “düşmanlıkların ivedilikle ve sürdürülebilir bir formda durdurulması” davetini içeren birinci metne geri dönecek biçimde değiştirilmesini teklif etti. Değişiklik Amerika Birleşik Devletleri tarafından veto edildi. Taslak 10 lehte oy alırken, dört üye çekimser kaldı. Müthiş, utanç verici bir durum bu. Bu ayın başlarında 193 üyeli BM Genel Konseyi insani ateşkes talebinde bulunmuş, 153 devlet, günler evvel Güvenlik Kurulu’nda ABD tarafından veto edilen bu adım lehinde oy kullanmıştı.
ABD ile İsrail ateşkese Hamas’ın faydasına olacağı gerekçesiyle karşı çıkıyor, bilindiği üzere. Washington bunun yerine sivillerin korunması, Hamas tarafından kaçırılan rehinelerin hür bırakılması için çatışmalara orta verilmesini destekliyor yalnızca. Tıpkı ABD, geçen ay BM Güvenlik Kurulu’nun yardım erişimine müsaade vermek üzere yaptığı “çatışmalara ‘yeterli sayıda gün’ boyunca hem acil, hem de uzatılmış insani orta verilmesi” davetine da çekimser kalmıştı.
Kirlenmiş Milletler’in tümüyle – onca birbirinden farklı üyesi bulunmasına rağmen- bir ABD kurumu olduğu artık su götürmüyor. ABD’nin istemediği hiç bir karar bu saçma sapan örgütten geçemiyor. ABD’nin İsrail’i BM kararlarının maksadı olmaktan koruduğu sır değil. O denli ki Hamas’ın 7 Ekim’deki saldırısından bu yana Güvenlik Kurulu aksiyonlarını iki kere veto etti.
Bir hakkı da teslim etmeliyim, bu kadarını beklemezdim ondan, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in ABD’ye karşın İsrail’i durdurmaya ya da kınamaya yönelik şimdiye kadar verdiği çaba takdire paha.
Dün kabul edilen kararla ilgili kıymetli bir uyuşmazlık Guterres’in Gazze’de savaşa taraf olmayan ülkelerden gelen yardımları izlemek için bir düzenek kurulması tarafındaki teklifi üzerine yaşandı. Buna da ABD ile müttefikleri uzun müddet ayak dirediler, sonunda Guterres’ten, çatışmaya taraf olmayan devletler aracılığıyla Gazze’ye yardımın hızlandırılması için bir BM düzeneği kurmak üzere üst seviye bir insani yardımla, tekrar yapılanma koordinatörü atamasının istenmesi konusunda yumuşatılmış bir uzlaşmaya varıldı.
Oysa İsrail’e yönelik kararların alınamadığı sıralarda Dünya Besin Programı’nın verdiği bilgilere nazaran Gazze nüfusunun yarısı açlıktan ölmüştü. Program, 7 Ekim’den bu yana gereksinim duyulan besinin da yalnızca yüzde 10;mso-spacerun:yes’>
İçinde ABD’ye karşı ülkeler de olabilir fakat bu karar sistemindeki ABD hakimiyetine evet diyenlerin çokluğu yüzünden Birleşmiş Milletleri büsbütün “kirlenmiş” yapar.
Kirlenmenin her geçen gün arttığına da şahit oluyoruz.
Her şey gözümüzün önünde olup bitiyor zira.
Yazık.
